Loading AI tools
adjunct-archivaris en bibliothecaris van Haarlem, musicoloog Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Jan Willem Enschedé (Haarlem, 17 augustus 1865–Overveen, 13 februari 1926) was een Nederlands archivaris en musicoloog.
Jan Willem Enschedé | ||
---|---|---|
Algemene informatie | ||
Geboren | 17 augustus 1865 Haarlem | |
Overleden | 13 februari 1926 Overveen | |
Nationaliteit(en) | Nederland | |
Beroep(en) | archivaris | |
Bekend van | boeken over muziek |
Hij was een telg uit het drukkersgeslacht Enschedé. Hij was zoon van de toenmalige advocaat Johannes Enschedé (1811–1878) en diens tweede vrouw Henriette Jacqueline Robertine Mirandolle, een dochter van een griffier en president ad-interim van de rechtbank van kleine zaken in Paramaribo, Suriname. Grootvader Johannes Enschedé (1785–1866) was betrokken bij de drukkerij, maar tevens rechter, gemeenteraadslid en lid van de Tweede Kamer der Staten–Generaal. Hijzelf was in 1901 als bibliothecaris getrouwd met Anna Hermanna Modderman, scheidde van haar in 1922 en hertrouwde in 1924 als conservator van de universiteitsbibliotheek met de zangeres Lucie Vos. Zijn zoon Christiaan Justus Enschedé (1911–2000) uit het eerste huwelijk ging weer de rechtspraak in.
Hij kreeg een opleiding tot uitvoerend musicus van Wilhelm Heinrich Christoph Schmölling (piano, orgel, muziektheorie), F.A. van Suchtelen (piano) en Ernest Appy (cello). Hij wilde zich verder verdiepen in het harmonium, maar bleef volgens zichzelf te veel amateur daarin. Een studie rechtswetenschappen aan de Universiteit van Leiden brak hij voortijdig af (hij had een afkeer van het studentenleven), om enige tijd bibliothecaris en adjunct–archivaris van het Rijksarchief te Haarlem te worden. Hij werd echter bekend als beschrijver van de Nederlandse toonkunst, met talloze publicaties in bladen als Bulletin des églises Wallonnes, Tijdschrift der Vereeniging voor Noord Nederlandse Muziekgeschiedenis, De Nederlandsche Spectator, muziekblad Caecilia en Sammelbände der Internationale Musik–Gesellschaft, maar ook in Amstelodanum, waarvan hij tevens bestuurslid was. In het bijzonder bestudeerde hij de historie van psalmmelodieën.[1] Hij was voorts betrokken bij restauraties van oude orgels in Lutherse kerken in Den Haag en Amsterdam.
Zijn liefhebberij was goochelen, waarover hij literatuur in diverse talen had en schreef in de Nieuwe Rotterdamsche Courant. Ook over de historie van papier, drukwerk en het drukkersvak heeft hij gepubliceerd, waarbij de kennis uit zijn familieachtergrond van pas kwam; verschillen tussen de toenmalige werkwijze met de drukkersgalei en de beschrijving door Plantijn zouden bijvoorbeeld niet veel publicisten opgevallen zijn.
In 1926 werd Jan Willem Enschedé begraven op de oude begraafplaats te Haarlem.
Stukken van hem zijn:
In Taal en Letteren van maart 1903 verscheen een artikel van hem, waarin hij stelde dat Laurens Janszoon Coster niet de uitvinder was van de boekdrukkunst.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.