Dargiens

Het Dargiens (дарган мез, dargan mez) is een Nach-Dagestaanse taal, die wordt gesproken door de Dargienen.

Dargiens дарган мез
Gesproken in	Rusland
Vitaliteit	potentieel bedreigd
Sprekers	370.000
Taalfamilie	Nach-Dagestaans Dagestaans Dargiens
Alfabet	cyrillisch
Officiële status
Officieel in	Rusland Dagestan
Taalcodes
ISO 639-1	-
ISO 639-2	dar
ISO 639-3	dar
■ Verspreiding van het Dargiens
Portaal    Taal

Verspreiding

Het Dargiens wordt gesproken in de Russische deelrepubliek Dagestan. De taal heeft ongeveer 370.000 moedertaalsprekers en is daarmee de op één na meest gesproken taal in Dagestan. Het Dargiens is goed verankerd in het dagelijks leven. Er zijn scholen, kranten, boeken en radio-uitzendingen in de taal. Dargiens valt uiteen in elf verschillende dialecten, die onderling soms erg moeilijk te begrijpen zijn. De standaardtaal is gebaseerd op het dialect dat wordt gesproken rond het dorp Akoesja.

Spraakkunst

Het Dargiens is een ergatieve taal met 3 naamwoordklassen en 20 locatieven. De Nederlandse taalkundige Helma van den Berg (1965-2003) verzamelde volksverhalen in het Dargiens, en schreef een bijbehorende schets van de spraakkunst.

Klankleer

		labiaal		dentaal		postalveolaar		palataal	velaar		uvulaar		faryngaal	glottaal
		lenis	fortis	lenis	fortis	lenis	fortis		lenis	fortis	lenis	fortis
nasaal		m		n
plosief	stemh.	b		d					ɡ		ɢ		ʡ
	steml.	p	pː	t	tː				k	kː	q	qː		ʔ
	ejectief	pʼ		tʼ					kʼ		qʼ		ʡʼ
affricaat	stemh.			d͡z		d͡ʒ
	steml.			t͡s	t͡sː	t͡ʃ	t͡ʃː
	ejectief			t͡sʼ		t͡ʃʼ
fricatief	steml.	f		s	sː	ʃ	ʃː	ç	x	xː	χ	χː	ʜ
	stemh.	v		z		ʒ			ɣ		ʁ		ʢ	ɦ
vibrant						r
approximant		w		l				j

Klinkers

	voor	centraal	achter
gesloten	i		u
midden	e	ə	o
open		a

Schrift

Sinds 1938 wordt Dargiens geschreven in een aangepaste versie van het cyrillisch, ter vervanging van het Latijnse alfabet dat sinds 1928 in gebruik was. Daarvoor werd het Arabisch schrift gebruikt.

Cyrillisch

А а	Б б	В в	Г г	Гъ гъ	Гь гь	Гӏ гӏ	Д д	Е е	Ё ё	Ж ж	З з
И и	Й й	К к	Къ къ	Кь кь	Кӏ кӏ	Л л	М м	Н н	О о	П п	Пӏ пӏ
Р р	С с	Т т	Тӏ тӏ	У у	Ф ф	Х х	Хъ хъ	Хь хь	Хӏ хӏ	Ц ц	Цӏ цӏ
Ч ч	Чӏ чӏ	Ш ш	Щ щ	Ъ ъ	Ы ы	Ь ь	Э э	Ю ю	Я я

Referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Darginische Sprache op de Duitstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.