Symfonie nr. 2 (Halvorsen)

Johan Halvorsen voltooide zijn Symfonie nr. 2 in 1924. Pas nadat hij het werk had gereviseerd kreeg het haar bijtitel Fatum.

Symfonie nr. 2 Fatum
Componist	Johan Halvorsen
Soort compositie	symfonie
Gecomponeerd voor	symfonieorkest
Toonsoort	d mineur
Andere aanduiding	werk 154
Compositiedatum	1923/1924
Première	16 maart 1924
Duur	28 minuten
Vorige werk	werk 153: Intermezzo
Volgende werk	werk 155: Kronbruden
Oeuvre	Oeuvre van Johan Halvorsen
Portaal    Klassieke muziek

De eerste twee symfonieën van Halvorsen werden vlak achter elkaar geschreven. Halvorsen had het nog altijd druk met het schrijven van toneelmuziek. De muziek bleef dan vaak alleen in manuscriptvorm achter; hij was al aan een nieuw werk begonnen. Voor deze tweede symfonie geldt hetzelfde. Er is uit de begintijd geen gedrukt exemplaar gevonden. De handgeschreven partijen lijken daarbij ook nog eens nooit goed gecontroleerd. Een uitvoering (of opname) van het werk kon tot voor kort eigenlijk niet gegeven worden. De partituur en partijen stonden zodanig vol met wijzigingen en verbeteringen, dat niet meer duidelijk was, wat er nu exact gespeeld moet worden. Voor de opnamen in de Chandos-serie van 4 compact discs is een nieuwe partituur gemaakt door Jørn Fossheim (pianist en dirigent).

Het werk kreeg haar eerste uitvoering tijdens een feestconcert ter gelegenheid van zestig jaar Halvorsen (1864-1924) door het Kristiania Musikerforening onder leiding van de componist.

Muziek

De muziek past eigenlijk niet in het beeld van de klassieke muziek van de 20e eeuw, ze is vrij behoudend en grijpt dan ook terug op eerdere symfonieën die onheil voorspelden, zoals Pjotr Iljitsj Tsjaikovskis Vierde symfonie. Halvorsen kreeg ook een tikje mee van Gustav Mahlers Zesde symfonie die hij toen net gehoord had.

Delen

Het werk kent vier delen:

1. Allegro moderato – piu mosso sempre – con brio – tempo energico – conpassione – piu mosso sempre – molto allegro – presto (in sonatevorm);
2. Romance: Andante con sentimento
3. Intermezzo: Allegretto amabile
4. Finale: Allegro – energico – un poco piu mosso – piu mosso – molto sostenuto – molto tranquillo – a tempo I – pesante (un poco) – a tempo moderato – presto.

Orkestratie

• 3 dwarsfluiten (III ook piccolo, 2 hobo’s, 2 klarinetten, 2 fagotten
• 4 hoorns, 3 trompetten, 3 trombones, 1 tuba
• pauken, percussie,
• violen, altviolen, celli, contrabassen

Discografie

• Uitgave Chandos: Bergen filhormoniske orkester o.l.v. Neeme Järvi
• Uitgave Noorse Cultuurraad: een orkest onder leiding van Karsten Andersen
• Uitgave Simax: Trondheim Symfoniorkester o.l.v. Ole Kristian Ruud

Bronnen, noten en/of referenties

• Uitgave Chandos met tekst van Øyvind Dybsand
• Studie van Dybsand voor Universiteit van Oslo.