Natriumfosfaat

Natriumfosfaat is een natriumzout van fosforzuur met als brutoformule Na₃PO₄. In zuivere toestand is het een wit kristallijn poeder dat goed oplosbaar is in water. In een waterige oplossing is het een base.

Natriumfosfaat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van natriumfosfaat
Natriumfosfaat
Algemeen
Molecuul­formule	Na3PO4
IUPAC-naam	trinatriumfosfaat
Molmassa	163,96 g/mol
CAS-nummer	7601-54-9
EG-nummer	231-509-8
Wikidata	Q409501
Vergelijkbaar met	natriumdiwaterstoffosfaat, natriumwaterstoffosfaat
Waarschuwingen en veiligheids­maatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H315 - H319 - H335
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P261 - P305+P351+P338
Fysische eigenschappen
Aggregatie­toestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	1,620 g/cm³
Smeltpunt	73,5 °C
Oplosbaarheid in water	285 g/L
Goed oplosbaar in	water
Nutritionele eigenschappen
ADI	70 mg/kg lichaamsgewicht
Type additief	zuurteregelaar, metaalbinder, antiklontermiddel
E-nummer	E339
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Natriumfosfaat kan bereid worden door een overmaat natriumhydroxide toe te voegen aan fosforzuur:

${\displaystyle {\ce {3 NaOH + H3PO4 -> Na3PO4 + 3 H2O}}}$

Kristalstructuur en eigenschappen

Natriumfosfaat komt voor in drie kristallijne vormen: een α- (trigonaal), een β- (orthorombisch) en een γ-vorm (orthorombisch). De α-vorm ontstaat bij temperaturen onder de 600°C. De parameters van de eenheidscel bedragen:

• a = 10,757 Å
• c = 6,824 Å

De γ-vorm, behorende tot de ruimtegroep Pnma, ontstaat bij verhitting tussen 700 en 800°C. De parameters van de eenheidscel bedragen:

• a = 5,237 Å
• b = 5,203 Å
• c = 7,400 Å

De β-vorm zou een tussenvorm in de overgang van de α- naar de γ-vorm zijn, maar is niet goed gekarakteriseerd.

Toepassingen

Natriumfosfaat wordt onder andere gebruikt als smeltzout om harde kaas zachter te maken. Verder wordt het verwerkt in zepen en detergenten.

Externe link

• (en) Gegevens van natriumfosfaat in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA