Aluminiumnitraat

Aluminiumnitraat is het aluminiumzout van salpeterzuur, met als brutoformule Al(NO₃)₃. De stof komt voor als een witte sterk hygroscopische kristallijne vaste stof, die zeer goed oplosbaar is in water. De meest voorkomend vorm is het nonahydraat: Al(NO₃)₃ · 9 H₂O. Deze vorm is de enige commercieel beschikbare vorm van aluminiumnitraat.

Aluminiumnitraat
Structuurformule en molecuulmodel
Structuurformule van aluminiumnitraat
Aluminiumnitraat-kristallen
Algemeen
Molecuulformule	Al(NO3)3
IUPAC-naam	aluminiumnitraat
Andere namen	aluminiumtrinitraat
Molmassa	212,996238 g/mol
SMILES	[N+](=O)([O-])[O-].[N+](=O)([O-])[O-].[N+](=O)([O-])[O-].[Al+3]
InChI	1S/Al.3NO3/c;3*2-1(3)4/q+3;3*-1
CAS-nummer	13473-90-0
EG-nummer	236-751-8
PubChem	26053
Wikidata	Q415471
Beschrijving	Witte kristallijne vaste stof
Waarschuwingen en veiligheidsmaatregelen
Waarschuwing
H-zinnen	H272 - H315 - H319
EUH-zinnen	geen
P-zinnen	P220 - P305+P351+P338
Hygroscopisch?	ja
VN-nummer	1438
LD50 (ratten)	(oraal) 4280 mg/kg
LD50 (muizen)	(oraal) 3980 mg/kg
Fysische eigenschappen
Aggregatietoestand	vast
Kleur	wit
Dichtheid	(nonahydraat) 1,72 g/cm³
Smeltpunt	(nonahydraat) 72,8 °C
Kookpunt	(nonahydraat) 135 °C
Vlampunt	(nonahydraat) 135 °C
Oplosbaarheid in water	(bij 0°C) 600 g/L (bij 20°C) 734 g/L (bij 100°C) 1600 g/L
Goed oplosbaar in	water, methanol, ethanol, ethyleenglycol
Brekingsindex	1,54
Geometrie en kristalstructuur
Kristalstructuur	orthorombisch
Tenzij anders vermeld zijn standaardomstandigheden gebruikt (298,15 K of 25 °C, 1 bar).
Portaal    Scheikunde

Synthese

Aluminiumnitraat kan bereid worden door reactie van aluminiumhydroxide met salpeterzuur:

${\displaystyle {\ce {Al(OH)3 + 3HNO3 -> Al(NO3)3 + 3H2O}}}$

Een alternatieve manier is de reactie van aluminiumchloride en salpeterzuur. Hierbij worden wel het toxische nitrosylchloride en dichloor als gassen gevormd:

${\displaystyle {\ce {AlCl3 + 4HNO3 -> Cl2 + NOCl + 2H2O + Al(NO3)3}}}$

Omdat aluminium een passiverend laagje vormt, kan het niet rechtstreeks bereid worden uit reactie van metallisch aluminium en salpeterzuur. Desondanks is de redoxreactie tussen aluminium en het nitraat-ion wel zeer sterk aflopend: de evenwichtspotentiaal van de reactie bedraagt 2,46 V en de bijbehorende evenwichtsconstante in orde van 10²⁵⁰.

Toepassingen

Aluminiumnitraat is een sterke oxidator en wordt gebruikt bij het leerlooien, in corrosie-inhibitoren, bij de extractie van ureum en als nitreringsreagens.

Externe links

• (en) MSDS van aluminiumnitraat
• (en) Gegevens van aluminiumnitraat in de GESTIS-stoffendatabank van het IFA