Liu Xiang (wetenschapper)
wetenschapper Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
wetenschapper Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Liu Xiang (79 of 77 v.Chr. - 8 of 6 v.Chr.) was een confucianistische geleerde tijdens de Han-dynastie. In zijn functie als beheerder van de keizerlijke bibliotheek verzamelde en bewerkte hij documenten uit de tijd van vóór de Qin-dynastie. De huidige vorm en samenstelling van een groot aantal klassieke Chinese werken is terug voeren op die bewerkingen door Liu Xiang. Hij werd als bibliothecaris van de keizerlijke bibliotheek opgevolgd door zijn zoon Liu Xin.
| Liu Xiang | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.PNG) | |||||||||||
| Liu Xiang | |||||||||||
| Naam (taalvarianten) | |||||||||||
| Vereenvoudigd | 刘向, (劉更生) | ||||||||||
| Traditioneel | 劉向, (劉更生) | ||||||||||
| Pinyin | Liú Xiàng, (Liú Gēngshēng) | ||||||||||
| Wade-Giles | Liu Hsiang, (Liu Keng-sheng) | ||||||||||
| |||||||||||
De biografie van Liu Xiang bevindt zich in juan 36 van Hanshu, de officiële geschiedenis van de vroege-Han dynastie. Liu Xiang was een nakomeling van Liu Jiao (劉交), jongere broer van Liu Bang, de stichter van het Hanrijk. Liu Xiang behoorde daardoor tot de keizerlijke familie. Zijn persoonlijke naam was oorspronkelijk Gengsheng en werd pas later vervangen door Xiang. Zijn omgangsnamen waren Zizheng en Maojin. Het is onduidelijkheid in welk jaar hij werd geboren. Volgens zijn biografie stierf hij op 72-jarige leeftijd, dertien jaar voordat Wang Mang de Han-dynastie verving door zijn 'Xin-dynastie'. Neemt men voor dat moment het tijdstip van de proclamatie van Wang Mang tot keizer (januari van het jaar 9 na Chr.), dan was de geboortedatum van Liu Xiang 77 v.Chr. De annalen in de Hanshu stoppen echter al in april van het jaar 6 na Chr., het moment waarop Wang Mang als assistent-keizer de regering over nam. Neemt men dat als moment waarop de Han-dynastie werd vervangen, dan zou de geboortedatum van Liu Xiang 79 v.Chr. zijn geweest.
In 56 v. Chr. ontsnapte hij ternauwernood aan executie toen een kostbaar en door de keizer betaald alchemistisch experiment om goud te maken mislukte. Hij werd vrijgekocht door zijn oudere broer. Mogelijk kreeg hij gratie omdat keizer Xuan (r. 74-49) hem een commentaar op de Guliang wilde laten schrijven. Liu Xiang stond in zeer hoog aanzien bij keizer Cheng (r. 33-7 v.Chr.) zodat hij steeds belangrijkere posities aan het hof wist te verwerven. In 26 v.Chr kreeg hij opdracht om de manuscripten in de keizerlijke bibliotheek te ordenen en waar nodig te reconstrueren. Hij deed dat samen met zijn zoon Liu Xin, die deze taak na de dood van zijn vader voltooide. Rond 6 v.Chr. werden de Zeven samenvattingen (Qilüe, 七略) door Liu Xin aangeboden aan de keizer. Dit werk was een catalogus van de keizerlijke bibliotheek en vormde de oudst bekende systematisch geordende bibliografie. Het was gebaseerd op de 'Aangehechte commentaren' (Bielu, 別錄), de bibliografische aantekeningen van zijn vader. De catalogus vormde de basis voor juan 30, het bibliografische hoofdstuk van de Hanshu.
Liu Xiang had kritiek op de toenemende invloed van de familie Wang, de familie van keizerin-weduwe Wang Zhengjun. Zij wist na de dood van keizer Yuan in 33 v.Chr., als moeder van de nieuwe keizer, een groot aantal familieleden op invloedrijke posities benoemd te krijgen. Hieronder bevonden zich Wang Feng en de latere keizer Wang Mang. Liu Xiang zag dit alles als een gevaar voor de dynastie en daarmee het keizerrijk. Hij schreef zijn waarschuwing in de vorm van een commentaar op 'Het Grote Plan' (Hongfan, 洪範), een hoofdstuk van het Boek der Documenten. In dit 'Commentaar op de vijf kosmische krachten van het Grote Plan' (Hongfan wuxing zhuan, 洪範五行傳) maakte hij gebruik van elementen uit de stroming van de nieuwe tekst (jinwen). Die verbond het Confucianisme met magische aspecten van de leer van de Vijf Elementen en de filosofie van Yin yang. Er zou een relatie bestaan tussen verschijnselen in de natuur en de daden van mensen. Liu Xiang leverde zijn kritiek op de positie van de familie Wang via een opsomming van natuurrampen en genoteerde vreemde verschijnselen die sinds de Periode van Lente en Herfst hadden plaatsgevonden. Hoewel de bedoeling van Liu Xiang duidelijk was, wist keizer Cheng hem toch te verdedigen tegen Wang Feng, het hoofd van de familie Wang. Hij stelde dat Liu Xiang zijn werk had samengesteld uit loyaliteit. De keizer was echter niet in staat zich verder aan de invloed van de familie Wang te onttrekken.
Liu Xiang was als keizerlijk bibliothecaris een verwoed verzamelaar van oude documenten, die hij vervolgens bewerkte en samenvoegde tot een groot aantal nu klassiek geworden werken. De huidige vorm van veel van deze boeken is dan ook direct terug te voeren op bewerkingen door Liu Xiang:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
