Loading AI tools
Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
De gezondheidszorg in een bepaald land is het geheel aan activiteiten dat gericht is op de verbetering van de gezondheid van de mensen in dat land. Onder de gezondheidszorg wordt niet alleen het onderzoek en de kennis van gezondheid begrepen, maar ook de toepassing van deze kennis om de gezondheid van mensen te verhogen, ziekten te voorkomen (preventieve gezondheidszorg) of te genezen, en het lichamelijk en psychisch functioneren te verbeteren. Met een zorgevaluatie kan gezondheidszorg getoetst worden. Wetenschappelijke bouwstenen leveren onder meer de biologie, scheikunde, natuurkunde en diverse sociale wetenschappen (bijvoorbeeld de medische sociologie en psychologie). Omdat de gezondheidszorg zich met het menselijk leven bezighoudt, spelen er diverse vraagstukken op het gebied van de medische ethiek zoals privacy, vrijheidsbeperking, abortus, euthanasie, klonen en genetische manipulatie.
In 2003 werd in Nederland 57,5 miljard euro aan de gezondheidszorg uitgegeven, hetgeen overeenkomt met ongeveer 12% van het bruto binnenlands product (bbp). Per inwoner ging het om een bedrag van 3.550 euro.[2] In 2005 is dit bedrag volgens het CBS gestegen naar 68,6 miljard euro. De kosten zijn volgens het CBS in 2017 verder opgelopen tot 97,5 miljard euro,[3] 13,3% van het bbp.
De grens tussen deze niveaus is niet steeds duidelijk. Zo kunnen sommige gespecialiseerde artsen rechtstreeks bezocht worden, of kan men als (familie van een) patiënt zelf naar de psychiatrische kliniek stappen, waar men in de regel pas na doorverwijzing komt. Wel kan er dan een verschil in tarief bestaan. Meestal betaalt men minder als men eerst via een (vaste) huisarts naar de tweede lijn stapt.[bron?]
De gezondheidszorg kent een breed scala aan traditionele vakgebieden als farmacie, geneeskunde, verpleegkunde en verloskunde.
Een vaak gehanteerde indeling van de gezondheidszorg is die in: spoedeisende zorg (acuut, spoed), niet spoedeisende zorg (electief), chronische zorg en wenszorg (zoals bij zwangerschappen).
Een andere indeling is die in intramurale en extramurale zorg. Deze indeling is gemaakt vanuit het perspectief van de professionals, niet vanuit de zorgvragenden, want intramuraal staat voor opname, behandeling in ziekenhuis, kliniek, verpleeghuis of andere medische instelling en extramuraal staat voor de professionele gezondheidszorg bij een gezondheidsverlener in de praktijk of bij de zorgvragende thuis.
Met de oprichting van de eerste kruisvereniging in 1875 is in Nederland begonnen met de opbouw van een fijnmazig systeem van professionele gezondheidszorg aan huis, de wijkverpleging, kraamzorg en zorg thuis. Dit systeem is wereldwijd vrijwel uniek en is de reden dat Nederland een van de weinige westerse landen is waar bevallen thuis de standaard is en bevallen in een ziekenhuis de uitzondering.
In navolging van de verpleeghuiszorg wordt nu ook in de thuiszorg de maatschappelijke discussie aangezwengeld hoe ouderenzorg kan vernieuwen van een zorgverlenings-gestuurde en -gecentreerde organisatie naar manieren van denken en doen waar zorgvragende en haar behoeftes en belangen centraal staan.[5]
In Nederland is de overheid verplicht de goede gezondheidszorg van de bevolking te bevorderen door middel van regelgeving, dit is vastgelegd in de Grondwet.[6] Hieruit vloeien een aantal wetten voort:
Gezondheidswet[7]
Wet marktordening gezondheidszorg.[8] Deze regelt onder meer het bestaan van de Nederlandse Zorgautoriteit. Door de Eerste Kamer is in december 2014 verworpen de Wijziging van de Wet marktordening gezondheidszorg en enkele andere wetten, teneinde te voorkomen dat zorgverzekeraars zelf zorg verlenen of zorg laten aanbieden door zorgaanbieders waarin zij zelf zeggenschap hebben (Wet verbod verticale integratie).
Wet Publieke Gezondheid[9]
Verder zijn er de Zorgverzekeringswet, de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Wet langdurige zorg (Wlz).
Taken die eerder centraal waren geregeld zijn overgeheveld naar de gemeenten. Op bepaalde punten hadden regering en gemeenten daar in 2013 onenigheid over.[10]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.