Loading AI tools
encyclopedie toegankelijk op internet Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een internetencyclopedie is een encyclopedie die toegankelijk is op internet via het wereldwijd web. Er bestaan professionele en wetenschappelijke uitgaven, zoals Engelse Britannica en Nederlandse Winkler Prins online, naslagwerken geschreven en gecontroleerd door (leken-)vrijwilligers, zoals Wikipedia en mengvormen als Citizendium en de World History Encyclopedia, waar eenieder kan bijdragen maar inzendingen worden nagekeken en zo nodig verbeterd door een professionele redactie. De digitale online encyclopedie werd voorafgegaan door digitale werken op cd-rom of dvd zoals de Medische Encyclopedie van Philips Media uit 1996.[1]
In 1991 begonnen de deelnemers van de Usenetnieuwsgroep alt.fan.douglas-adams hun project om een The Hitchhiker's Guide to the Galaxy te maken, een fictieve digitale encyclopedie, naar de gefantaseerde encyclopedie in de boeken van Douglas Adams. Dit project heette Project Galactic Guide. Eerst zou het uitsluitend feitelijke lemma's bevatten, maar later werden ook gefantaseerde artikelen toegestaan. Project Galactic Guide bevat meer dan 1700 lemma's, maar viel na 2000 stil, mogelijk vanwege de oprichting van h2g2, een gelijksoortig project.
Het idee voor een gemeenschappelijk geschreven, vrij toegankelijk naslagwerk op internet gaat ten minste terug tot het voorstel voor Interpedia in 1993; een vroeg concept voor een encyclopedie waaraan iedereen kon bijdragen.[bron?] Dit project werd nooit uitgevoerd.
In het jaar 2000 startte het Amerikaanse internetbedrijf Bomis Inc. de eerste online encyclopedie, Nupedia. Professionele medewerkers werkten hier samen onder leiding van Larry Sanger.[2] CEO's van het bedrijf waren Jimmy Wales, Tim Shell en Michael Davis. Doelstelling was een doorzoekbare open-inhoud encyclopedie te maken die vrij beschikbaar is op internet, en goedkoop op andere mediadragers. Het zou méér inhoud hebben dan welke encyclopedie ooit.[3] Uit dit project is door de inzet van de toen nieuwe samenwerkingssoftware Wiki-Wiki en het daaraan ten grondslag liggende concept van swarm-intelligence, Wikipedia ontstaan.[4]
Met de ontwikkeling van de digitale technologie werden bestaande gedrukte encyclopedieën steeds meer gedigitaliseerd. Aanvankelijk op digitale dragers als cd-rom. Met de opkomst van internet als medium verschenen vanaf circa 2000 steeds meer online uitgaven. In januari 1995 begon het Project Gutenberg met de publicatie van de ASCII-tekst van de elfde druk van de Encyclopædia Britannica uit 1911, waarvan delen van de inhoud bekritiseerd worden vanwege etnocentrisme en racisme.[5][6] Door onenigheid over de methode bleef dit project steken bij het eerste deel. Vanwege het merkenrecht kreeg het de naam van Gutenberg Encyclopedia.[bron?]
In 2002 werd door anderen de ASCII-tekst van alle 28 delen op de website 1911 encyclopedia.org geplaatst, voorzien een beperking van kopierecht die waarschijnlijk niet bindend was.[bron?] Project Gutenberg hervatte later[(sinds) wanneer?] de digitalisering en controle van deze encyclopedie. De website bestaat niet meer. Er is een digitale kopie van de encyclopedie uit 1911 in delen beschikbaar op de website archive org.[7]
Op de Engelstalige Wikisource[8] bestaat een project om de gehele 11e druk van de Encyclopædia Britannica te digitaliseren en over te zetten (uploaden) naar Wikimedia servers zodat de inhoud onder de Wikimedia copyright regels ter beschikking wordt gesteld.[9][10] Hierbij moeten deelnemers het resultaat van de OCR-scan van een artikel nauwkeurig controleren.
In de tussentijd hadden de uitgevers van de laatste druk van de Encyclopædia Britannica deze zelf gedigitaliseerd, verkocht op cd-rom en op internet gepubliceerd; dit vanwege concurrentie met de Encarta.[bron?] Andere digitaliseringsprojecten zijn Easton's Bible Dictionary (1897) op de website van de Christian classics Ethereal Library[11] en de Bartleby-internetversie van de zesde druk van de Columbia Encyclopedia (2000), die in 2000 werd gedigitaliseerd en sindsdien regelmatig wordt bijgehouden.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.