Polyethyleenglycol

Polyethyleenglycol, doorgaans afgekort als PEG, is een hydrofiel polymeer waarvan de ketens zijn opgebouwd uit monomeereenheden met de formule (-CH₂-CH₂-O-), met aan elk uiteinde een hydroxylgroep (-OH). Chemisch gezien is PEG een polyether van etheenglycol. De productie gebeurt echter door de polymerisatie van ethyleenoxide in aanwezigheid van water, ethyleenglycol, di- of tri-ethyleenglycol. Het wordt in de farmacie ook wel macrogol genoemd. Achter de naam wordt meestal de gemiddelde moleculaire massa genoemd, bijvoorbeeld Macrogol 400.

Polyethyleenglycol
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van polyethyleenglycol
PEG 4000 van farmaceutische kwaliteit
Algemeen
Molecuul­formule	C2nH4n+2On+1
IUPAC-naam	poly(oxyethyleen)
Andere namen	PEG, PEO, macrogol
Molmassa	(44n + 18) g/mol
CAS-nummer	25322-68-3
PubChem	27175
Wikidata	Q410083
LD50 (ratten)	(oraal) 600 mg/kg
LD50 (konijnen)	(transdermaal) > 20.000 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vloeibaar of vast
Kleur	kleurloos-wit
Dichtheid	1,11-1,14 g/cm³
Vlampunt	182-287 °C
Goed oplosbaar in	water
Nutritionele eigenschappen
E-nummer	E1521
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Polyethyleenglycolen met lange ketens en hoge molecuulmassa's (meer dan 35.000) worden ook wel polyethyleenoxiden (afgekort tot PEO) genoemd, omdat in die producten de rol van de hydroxylgroepen verwaarloosbaar is.

PEG is een chemisch weinig reactieve stof met vele toepassingen in de medische,^[1] farmaceutische, cosmetische en andere industriële sectoren, in de celbiologie en archeologie.

Synthese

Polyethyleenglycolen worden geproduceerd door de additiepolymerisatie van ethyleenoxide aan water, mono-, di- en/of tri-ethyleenglycol. De reactie gebeurt met als katalysator een sterke base, zoals natriumhydroxide of kaliumhydroxide.

Chemisch

Polyethyleenglycolen zijn oplosbaar in water, waarbij de mate van oplosbaarheid af hangt van de ketenlengte. De ketenlengte (en dus bijbehorende moleculaire massa) bepaalt ook de aggregatietoestand: beneden een massa van 600 g/mol komt PEG voor als een kleurloze vloeistof, terwijl het bij hogere ketenlengtes een witte vaste stof is.