Addertongfamilie

De addertongfamilie (Ophioglossaceae) is een familie van varens, met in Nederland twee à drie vertegenwoordigers: de gewone addertong (Ophioglossum vulgatum) en de gelobde maanvaren (Botrychium lunaria), en mogelijk de azorenaddertong (Ophioglossum azoricum).

Addertongfamilie
Gewone addertong (Ophioglossum vulgatum)
Taxonomische indeling
Rijk: Plantae (Planten) Stam: Embryophyta (Landplanten) Clade: Tracheophyta Clade: Euphyllophyta Clade: Monilophyta Klasse: Psilotopsida Orde: Ophioglossales
Familie
Ophioglossaceae Martinov (1820)
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Addertongfamilie op Wikispecies
Portaal    Biologie

Naamgeving en etymologie

De naam Ophioglossaceae is ontleend aan het geslacht Ophioglossum.

Kenmerken

Ophioglossaceae-soorten verschillen van de andere varens in meerdere opzichten:

• ze vormen meestal slechts één blad per keer;
• de bladen bestaan uit een onvruchtbaar deel, de trofofoor, en een vruchtbare sporofoor of sporenaar, met een gemeenschappelijke steel. De trofofoor is bladvormig, de sporofoor is sterk gereduceerd en produceert sporenhoopjes of sporangia;
• in plaats van de klassieke kleine leptosporangia, produceren zij eusporangia, die groter zijn, meer sporen bevatten en dikkere wanden hebben;
• de gametofyten ontwikkelen zich ondergronds en betrekken hun voedsel uit een mycorrhiza (mycoheterotrofie), in tegenstelling tot de terrestrische, fotosynthetische gametofyten van de meeste varens; enkele soorten Botrychiums vormen zelfs eendaagse mycoheterotrofe sporofyten zonder bladgroen.
• de bladen zijn meestal vlezig of succulent; in koudere omstandigheden worden ze dikwijls bruin of rood;

Habitat en verspreiding

Ophioglossaceae-soorten zijn voornamelijk terrestrische planten, met uitzondering van enkele epifytische Ophioglossum-soorten. Ze komen voor in gematigde en tropische gebieden.