Sint-Agatha-Berchem
gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, België Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Sint-Agatha-Berchem (Frans: Berchem-Sainte-Agathe) of Berchem in het kort is een gemeente in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Tot 1954 behoorde de gemeente nog niet tot het hoofdstedelijk gedeelte van de toenmalige provincie Brabant. De gemeente telt ruim 25.000 inwoners.
Gemeente in België .svg){kind=small} | |||
|---|---|---|---|
  | |||
| Geografie | |||
| Gewest | België | ||
| Arrondissement | Brussel-Hoofdstad | ||
| Oppervlakte – Onbebouwd – Woongebied – Andere |
2,95 km² (2022) 15,68% 42,84% 41,49% | ||
| Coördinaten | 50° 52' NB, 4° 18' OL | ||
| Bevolking (bron: Statbel) | |||
| Inwoners – Mannen – Vrouwen – Bevolkingsdichtheid |
25.787 (01/01/2024) 48,55% 51,45% 8741,12 inw./km² | ||
| Leeftijdsopbouw – 0-17 jaar – 18-64 jaar – 65 jaar en ouder |
(01/01/2024) 24,47% 59,89% 15,64% | ||
| Buitenlanders | 21,25% (01/01/2024) | ||
| Politiek en bestuur | |||
| Burgemeester | Christian Lamouline (LBR) | ||
| Bestuur | LBR, PS-sp.a+, Ecolo-Groen | ||
| Zetels LBR Open MR PS-sp.a+ Ecolo-Groen DéFI N-VA |
27 8 7 5 4 2 1 | ||
| Economie | |||
| Gemiddeld inkomen | 16.790 euro/inw. (2021) | ||
| Werkloosheidsgraad | 14,19% (jan. 2019) | ||
| Overige informatie | |||
| Postcode 1082 |
Deelgemeente Sint-Agatha-Berchem | ||
| Zonenummer | 02 | ||
| NIS-code | 21003 | ||
| Politiezone | Brussel-West | ||
| Hulpverleningszone | DBDMH | ||
| Website | Officiële website | ||
| Detailkaart | |||
 | |||
| ligging in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest | |||
| |||
De belangrijkste verkeersassen in de gemeente zijn de Gentsesteenweg en de Keizer-Karellaan (bij de aansluiting met de Brusselse ring en het winkelcentrum Basilix), die beide zeer druk zijn. Naast deze verstedelijkte assen telt Sint-Agatha-Berchem vooral rustigere woonwijken.
Sint-Agatha-Berchem ligt aan de westrand van de Brusselse agglomeratie op een hoogte van 35-75 meter. Hoewel de plaats sterk verstedelijkt is zijn er toch een aantal parken en groene ruimten zoals het Wilderbos, het Hoogveld, het Pirsoulpark, het De Mulderpark en de Zavelenberg.
Resultaten gemeenteraadsverkiezingen sinds 1976
| Partij | 10-10-1976[1] | 10-10-1982 | 9-10-1988 | 9-10-1994 | 8-10-2000 | 8-10-2006[2] | 14-10-2012[3] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Stemmen / Zetels | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 25 | % | 27 | % | 27 | % | 27 | % | 27 |
| PS1 / PS-SP2 / PS-sp.a3 / PS-sp.a+4 | 15,181 | 4 | 13,631 | 3 | 17,032 | 5 | 14,041 | 4 | 11,192 | 2 | 13,823 | 4 | 13,513 | 4 | 18,254 | 5 | - | |
| LBG1 / LBR2 | 30,531 | 9 | 27,791 | 9 | 26,381 | 8 | 27,331 | 9 | 24,831 | 7 | 33,932 | 11 | 30,352 | 10 | 25,962 | 8 | - | |
| N-VA | - | - | - | - | - | - | 6,99 | 1 | 6,74 | 1 | - | |||||||
| PSC | 5,4 | 0 | 6,56 | 1 | 7,3 | 1 | - | - | - | - | - | - | ||||||
| ECOLO1 / Ecolo-Groen2 | - | - | 6,541 | 1 | 7,01 | 1 | 12,581 | 3 | 10,981 | 2 | 11,172 | 3 | 14,732 | 4 | - | |||
| PRL1 / LIB2 / MR3 / Open MR4 | 8,741 | 1 | 12,111 | 3 | 12,841 | 3 | 13,032 | 3 | 18,571 | 5 | 23,253 | 7 | 19,463 | 6 | 22,584 | 7 | - | |
| FDF1 / DéFI2 | 29,261 | 9 | 25,581 | 8 | 18,691 | 6 | 16,031 | 5 | 14,791 | 4 | 8,231 | 2 | 9,702 | 2 | - | |||
| Vlaams Blok1 / Vlaams Belang2 | - | 1,111 | 0 | 2,861 | 0 | 4,771 | 0 | 8,561 | 2 | 9,332 | 2 | 3,462 | 0 | 2,042 | 0 | - | ||
| Berch'm | - | - | - | 6,6 | 1 | 9,48 | 2 | 7,48 | 1 | 6,82 | 1 | - | - | |||||
| FN | - | - | - | 8,77 | 2 | - | - | - | - | - | ||||||||
| LNB | - | - | 7,41 | 1 | - | - | - | - | - | - | ||||||||
| VLAAMS | 10,89 | 2 | 6,56 | 1 | - | - | - | - | - | - | - | |||||||
| PTB-PVA | - | 0,5 | 0 | 0,36 | 0 | 0,5 | 0 | - | - | - | - | - | ||||||
| Anderen(*) | - | 6,25 | 0 | 0,59 | 0 | 1,93 | 0 | - | 1,21 | 0 | - | - | - | |||||
| Totaal stemmen | 13.111 | 12.703 | 12.402 | 11.550 | 11.221 | 11.897 | 12.442 | 13.189 | ||||||||||
| Opkomst % | 88,92 | 87,44 | 84,15 | 86,73 | 84,81 | |||||||||||||
| Blanco en ongeldig % | 4,41 | 5,97 | 4,63 | 3,89 | 4,69 | 4,85 | 5,42 | 7,08 | ||||||||||
(*) 1982: UDRT-RAD (4,76%), UDB (1,49%) / 1988: EVA / 1994: PLUS. 2006: VIVANT. De grootste partij is in kleur.
Representativiteit
Voor Sint-Agatha-Berchem, net zoals voor de andere gemeenten van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, geldt dat het aantal kiezers in verhouding tot het aantal inwoners erg laag ligt, zowel absoluut als in vergelijking met de rest van het land. Dit is het gevolg van het hoge aandeel niet Belgische inwoners (ook al kunnen deze onder bepaalde voorwaarden over gemeentelijk stemrecht beschikken). Daarnaast ligt ook het aantal kiezers dat niet komt opdagen, ondanks de stemplicht, erg hoog zodat het totaal aantal uitgebrachte stemmen, inclusief ongeldige en blanco, in de 19 gemeenten van het gewest slechts 44,66% van het aantal inwoners bedraagt. Sint-Agatha-Berchem scoort duidelijk beter met een verhouding van 54,26% uitgebrachte stemmen/inwoners.
Verhouding kiezers/inwoners en absenteïsme bij de gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2012
- Sint-Agatha-Berchem: 63,97% (kiezers/inw.) - 15,19% (absenteïsme)
- Totaal Brussels Gewest : 53,89% (kiezers/inw.) - 17,14% (absenteïsme)
Ter vergelijking:
- Vlaamse provinciehoofdsteden: 69,30% (kiezers/inw.) - 12,12% (absenteïsme)
- Waalse provinciehoofdsteden: 69,04% (kiezers/inw.) - 17,31% (absenteïsme)
Burgemeesters
- 1818-1825: J. Willems
- 1825-1830: Carolus Huysmans d'Honsem
- 1830-1841: François De Neck
- 1842-1858: Edouard Guillaume Goffin[4]
- 1859-1887: Josse Philippe Auguste Goffin[4]
- 1888-1902: Josse Edouard Goffin
- 1903-1915: Auguste Van Zande
- 1915-1930: Charles Leemans
- 1930-1932: Lambert Brems
- 1932-1940: Isidore Landrain
- 1941-1942: Paul De Spiegeleer
- 1943-1944: Aansluiting bij Groot-Brussel
- 1944-1946: Pierre Cnops
- 1946-1952: Arthur Percque (1947 talentelling)
- 1952-1964: Charles Van Ruyteghem (1954 aansluiting bij het tweetalig arrondissement Brussel-Hoofdstad)
- 1965-1993: Victor Guns (LBG (CVP)) — de Nederlandstalige Victor Guns was burgemeester van Sint-Agatha-Berchem gedurende meer dan een kwarteeuw en tot op de dag van vandaag de laatste officieel Nederlandstalige burgemeester in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.
- 1993-2003: Julien Gooskens (LBG (PSC))
- 2003-2020: Joël Riguelle (LBG/LBR (cdH))
- 2020-heden: Christian Lamouline (LBR (cdH))
- Bronnen:NIS, Opm:1806 tot en met 1981=volkstellingen; 1990 en later= inwonertal op 1 januari
| Inwoners van jaar tot jaar op 1 januari 1992 tot heden | ||
|---|---|---|
| jaar | Aantal[5] | Evolutie: 1992=index 100 |
| 1992 | 18.439 | 100,0 |
| 1993 | 18.488 | 100,3 |
| 1994 | 18.604 | 100,9 |
| 1995 | 18.653 | 101,2 |
| 1996 | 18.351 | 99,5 |
| 1997 | 18.508 | 100,4 |
| 1998 | 18.576 | 100,7 |
| 1999 | 18.669 | 101,2 |
| 2000 | 18.735 | 101,6 |
| 2001 | 19.037 | 103,2 |
| 2002 | 19.320 | 104,8 |
| 2003 | 19.478 | 105,6 |
| 2004 | 19.641 | 106,5 |
| 2005 | 19.968 | 108,3 |
| 2006 | 20.078 | 108,9 |
| 2007 | 20.431 | 110,8 |
| 2008 | 20.981 | 113,8 |
| 2009 | 21.669 | 117,5 |
| 2010 | 22.185 | 120,3 |
| 2011 | 22.770 | 123,5 |
| 2012 | 22.931 | 124,4 |
| 2013 | 23.410 | 127,0 |
| 2014 | 23.690 | 128,5 |
| 2015 | 23.927 | 129,8 |
| 2016 | 24.224 | 131,4 |
| 2017 | 24.701 | 134,0 |
| 2018 | 24.830 | 134,7 |
| 2019 | 25.179 | 136,6 |
| 2020 | 25.502 | 138,3 |
| 2021 | 25.441 | 138,0 |
| 2022 | 25.298 | 137,2 |
| 2023 | 25.396 | 137,7 |
| 2024 | 25.787 | 139,9 |
Na de talentelling van 1947 verliet de gemeente Sint-Agatha-Berchem via een koninklijk besluit in 1954 het Nederlandstalige gebied van de voormalige provincie Brabant en werd het toegevoegd aan het officieel tweetalig Arrondissement Brussel-Hoofdstad.
De evolutie van het taalgebruik in Sint-Agatha-Berchem. Cijfers verkregen op basis van de talentelling die in het kader van de volkstelling in België vanaf 1846 in kaart werd gebracht.
Gekende talen
| Jaar | enkel NL
Aantal |
NL & FR
Aantal |
enkel FR
Aantal |
FR & D
Aantal |
enkel D
Aantal |
D & NL
Aantal |
NL & F & D
Aantal |
Geen
Aantal |
enkel NL
Aandeel |
NL & FR
Aandeel |
enkel FR
Aandeel |
FR & D
Aandeel |
enkel D
Aandeel |
D & NL
Aandeel |
NL& FR & D
Aandeel |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1846 | 657 | 15 | 0 | 97,8% | 2,2% | 0,0% | |||||||||
| 1866 | 691 | 74 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 90,3% | 9,7% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% |
| 1880 | 970 | 60 | 12 | 0 | 0 | 0 | 0 | 0 | 93,1% | 5,8% | 1,2% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,0% |
| 1890 | 1.031 | 203 | 28 | 0 | 0 | 0 | 2 | 2 | 81,6% | 16,1% | 2,2% | 0,0% | 0,0% | 0,0% | 0,2% |
| 1900 | 1.453 | 187 | 46 | 3 | 1 | 2 | 12 | 141 | 85,3% | 11,0% | 2,7% | 0,2% | 0,1% | 0,1% | 0,7% |
| 1910 | 2.173 | 521 | 128 | 2 | 2 | 8 | 20 | 168 | 76,1% | 18,3% | 4,5% | 0,1% | 0,1% | 0,3% | 0,7% |
| 1920 | 1.907 | 1.434 | 320 | 6 | 2 | 0 | 42 | 140 | 51,4% | 38,6% | 8,6% | 0,2% | 0,1% | 0,0% | 1,1% |
| 1930 | 2.427 | 2.964 | 1.622 | 38 | 6 | 4 | 96 | 202 | 33,9% | 41,4% | 22,7% | 0,5% | 0,1% | 0,1% | 1,3% |
| 1947 | 2.162 | 5.597 | 2.524 | 62 | 4 | 11 | 538 | 282 | 19,8% | 51,4% | 23,2% | 0,6% | 0,0% | 0,1% | 4,9% |
Taal die meestal of uitsluitend gesproken wordt.
Op basis van de resultaten van de talentelling van 1947 (gepubliceerd in 1954) werd beslist dat Sint-Agatha-Berchem voortaan deel zou worden van de tweetalige agglomeratie Brussel.
- Lijst van beschermd onroerend erfgoed in Sint-Agatha-Berchem
- GC De Kroon, gemeenschapscentrum
- Gemeentelijke Nederlandstalige bibliotheek
- Gemeentelijke academie voor muziek en woord[6]
- Moderne Wijk / Cité Moderne (1922-1925)
- Jean Washer (1894-1972), tennisser
- Frans De Pauw (1929-2006), jurist gespecialiseerd in internationaal recht en mensenrechten; hoogleraar aan de Vrije Universiteit Brussel
- Robert Dejaegere (1934-2020), rector van de Vrije Universiteit Brussel
- Guido Fauconnier (1935-2005), hoogleraar communicatiewetenschap
- Jacques Namotte (1939-2012), cellist
- Philippe Van Parijs (1951), filosoof
- Johan Van Assche (1956), Vlaams acteur en regisseur
- Jean-Claude Van Damme (1960), filmacteur
- Sven Gatz (1967), Vlaams volksvertegenwoordiger en gemeenteraadslid in Jette; directeur van de Belgische Brouwers
- Frank Asselman (1972), hordeloper
- Amal Amjahid (1995), zevenvoudig wereldkampioene jiujitsu en in 2018 Brusselaar van het Jaar in de categorie Sport
- Alexis Saelemaekers (1999), voetballer
- Largie Ramazani (2001), voetballer
- Guy Vandevoorde (...), tekenaar
In het noorden grenst Sint-Agatha-Berchem aan Ganshoren, in het oosten aan Koekelberg en Sint-Jans-Molenbeek. Aan de westelijke, Vlaamse kant liggen Zellik (deelgemeente van Asse), Dilbeek en haar deelgemeente Groot-Bijgaarden.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
