De Raakstorens, soms ook wel de Raakspoort genoemd, was een waterpoort over de Haarlemse Beek. De waterpoort en zijn torens zijn in 1420 of 1425 gebouwd om de toegang tot de stad Haarlem via de beek te kunnen controleren. De torens waren met elkaar verbonden middels een stenen brug. Via deze poort werd water in schuiten naar de brouwerijen vervoerd. Het water werd in de Brouwerskolk ingeladen en via de Brouwersvaart en de Raakspoort kwamen de schuiten de stad in.
Raakstorens | ||||
---|---|---|---|---|
Prent van de Raakstorens in Haarlem in 1860 | ||||
Locatie | ||||
Locatie | Haarlem | |||
Adres | Raaks / Zijlvest, Centrum, Haarlem | |||
Coördinaten | 52° 23′ NB, 4° 38′ OL | |||
Status en tijdlijn | ||||
Status | Gesloopt in 1866 | |||
Oorspr. functie | Vestingwerk | |||
Opening | 1420 of 1425 | |||
Sluiting | 1866 | |||
Verbouwing | tussen 1589 en 1593 | |||
Detailkaart | ||||
|
Door de stadsuitbreidingen in de 15e eeuw was deze beek deels binnen de stadsmuren komen te liggen. 's Nachts kon de doorvaartopening in de poort worden afgesloten door een ketting - een zogenaamde raaks - over het water te spannen. Gonnet spreekt zelfs van meer kettingen 'raaksen' die onder de waterspiegel werden gehangen.
Tijdens het Beleg van Haarlem (1572-1573) werden de torens zwaar beschadigd. In 1589 werd gestart met het herstel van diverse beschadigde verdedigingswerken, waaronder de Raakstorens. De torens die wij kennen en zoals afgebeeld op het prentje van 1860, zijn de herbouwde versies van eind 16e eeuw. Na het beleg van Haarlem kreeg de stad genoeg middelen om de vestingwerken weer te herbouwen.
Op 6 december 1866 werd de Raakspoort voor sloop voor de som van ƒ 585,- aan Jan Kuyper te Spaarndam verkocht.
De sloop paste in het beleid van het Haarlemse bestuur, om van Haarlem een meer open stad te maken. Bovendien drukte het onderhoud van de stadspoorten zwaar op de stadsbegroting. In de 19e eeuw zijn alle Haarlemse vestingwerken op de Amsterdamse Poort na, verdwenen.
- De poorten van Haarlem met bijschriften van G.J. Gonnet, uitgegeven door de Vereeniging Haerlem, De erven F. Bohn, 1913.
- Raakstorens op Verdwenengebouwen.nl
- Raaktorens op Haerlem.nu
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.