Loading AI tools
Hongaars priester (1892-1975) Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
József Mindszenty (Csehimindszent, 29 maart 1892 – Wenen, 6 mei 1975) was een Hongaars geestelijke en kardinaal-priester van de Rooms-Katholieke Kerk.
| József Mindszenty | ||||
|---|---|---|---|---|
 | ||||
József Mindszenty in 1974 | ||||
| Kardinaal van de Rooms-Katholieke Kerk | ||||
 | ||||
| Rang | kardinaal-priester | |||
| Ambt | Aartsbisschop van Esztergom | |||
| Titelkerk | Santo Stefano al Monte Celio | |||
| Creatie | ||||
| Gecreëerd door | paus Pius XII | |||
| Consistorie | 18 februari 1946 | |||
| ||||
József Mindszenty werd als József Pehm geboren in het Hongaarse comitaat Vas, waar zijn ouders boeren-wijnbouwers waren. Hij doorliep het gymnasium bij de premonstratenzer paters in Szombathely en vervolgens het seminarie in dezelfde stad. Op 12 juni 1915 werd hij tot priester gewijd, waarop hij kapelaan werd in Felsőpaty en vanaf 1917 godsdienstleraar in Zalaegerszeg. Daar ondernam hij ook politieke activiteiten: hij zette zich in voor de pas opgerichte Christelijke Partij, die premier Károlyi bestreed. In februari 1919 werd hij gearresteerd om pas in mei, inmiddels onder de Hongaarse Radenrepubliek, weer vrij te komen. Op 1 oktober 1919, enkele maanden na de val van de Radenrepubliek, werd hij deken van Zalaegerszeg, waar hij tot 1944 actief zou blijven, ook op politiek gebied.
Uit verontwaardiging over de Hongaarse oorlogsdeelname aan de kant van de asmogendheden ruilde hij in 1941 zijn Duitse naam Pehm in voor Mindszenty, naar zijn geboorteplaats. In 1944 werd Mindszenty bisschop van Veszprém. Tussen zijn benoeming op 4 maart en zijn bisschopswijding op 25 maart bezette nazi-Duitsland Hongarije. Mindszenty's anti-Duitse instelling leidde opnieuw tot maandenlange gevangenschap, opgelegd door de Hongaarse marionettenregering.
Na de oorlog werd hij als opvolger van Jusztinián Serédi aartsbisschop van Esztergom en primaat van Hongarije. In 1946 werd hij door Paus Pius XII tot kardinaal benoemd. Als felle tegenstander van het communisme werd hij door de Hongaarse regering op kerstdag 1948 gearresteerd en beschuldigd van verraad en illegale geldtransacties. Tijdens een ophefmakend proces bekende Mindszenty schuldig te zijn aan de meeste hem ten laste gelegde feiten. Men gaat er echter van uit dat hij dat gedrogeerd of onder invloed heeft gedaan omdat hij voordien had meegedeeld onder geen enkele voorwaarde ook maar iets te bekennen. Het hof veroordeelde hem vervolgens tot levenslange opsluiting. Wegens gezondheidsredenen werd in 1955 zijn gevangenisstraf omgezet in streng huisarrest.
Tijdens de Hongaarse Opstand van oktober 1956 werd hij door de opstandige strijdkrachten bevrijd. Toen de opstand op 4 november met toedoen van Russische tanks werd onderdrukt, werd hem op de Amerikaanse ambassade asiel verleend. Hij weigerde Hongarije te verlaten zolang de Hongaarse regering weigerde hem te zuiveren van alle aanklachten. In 1971, na een akkoord tussen het Vaticaan en de Hongaarse regering, verliet Mindszenty zijn land en verbleef een tijd in het Vaticaan. Kort daarna vestigde hij zich in Wenen in het college Pazmaneum. Daar werkte hij aan zijn memoires en aan een geschiedenis van Hongarije.[1] In 1974 ontnam paus Paulus VI hem de titel van primaat van Hongarije (die de aartsbisschop van Esztergom traditioneel draagt) in een poging de kerkelijke betrekkingen met communistisch Hongarije te verbeteren. József Mindszenty overleed in 1975 in ballingschap.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
