Minoïsche uitbarsting
Vulkaanuitbarsting in Griekenland Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
De Minoïsche uitbarsting is een enorme vulkaanuitbarsting die zich in de Minoïsche tijd op Thera (het huidige Santorini) volgens diverse onderzoeken tussen 1650 en 1600 v.Chr. heeft voorgedaan. Met een vulkanische-explosiviteitsindex van 7 (dense-rock equivalent = 34.5 ± 6.8 km³[1]) was het een van de grootste vulkaanuitbarstingen in de menselijke geschiedenis.[2][3] De enige andere uitbarsting in historische tijden van dit formaat was die van Tambora in 1815.
Bij de Minoïsche uitbarsting werd dusdanig veel lava uitgespuwd dat de oude stad Akrotiri onder 50 meter puimsteen verdween. De vulkaan, die het centrale deel van het eiland vormde, zakte in zee en vormde een caldeira, waaruit het huidige eiland bestaat. De uitbarsting veroorzaakte een tsunami van ongeveer 28 meter hoog die een enorme verwoesting op Kreta veroorzaakte.
De ramp is vermoedelijk niet de belangrijkste oorzaak van de ondergang van de Minoïsche beschaving op Kreta geweest, maar kan er wel toe hebben bijgedragen. Het definitieve einde van die beschaving kwam zo'n tweehonderd jaar later, toen de beschaving aanmerkelijk verzwakt was en door de Myceners onder de voet werd gelopen.
Verwoestingen
Samenvatten
Perspectief
De havens van Santorini en Kreta werden door de uitbarsting vernield, samen met de handelsvloot zelf, de ruggengraat van de Minoïsche economie. Er zijn tekenen van pogingen tot heropleving, al ging het daarna met de economie in het algemeen bergafwaarts.[4]
Volgens schattingen was de explosie van Santorini veel sterker dan die van de Krakatau. De dichtbevolkte noordkust van Kreta bevond zich op amper 140 km afstand van het epicentrum. Van het eiland Santorini, dat voorheen ongeveer een ronde schijf vormde met een 1200 m hoge centrale vulkaan, bleven niet veel meer dan twee randsikkels met brokken over. De enige herinnering aan de eruptie op de noordkust van Kreta is een laag puimsteen boven de ruïnes van Knossos. Puimsteen is ook in de ruïnes van het Paleis van Zakros op de oostkust teruggevonden, al was het paleis daar door vuur vernield.[5] Archeologen vonden tal van aarden en stenen vazen, faience, gereedschap en baren brons en kleitabletten in het paleis, maar geen spoor van edele metalen of zilver, noch resten van menselijke slachtoffers. Het lijkt erop dat de inwoners op Kreta de catastrofe hebben voelen aankomen en op voorhand met hun kostbaarste bezittingen zijn gevlucht. Lichte aardschokken gaan vaak aan de zwaardere vooraf en kunnen dan brand veroorzaken waar olielampjes en haarden branden. Na de ramp is vooral de oostkust van Kreta lange tijd onbewoond gebleven. Men houdt rekening met de hoofdrichting van de wind, die op deze plaats vooral giftig chloorgas aanvoerde vanuit de nasissende onderzeese vulkaanmond.
Opgravingen aan de westkust van het huidige Turkije vanaf 2009 brachten eveneens sporen van de tsunami tevoorschijn. Daar werd ook in 2021 het eerste menselijke slachtoffer teruggevonden.[6]
Datering
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.