Rudi Fuchs

Rudolf Herman (Rudi) Fuchs (Eindhoven, 28 april 1942) is een Nederlands kunsthistoricus. Binnen Nederland is hij het bekendst als voormalig directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam. Internationaal verwierf hij bekendheid als organisator van Documenta 7 te Kassel.

Rudi Fuchs
Rudi Fuchs (1985)
Algemene informatie
Volledige naam	Rudolf Herman Fuchs
Geboren	28 april 1942
Geboorte­plaats	Eindhoven
Land	Nederland
Beroep	kunsthistoricus, museumdirecteur
Dbnl-profiel
Portaal    Kunst & Cultuur

Biografie

Fuchs studeerde van 1967 tot 1975 kunstgeschiedenis aan de Universiteit Leiden en kreeg daar na zijn afstuderen een positie als wetenschappelijk medewerker aan het Kunsthistorisch Instituut. In 1975 werd hij directeur van het Van Abbemuseum in Eindhoven. Tussen 1987 en 1993 was hij directeur van het Haags Gemeentemuseum. Vervolgens werd hij in februari 1993 directeur van het Stedelijk Museum in Amsterdam, waar hij Wim Beeren opvolgde. Hij werkte daar tot 1 januari 2003. Na het vertrek van Fuchs bij het Stedelijk Museum werd ad interim Hans van Beers directeur, die op zijn beurt in september 2004 werd opgevolgd door Gijs van Tuyl.

In 1967 werd zijn dochter Titia geboren, die later advocaat werd. In 1970 werden de zoons van Fuchs geboren, een tweeling. Een van hen is grafisch ontwerper Rutger Fuchs.

Fuchs was tussen 1984 en 1990 artistiek directeur van het Museo d'Arte Contemporanea in Turijn. In 1982 was hij artistiek directeur van de Documenta 7 in Kassel (Duitsland). Van januari 2005 tot eind 2007 was Fuchs de eerste hoogleraar op de leerstoel Kunstpresentatoren aan de Universiteit van Amsterdam.

Schrijver over beeldende kunst

Vanaf 1962 is Fuchs tevens actief als kunstcriticus; in eerste instantie schreef hij voor het Eindhovens Dagblad. Vanaf 1967/68 was hij criticus en columnist voor De Gids en voor NRC Handelsblad. Fuchs heeft veel artikelen over Nederlandse en buitenlandse kunstenaars gepubliceerd. Hij is auteur van boeken over onder anderen Karel Appel en Rembrandt en over de Nederlandse schilderkunst. Tussen 2009 en 2022 schreef Fuchs een wekelijks artikel over kunst in De Groene Amsterdammer. In 2011 kreeg hij de Prijs voor de Kunstkritiek.

Organisator van tentoonstellingen

Fuchs was gastconservator van een groot aantal tentoonstellingen, onder meer van een tentoonstelling in het Paleis voor Schone Kunsten in Brussel, getiteld "Reis van Rudi Fuchs langs de kunst der Lage Landen", waarin het werk van Karel Appel met dat van andere Nederlandse kunstenaars werd vergeleken.

Hij was onder meer curator van de volgende tentoonstellingen:

• 1982 Documenta 7 te Kassel in Duitsland
• 1987 Jan Dibbets in Minneapolis, Detroit en het Guggenheim Museum in New York
• 1989 Arnulf Rainer in het Guggenheim, New York en het Museum of Contemporary Art, Chicago
• 1995 Expositie Views from Abroad, Whitney Museum, New York
• 1997 Samen met Jan Hoet van een tentoonstelling over moderne Nederlandse en Vlaamse kunstenaars in het Palazzo Grassi te Venetië

Bestuurs- en adviesfuncties

• Lid van het bestuur van de Chinati Foundation in Marfa, Texas (gewijd aan grote installaties van sculptuur, gesticht door de kunstenaar Donald Judd)
• Vanaf 1991 tot 2000 voorzitter van het Comité International des Musées d’Art Moderne (CIMAM), sinds 2000 erelid
• Bestuurslid van de Sikkens Foundation en voorzitter van de Stichting Ateliers '63 te Amsterdam (tot 2000)
• Lid van de Reform-Kommission van het Museum für Angewandte Kunst, Wenen (1992-93)
• Bestuurslid van de Stichting Openbaar Kunstbezit
• Lid van de Adviescommissie van het Bonnefantenmuseum Maastricht
• Bestuurslid Appel Foundation, Amsterdam
• Lid Rijkscommissie van Advies voor de Bouw van Schouwburgen, Concertzalen & Musea, Amsterdam
• Lid Raad voor Advies van de Vereniging Rembrandt, Amsterdam
• Bestuurslid Lucebert Stichting, Bergen (Noord-Holland) (vanaf 2000)
• Lid adviescomité museale zaken Fondazione CRT, Turijn, Italië
• Lid Adviesraad Sammlung Essl, Klosterneuburg, Oostenrijk
• Lid Programmacommissie Bawag Foundation, Wenen, Oostenrijk
• Bestuurslid R.P.Lohse Stiftung, Zürich, Zwitserland
• Bestuurslid van de Vereniging van Vrienden van het Stedelijk Museum
• Adviseur van de Stichting Dutch Art Works

Onderscheidingen

• Ridder in de Orde van Sint-Olaf, Noorwegen, 1996
• Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw, april 1998
• Commandeur in de Orde van Verdienste van de Republiek Italië, mei 1998
• Commandeur dans l'Ordre de la Couronne de Chêne, Groothertogdom Luxemburg, 1999
• Verdienstkreuz 1. Klasse van de Verdienstordens der Bundesrepublik Deutschland, maart 2002
• De Gouden Museummedaille van de stad Amsterdam
• Eremedaille voor Kunst en Wetenschap behorende bij de Huisorde van Oranje, 31 oktober 2007

Controverses en budgetten

Bij de musea waarover hij de leiding had, heeft Fuchs zich nauwelijks willen bekommeren om financieel beheer. Hij verliet het Haags Gemeentemuseum in 1993 met achterlating van een exploitatietekort van vier miljoen gulden. Hij had de gemeente van tevoren gewaarschuwd dat hij principieel zou kiezen voor 'de beste kunst' en niet voor de grootste bezoekersaantallen.

Bij het Stedelijk Museum had Fuchs aanvankelijk de algehele leiding, maar later werd zakelijk directeur Stevijn van Heusden benoemd tot algemeen directeur en Fuchs tot artistiek directeur. Hij vertrok in 2003 bij het Stedelijk Museum in verband met financiële problemen met de uitbreiding. Het oorspronkelijke plan van Álvaro Siza, dat 90 miljoen euro zou kosten, kon niet doorgaan doordat er maar 56,7 miljoen euro beschikbaar was. Fuchs zag erg op tegen de herziening van de plannen en de bouw van de uitbreiding daarna. Het geheel zou nog veel jaren vergen en Fuchs wilde niet zijn laatste periode bij het Stedelijk Museum 'in een bouwput' doorbrengen.

De FIOD onderzocht ten tijde van het afscheid een mogelijke fraude door Fuchs in verband met de invoer van vijf kunstwerken van Karel Appel, die als bruikleen waren bestemd voor het Stedelijk Museum. Het ging om het niet betalen van zes procent btw bij de invoer van de werken. Het afscheidsfeest van Fuchs, dat zou plaatsvinden op 26 april 2003, werd uitgesteld. De misverstanden rond de btw konden door Fuchs worden rechtgezet, maar het feestelijk afscheid was bedorven.

Trivia

• Fuchs was lid van de Nederlandse Jeugdbond voor Natuur.

Publicaties

• Rembrandt en Amsterdam; Rotterdam, 1968
• Antonio Calderara, 1973
• Wegen der Nederlandse Schilderkunst; Utrecht-Antwerpen, 1979
• Richard Long; Londen, 1986
• Edward Munch; Kopenhagen, 1991
• (met Gloria Moore) Jan Dibbets; Barcelona/New York, 1991
• Tussen kunstenaars; Amsterdam, 2002. ISBN 9023439619
• Schilderen in Nederland: de geschiedenis van 1000 jaar kunst; Amsterdam, 2004. ISBN 9035127188
• Rembrandt spreekt: een verslag; Amsterdam, 2006. ISBN 9023419308

Externe links

• Marathoninterview met Rudi Fuchs (VPRO, Wim Brands, 1999)
• Artikelen van Fuchs voor de Groene Amsterdammer
• Literatuurlijst Rudi Fuchs bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag
• Lijst van tentoonstellingen in het Stedelijk Museum sinds 1996