Koningsplein (Brussel)

Het Koningsplein (Frans: Place Royale) is een uit de 18de eeuw daterend plein in het zuidwesten van de Koninklijke Wijk van Brussel, België. Het classicistische plein werd ontworpen in Lodewijk XVI-stijl ter gelegenheid van de vijfentwintigste verjaardag van de regeerperiode van de landvoogd Karel van Lorreinen in 1776. Op het plein is de kerk van Sint-Jacob-op-Koudenberg prominent aanwezig. Het ligt bij de Kunstberg.

Koningsplein
Koningsplein met standbeeld van Godfried van Bouillon en op de achtergrond de St. Jacobskerk
Geografische informatie
Locatie	Brussel
Algemene informatie
Aangelegd in	18e eeuw

Het Koningsplein, laat-19de eeuw

Koningsplein

Standbeeld van Godfried van Bouillon

Geschiedenis

Paleis op de Koudenberg

Ongeveer op de plaats van het huidige plein lag vroeger het Balieplein, het exercitieterrein van het Paleis op de Koudenberg. Dit paleis werd in 1731 door een brand vernield. Heel het paleis ging in vlammen op; enkel de muren van de hofkapel en van zijn Magna Aula bleven overeind. Enkel de kelders en de fundamenten zijn heden overgebleven. Op de plaats waar vroeger de hofkapel stond, bevindt zich nu het "BELvue Museum", het museum over België en zijn geschiedenis, een museum beheerd door de Koning Boudewijnstichting. Via dit gebouw kan je afdalen om een bezoek te brengen aan deze onderaardse ruimtes van de archeologische site van de Coudenberg.

Isabellastraat

Onder het Koningsplein ligt ook de zogenaamde "Isabellastraat", een oude straat die het paleis van Albrecht en Isabella verbond met de Kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele. De Parijse architect Barnabé Guimard liet de straat op het einde van de 18de eeuw overwelven in het kader van de aanleg van het Koningsplein, met de bedoeling ze om te vormen tot kelders.

Standbeeld Godfried van Bouillon

Na de onafhankelijkheid van België in 1830 besliste de jonge regering om overal in het land standbeelden te plaatsen van grote figuren uit het "nationale" verleden. Centraal op het Koningsplein staat sindsdien het ruiterstandbeeld van Godfried van Bouillon, gemaakt door Eugène Simonis in 1848. Deze kruisvaarder was aanvoerder van de Eerste Kruistocht (1096–1099). Hij was hertog van Neder-Lotharingen, waartoe ook Brabant behoorde, en werd na zijn kruistocht uitgeroepen tot koning van Jeruzalem maar weigerde die betiteling en koos voor 'Beschermer van het Heilig Graf'. Beneden op het voetstuk staan twee reliëfs: Koning Godfried beraadslaagt (links) en De inname van Jeruzalem (rechts). Deze beide reliëfs werden er later bijgeplaatst.

Vroeger stond hier het bronzen standbeeld van Karel van Lorreinen (1775), dat door de Fransen werd afgebroken in 1793. Een nieuw standbeeld van de gouverneur-generaal werd voor het nabijgelegen paleis van Karel van Lorreinen opgetrokken.

Gebouwen

Zie Lijst van gebouwen op het Koningsplein (Brussel) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

• Op het Koningsplein bevindt zich ook de zetel van het Grondwettelijk Hof, een bijzonder rechtscollege in België dat toeziet op de naleving van de grondwettelijke bevoegdheidsverdeling tussen de Staat, de gemeenschappen en de gewesten enerzijds en de naleving van de grondrechten anderzijds.
• BELvue Museum
• Huis van het Gewest, zetel van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering
• ING Art Center
• Musée Magritte Museum en Koninklijke Musea voor Schone Kunsten van België
• Rekenhof
• Sint-Jacob-op-Koudenberg

Trivia

Het is hier dat Leopold I van België de eed aflegde als eerste koning der Belgen.

Literatuur

• Guillaume Des Marez, La Place Royale à Bruxelles. Genèse de l'œuvre, sa conception et ses architectes, 1923

Externe links

• Website over de geschiedenis van het Koningsplein
• Webcam op het Koningsplein

Mediabestanden

Zie de categorie Place Royale/Koningsplein van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.