Gouden Lomonosov-medaille

De Gouden Lomonosov-medaille (Russisch: Большая золотая медаль имени М. В. Ломоносова, Bolsjaja zolotaja medal imeni M. V. Lomonosova), ook vaak vertaald als Lomonosov Gouden Medaille. De medaille is vernoemd naar de Russische wetenschapper, schrijver en kunstenaar Michail Lomonosov, deze wordt sinds 1959 elk jaar uitgereikt voor buitengewone prestaties op het gebied van de natuurwetenschappen en geesteswetenschappen door de Russische Academie van Wetenschappen; voorheen Academie van Wetenschappen van de USSR. Sinds 1965 worden jaarlijks twee medailles uitgereikt, één aan een Rus en één aan een buitenlandse wetenschapper. Het is de hoogste onderscheiding van de academie. Van 1990 tot en met 1992 is de prijs niet uitgereikt, dit in verband met de val van de Sovjet-Unie. Gerard 't Hooft in 2010 en Paul Crutzen in 2019 zijn de enige Nederlandse wetenschappers die de medaille hebben ontvangen.

Gouden Lomonosov-medaille

Ontvangers van de Gouden Lomonosov-medaille

Jaar	Land	Naam	Vakgebied
1959	Sovjet-Unie	Pyotr Leonidovich Kapitsa	Fysica van de gecondenseerde materie
1962	Sovjet-Unie	Aleksandr Nesmejanov	scheikunde
1964	Japan	Shinichiro Tomonaga	natuurkunde
	Japan	Hideki Yukawa	theoretische natuurkunde
1965	Sovjet-Unie	Nikolaj Vasiljevitsj Belov	kristallografie
	Australië	Howard Florey	farmacie
1967	Sovjet-Unie	Igor Tamm	theoretische natuurkunde
	Verenigd Koninkrijk	Cecil Frank Powell	natuurkunde van de elementaire deeltjes
1968	Sovjet-Unie	Vladimir Aleksandrovitsj Engelgardt	biochemie en moleculaire biologie
	Hongarije	István Rusznyák	geneeskunde
1969	Sovjet-Unie	Nikolaj Semjonov	fysische chemie
	Italië	Giulio Natta	Polymeerchemie
1970	Sovjet-Unie	Ivan Matvejevitsj Vinogradov	geochemie
	Frankrijk	Arnaud Denjoy	wiskunde
1971	Sovjet-Unie	Viktor Hambartsoemian	astronomie en astrofysica
	Zweden	Hannes Alfvén	plasmafysica en astrofysica
1972	Sovjet-Unie	Nikoloz Moeschelioevili	wiskunde en mechanica
	DDR	Max Steenbeck	technische natuurkunde en plasmafysica
1973	Sovjet-Unie	Aleksandr Pavlovitsj Vinogradov	geochemie
	Tsjecho-Slowakije	Vladimír Zoubek	geologie
1974	Sovjet-Unie	Aleksandr Ivanovitsj Tselikov	metallurgie
	Bulgarije	Angel Balevski	metallurgie
1975	Sovjet-Unie	Mstislav Vsevolodovitsj Keldysj	wiskunde, mechanica en ruimteonderzoek
	Frankrijk	Maurice Roy	mechanica
1976	Sovjet-Unie	Semjon Isaakovitsj Volfkovitsj	scheikunde
	DDR	Herman Klare	scheikunde
1977	Sovjet-Unie	Michail Aleksejevitsj Lavrentjev	wiskunde en mechanica
	Verenigde Staten	Linus Pauling	wiskunde en biochemie
1978	Sovjet-Unie	Anatoli Petrovitsj Aleksandrov	wiskunde en mechanica
	Verenigd Koninkrijk	Alexander Todd	organische chemie
1979	Sovjet-Unie	Aleksandr Oparin	biochemie
	Hongarije	Béla Szőkefalvi-Nagy	wiskunde
1980	Sovjet-Unie	Boris Evgenovitsj Paton	metallurgie
	Tsjecho-Slowakije	Jaroslav Kožešník	toegepaste wiskunde en mechanica
1981	Sovjet-Unie	Vladimir Aleksandrovitsj Kotelnikov	stralingsfysica en elektronica
	Joegoslavië	Pavle Savić	scheikunde en natuurkunde
1982	Sovjet-Unie	Joeli Borisovitsj Chariton	natuurkunde
	Verenigd Koninkrijk	Dorothy Crowfoot Hodgkin	biochemie en Kristalchemie
1983	Sovjet-Unie	Andrej Lvovitsj Koersanov	plantenfysiologie
	Pakistan	Abdus Salam	natuurkunde
1984	Sovjet-Unie	Nikolaj Bogoljoebov	theoretische natuurkunde
	DDR	Rudolf Mössbauer	natuurkunde
1985	Sovjet-Unie	Michail Aleksandrovitsj Sadovski	geologie en geofysica
	Mexico	Guillermo Haro	astrofysica
1986	Sovjet-Unie	Svjatoslav Nikolajevitsj Fjodorov	oogheelkunde en microchirurgie
	Tsjecho-Slowakije	Josef Říman	biochemie
1987	Sovjet-Unie	Aleksandr Prochorov	natuurkunde
	Verenigde Staten	John Bardeen	natuurkunde
1988	Sovjet-Unie	Sergej Sobolev	wiskunde
	Frankrijk	Jean Leray	wiskunde
1989	Sovjet-Unie	Nikolaj Basov	natuurkunde
	Verenigde Staten	Hans Bethe	natuurkunde
1993	Rusland	Dmitri Sergejevitsj Lichatsjov	geesteswetenschappen
	Verenigde Staten	John Kenneth Galbraith	economie en sociale wetenschappen
1994	Rusland	Nikolaj Konstantinovitsj Kotsjetkov	scheikunde van koolhydraten
	Verenigde Staten	James Watson	moleculaire biologie
1995	Rusland	Vitali Ginzburg	theoretische natuurkunde en astrofysica
	Frankrijk	Anatole Abragam	kernfysica
1996	Rusland	Nikolaj Nikolajevitsj Krasovski	wiskunde
	Duitsland	Friedrich Hirzebruch	algebraïsche meetkunde en algebraïsche topologie
1997	Rusland	Boris Sergejevitsj Sokolov	geologie en paleontologie
	Verenigde Staten	Frank Press	natuurkunde
1998	Rusland	Aleksandr Solzjenitsyn	Russische taal, literatuur en geschiedenis
	Japan	Yosikazu Nakamura	slavistiek
1999	Rusland	Valentin Lavrentjevitsj Janin	archeologie en studie van middeleeuwen in Rusland
	Duitsland	Michael Müller-Wille	buitenlandse betrekkingen van middeleeuws Rusland
2000	Rusland	Andrej Viktorovitsj Gaponov-Grechov	elektrodynamica, natuurkunde van plasma en elektrofysica
	Verenigde Staten	Charles Townes	kwantumelektronica
2001	Rusland	Aleksandr Sergejevitsj Spirin	biochemie van nucleïnezuur en ribosomen
	Verenigde Staten	Alexander Rich	biochemie van nucleïnezuur en ribosomen
2002	Rusland	Olga Ladyzjenskaja	wiskunde en wiskundige natuurkunde
	Zweden	Lennart Carleson	wiskunde
2003	Rusland	Jevgeni Ivanovitsj Tsjazov	cardiologie
	Verenigde Staten	Michael DeBakey	cardiologie
2004	Rusland	Goeri Ivanovitsj Martsjoek	kernfysica en oceaanfysica
	Verenigde Staten	Edward Lorenz	wiskunde
2005	Rusland	Joeri Andrejevitsj Osipjan	natuurkunde
	Verenigd Koninkrijk	Peter Hirsch	natuurkunde
2006	Rusland	Nikolaj Pavlovitsj Lavjorov	geologie en geofysica
	Verenigde Staten	Rodney Charles Ewing	mineralogie en radioactief afvalverwerking
2007	Rusland	Andrej Anatoljevitsj Zaliznjak	linguïstiek
	Verenigd Koninkrijk	Simon Franklin	Russische geschiedenis en cultuur
2008	Rusland	Jevgeni Primakov	sociale wetenschappen
	Frankrijk	Hélène Carrère d'Encausse	politicologie en sociologie van Sovjet en postcommunistisch Rusland
2009	Rusland	Vadim Tichonovitsj Ivanov	bio-organische chemie
	Japan	Ryoji Noyori	organische chemie
2010	Rusland	Spartak Timofejevitsj Beljajev	natuurkunde
	Nederland	Gerard 't Hooft	natuurkunde
2011	Rusland	Vladimir Aleksandrovitsj Tartakovski	scheikunde
	Verenigde Staten	Roald Hoffmann	scheikunde
2012	Rusland	Gleb Vsevolodovitsj Dobrovolski	bodemkunde
	Verenigde Staten	Richard Warren Arnold	toegepaste bodemkunde
2013	Rusland	Ljoedvig Dmitriejevitsj Faddejev	deeltjesfysica
	Verenigde Staten	Peter Lax	hydrodynamica
2014	Rusland	Anatoli Pantelejevitsj Derevjanko	geschiedenis en archeologie
	Zweden	Svante Pääbo	archeologie en paleogenetica
2015	Rusland	Leonid Veniaminovitsj Keldysj	kwantummechanica en het tunneleffect
	Canada	Paul Corkum	natuurkunde en laserfysica
2016	Rusland	Dmitri Georgiejevitsj Knorre	scheikunde van nucleïnezuur
	Verenigde Staten	Sidney Altman	biochemie van nucleïnezuur
2017	Rusland	Joeri Oganesjan	kernfysica
	Zweden	Björn Jonson	kernfysica
2018	Rusland	Iosif Isajevitsj Gitelzon	biofysica
	Verenigde Staten	Martin Chalfie	scheikunde
2019	Rusland	Georgi Sergejevitsj Golitsyn	atmosferische fysica
	Nederland	Paul Crutzen	Atmosfeerchemie
2020	Rusland	Sergej Petrovitsj Novikov	topologie
	Verenigde Staten	John Willard Milnor	topologie
2021	Rusland	Georgi Pavlovitsj Georgiejev	moleculaire biologie
	Verenigd Koninkrijk	Richard John Roberts	moleculaire biologie
2022	Rusland	Joeri Viktorovitsj Natotsjin	Biologie
	Verenigd Koninkrijk	Denis Noble	Cardiovasculaire fysiologie
2023	Rusland	Dmitri Michajlovitsj Klimov	Mechanica
	Duitsland	Holm Altenbach	Mechanica

^{[1] [2] [3] [4] [5]}

Bronnen, noten en/of referenties

1. (ru) Награжденные золотой медалью имени М.В. Ломоносова ras.ru; geraadpleegd: 24-05-'19. Gearchiveerd op 24 maart 2023.
2. (ru) Большая золотая медаль РАН имени М.В. Ломоносова ras.ru; geraadpleegd: 24-05-'19
3. (ru) Постановление Президиума РАН «О присуждении Большой золотой медали Российской академии наук имени М. В. Ломоносова 2019 года» № 221 от 24 декабря 2019 года
4. (ru) состоялось очередное заседание Президиума Российской академии наук ras.ru; geraadpleegd: 09-04-2022
5. (ru) Названы лауреаты золотых медалей РАН ras.ru; geraadpleegd: 14-01-2023. Gearchiveerd op 29 maart 2023.