Wereldbevolking

De wereldbevolking is het totaal aantal levende mensen op aarde. Volgens de VN is dit aantal midden november 2022 de 8 miljard gepasseerd,^[1][2] met een jaarlijkse toename van 83 miljoen, zo'n 1,1%. Elke dag komen er circa 227.000 mensen bij. Daarmee is de groei wat afgenomen ten opzichte van 2007, toen deze rond de 1,24% lag. De piek van de bevolkingsgroei lag tussen 1965 en 1970 toen deze 2,05% was.

Bevolkingsdichtheid

Zo'n 60% van de huidige wereldbevolking leeft in Azië, waarbij China met 1,4 miljard (19%) en India met 1,3 miljard (18%) verreweg de grootste bevolking hebben. Afrika is het snelst groeiende continent, met Nigeria als een van de grotere landen met de snelst groeiende bevolking. De verwachting is dat de helft van de bevolkingsgroei vanaf 2017 (7,6 miljard mensen) tot 2050 (circa 9 miljard mensen) afkomstig zal zijn van slechts negen landen, respectievelijk India, Nigeria, Congo-Kinshasa, Pakistan, Ethiopië, Tanzania, de Verenigde Staten, Uganda en Indonesië.

Wereldwijd is er een afname van het vruchtbaarheidscijfer, met uitzondering van Europa. Tussen 2010 en 2015 lag dit in 83 landen onder de 2,1 die nodig is voor een stabiel bevolkingsaantal. Deze denataliteit kan leiden tot bevolkingsdaling en in combinatie met de stijgende levensverwachting ook vergrijzing en ontgroening. Migratie compenseert dit ten dele, maar niet volledig. De netto-migratie naar landen met een hoger inkomen daalde in de periode 2010-15 naar 3,2 miljoen per jaar van een piek in de periode 2005-10 van 4,5 miljoen per jaar.

De historische wereldbevolking is slechts een schatting waarbij de aangenomen aantallen sterk kunnen variëren bij publicaties van verschillende auteurs. Overeenkomsten zijn veelal het gevolg van het overnemen van aannames van anderen en cirkelredeneringen tussen groei en aantallen.

Zie ook de lijst van landen naar inwonertal

Grootste dertig landen (duizenden)^[3]

No.	Land	1955	1970	1985	2000	2015
1	China	610.834	824.788	1.070.863	1.283.199	1.397.029
2	India	409.269	553.579	781.667	1.053.051	1.309.054
3	Verenigde Staten	171.784	209.588	240.824	281.983	319.929
4	Indonesië	77.328	114.835	165.012	211.540	258.162
5	Brazilië	62.569	95.327	135.676	175.288	205.962
6	Pakistan	40.424	58.091	92.219	138.523	189.381
7	Nigeria	41.086	55.981	83.613	122.352	181.182
8	Bangladesh	42.122	65.048	93.200	131.581	161.201
9	Rusland	111.355	130.123	142.971	146.397	143.888
10	Japan	89.018	104.926	121.894	127.534	127.975
11	Mexico	32.605	52.030	77.361	101.720	125.891
12	Filipijnen	22.179	35.805	54.324	77.992	101.716
13	Ethiopië	19.947	28.415	40.800	66.537	99.873
14	Egypte	23.523	35.046	50.205	69.906	93.778
15	Vietnam	28.148	43.407	61.049	80.286	93.572
16	Duitsland	71.538	78.573	77.717	81.488	81.708
17	Iran	19.294	28.514	47.343	66.132	79.360
18	Turkije	24.271	34.876	49.134	63.240	78.271
19	Congo-Kinshasa	13.518	20.010	29.883	47.076	76.197
20	Thailand	23.711	36.885	52.041	62.958	68.658
21	Verenigd Koninkrijk	51.124	55.635	56.466	58.951	65.397
22	Frankrijk	43.528	50.844	55.397	59.608	64.457
23	Italië	48.373	53.579	57.012	57.294	59.504
24	Zuid-Afrika	15.377	22.839	33.730	45.728	55.291
25	Tanzania	8.741	13.606	21.837	34.178	53.880
26	Myanmar	18.868	26.381	37.222	46.095	52.404
27	Zuid-Korea	21.531	32.209	40.809	47.386	50.594
28	Colombia	14.225	22.061	31.012	40.404	48.229
29	Kenia	6.980	11.252	19.651	31.450	47.236
30	Spanje	29.125	33.980	38.836	40.904	46.398

Bevolkingsontwikkeling

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de groei van de wereldbevolking per werelddeel in de loop der eeuwen. Zoals verderop uiteen wordt gezet, zijn de cijfers van vóór 1800 voor Europa slechts een zeer grove benadering; voor de rest van de wereld geldt dat zelfs voor de aantallen van voor 1900.

Bevolkingsontwikkeling in grootste regio's (miljoenen)^[4]

Regio	1750	1800	1850	1900	1950	1999	2050	2150
Wereld	791	978	1262	1650	2521	5978	8909	9746
Azië	502	635	809	947	1402	3634	5268	5561
Afrika	106	107	111	133	221	767	1766	2308
Europa	163	203	276	408	547	729	628	517
Latijns-Amerika en het Caribisch gebied	16	24	38	74	167	511	809	912
Noord-Amerika	2	7	26	82	172	307	392	398
Oceanië	2	2	2	6	13	30	46	51

Bevolkingsontwikkeling in grootste regio's (%)^[4]

Regio	1750	1800	1850	1900	1950	1999	2050	2150
Azië	63,5	64,9	64,1	57,4	55,6	60,8	59,1	57,1
Afrika	13,4	10,9	8,8	8,1	8,8	12,8	19,8	23,7
Europa	20,6	20,8	21,9	24,7	21,7	12,2	7,0	5,3
Latijns-Amerika en het Caribisch gebied	2,0	2,5	3,0	4,5	6,6	8,5	9,1	9,4
Noord-Amerika	0,3	0,7	2,1	5,0	6,8	5,1	4,4	4,1
Oceanië	0,3	0,2	0,2	0,4	0,5	0,5	0,5	0,5

India is het land met de meeste inwoners, nadat het China in 2024 inhaalde.

De bevolkingsdichtheid is het hoogste in Monaco. Daar is de bevolkingsdichtheid 16.398 per km². Mongolië heeft met 1,9 per km² de laagste bevolkingsdichtheid, tenminste als Groenland niet als een onafhankelijke staat wordt beschouwd. Daar is de bevolkingsdichtheid namelijk zelfs minder dan 0,026/km².

Theorievorming

Zie ook Bevolkingsgroei#Schattingen

Twee werken waren bepalend voor een volgens John Caldwell en Thomas Schindlmayr opvallende overeenstemming halverwege de twintigste eeuw over de bevolkinggrootte vanaf 1650 tot 1900.^[5] De eerste was uit 1936 van Alexander Carr-Saunders; de tweede uit 1940 van de demograaf Walter Willcox.^[6][7] Hoewel het werk van Carr-Saunders eerder verscheen, was het grotendeels gebaseerd op eerder werk van Willcox.^[8] Hij verlaagde alleen de cijfers voor Afrika vanwege de invloed van de slavernij en verhoogde die voor China.

Het gezag van deze publicaties werd versterkt door de Bevolkingsdivisie van de Verenigde Naties die de schattingen weergaf in hun Population Bulletin in 1951 en in een publicatie uit 1953.^[9][10] In 1965 bracht John D. Durand, hoofd van de bevolkingsdivisie, op het Wereldbevolkingsconferentie in Belgrado een aanvulling met 'World population estimates, 1750-2000'.^[11] In 1973 werd ook dit onderdeel van een publicatie van de bevolkingsdivisie.^[12] De schattingen werden door de VN aangevuld met cijfers voor de twintigste eeuw, waarbij eerdere lagere schattingen van de Volkenbond vervangen werden door hogere cijfers.

In die laatste twee VN-publicaties werd het gegeven dat de cijfers van Willcox en die van Carr-Saunders zoveel overeenkomsten vertoonden als bewijs van de betrouwbaarheid gebracht, daarbij de invloed van Willcox op Carr-Saunders negerend. De originele auteurs hadden minder vertrouwen in die cijfers. Zo stelde Willcox:

They are not to be viewed with much confidence but only as a first step towards the truth. The proper way to criticize them is to displace them by more accurate figures.^[13][14]

terwijl Carr-Saunders stelde:

[...] any attempt to reconstruct world population history must be a very speculative proceeding.^[15]

Ook Durand was terughoudend over de betrouwbaarheid van de cijfers, blijkens de enorme marge die hij aanhield bij hoge en lage schattingen en het niet geven van een schatting voor 1750.

Een vroege kritiek op Willcox kwam in 1934 van Robert René Kuczynski.^[16] Willcox paste hierop in 1940 de cijfers voor China aan, zodat dit land geen vijfvoudige groei meer had tussen 1650 en 1850, maar een drievoudige.

Willcox baseerde zich op zijn beurt weer op oudere bronnen. Voor Amerika, Australië en een groot deel van Europa kwamen vanaf ongeveer 1800 volkstellingen beschikbaar. Voor een groot deel van de rest van de wereld was dit pas in de twintigste eeuw het geval. Oudere schattingen waren onder meer gebaseerd op vermoedens van bevolkingsdichtheid, Bijbelse berekeningen, waarnemingen van reizigers en voor China op gebrekkige tellingen.

Historisch demografen zijn vooral geïnteresseerd in groeicijfers. Absolute aantallen zijn daarbij slechts een middel om die groei vast te kunnen stellen. Willcox, Carr-Saunders en Durand hadden daarom weinig oog voor het verband tussen bevolkingsaantallen en de beschikbare middelen om die aantallen te onderhouden. Daarmee hadden zij een andere benadering dan zij die schattingen deden om toekomstige bevolkingsaantallen te kunnen bepalen en daarmee de levensvatbaarheid.

Schattingen van groei en aantallen zijn veelal cirkelredeneringen, waarbij aantallen gebaseerd zijn op aannames van groei en waarna de aantallen worden gebruikt om aan te tonen dat er een zekere groei is geweest. Zo werd vooral de versnelde groei vanaf de zeventiende eeuw onderbouwd.

Zeventiende eeuw

Voor 1650 beschikte Willcox over gegevens van Giovanni Battista Riccioli en Gregory King.^[17][18] Willcox was onder de indruk van de overeenstemming van de schattingen van beiden voor Europa, maar volgens Kuczynski was dit toeval, aangezien hun nationale schattingen ver uiteen lagen.^[19] Naast Riccioli en King noemde Willcox ook William Petty, Isaac Vossius en William Nicholls, maar wees deze af als onbelangrijk.

Schattingen voor de wereldbevolking in 1650 (miljoenen)

Bron	Europa	Azië	Afrika	Amerika	Oceanië	Wereld
Riccioli (1661)[20]	100	500	100	200	100	1000
King (1696)[20]	100	340	95	65	100	700
Willcox (1931)	100	250	100	13	2	465
Willcox (1940)	100	260	100	8	2	470
Carr-Saunders (1936)	100	330	100	13	2	545

Willcox stelde dat hij zich daarna baseerde op Riccioli, omdat die zich volgens hem weer baseerde op de volgens Willcox betrouwbare Giovanni Botero. De aantallen van Willcox lagen echter alleen dicht bij die van Riccioli in het geval van Europa en Afrika.

Dat Willcox en Carr-Saunders voor Afrika de aantallen van Riccioli aanhielden, was opmerkelijk. Net als voor Amerika en Australië waren de bevolkingsaantallen voor Afrika tot in de negentiende eeuw een grote onbekende. Zij varieerden tot ver in de twintigste eeuw nog in geruime mate. Nadat bleek dat de eerste twee continenten aanmerkelijk minder mensen huisvestten, brachten Willcox en Carr-Saunders de aantallen daarvoor sterk terug. Ondanks de onzekerheid over Afrika hielden zij naar de trivialiteitswet van Parkinson vast aan de oude aantallen. Een van de argumenten daarvoor was voor Willcox de overeenstemming tussen Riccioli en King. De schattingen van Dieterici op basis van bevolkingsdichtheid van rond de 200 miljoen wees Willcox af. De sterke bevolkingsgroei in Afrika was volgens hem van recente tijden; vóór die tijd zou de bevolking min of meer constant zijn gebleven. Carr-Saunders verlaagde de cijfers enigszins, om rekening te houden met de effecten van de trans-Atlantische en Arabische slavenhandel.

In 1915 had Willcox zelf al gesteld:

[...] as a rule with only minor exceptions, wherever Europe has gone with its outflowing currents of population, its governmental institutions or its influence, there the population, both European and native, has felt the influence as a stimulus and has increased marvelously.^[21]

Dit lijkt hij echter alleen toe te passen op Azië, want in hetzelfde werk zag hij de bevolking voor Afrika tussen 1882 en 1914 juist teruglopen van 206 miljoen naar 136 miljoen. Enerzijds zou dit een bijstelling zijn van eerdere slechte schattingen, maar anderzijds zou er een daadwerkelijke daling zijn geweest door hongersnood en strijd als de mahdistische opstand, waarbij zo'n zes miljoen mensen om zouden zijn gekomen. Ook de slavenhandel droeg bij aan de bevolkingsdaling, maar het zou vooral de heksenjacht zijn, waarbij hij Mary Kingsley citeerde.^[22]

De slavenhandel zou volgens Caldwell en Schindlmayr geen afname van de bevolking tot gevolg hebben gehad. Er zou zelfs al zo'n 500 jaar sprake zijn geweest van bevolkingsgroei in sub-Sahara-Afrika, deels onder Europese invloed op de landbouw. De Columbiaanse uitwisseling bracht onder meer mais, cassave en de zoete aardappel naar Afrika, waarmee het mogelijk werd om moeilijke bosgebieden te bebouwen waar eerder alleen jager-verzamelaars konden wonen. Zo werd ook daar de neolithische revolutie doorgevoerd. Ook zou het bevolkingsaantal zich al dicht tegen een langzaam stijgend bestaansplafond hebben bevonden, zonder uitzicht op een boserupiaanse doorbraak. Daarmee zou het verlies van als slaven weggevoerde mensen het voor anderen mogelijk hebben gemaakt om te overleven. Verder was, door een combinatie van polygynie, weduwevererving en hertrouwen, alleen het aantal vrouwen van belang voor de bevolkingsgroei en was slechts een derde van de weggevoerde mensen vrouw. Volgens Caldwell en Schindlmayr lag het bevolkingsaantal in Afrika in 1650 dan ook aanmerkelijk lager dan in 1900, waarbij de sterkste groei had plaatsgevonden in de negentiende eeuw. Caldwell kwam eerder in 1985 tot een schatting van 47 miljoen in 1500.^[23] Mogelijk lag dit echter nog lager.

Schattingen voor Afrika 1650-1900 (miljoenen)

Bron	1650	1750	1800	1850	1900
Willcox (1931)	100	100	100	100	141
Carr-Saunders (1936)	100	95	90	95	120
Willcox (1940)	100	100	100	100	141
Durand (1967)		106	107	111	133

Voor China baseerde Willcox zich op de Atlas van Martino Martini en kwam daar op 70 miljoen, een getal dat ook Botero noemde in Relazioni Universali. Botero stelde dat dit getal direct afkomstig was van de Chinezen zelf, maar het zou een zeer hoge groei betekenen, waarop Willcox het in 1940 aanpaste naar 113 miljoen en stelde Perhaps all Chinese reports should be rejected. Zo raakten zijn Chinese cijfers gebaseerd op schattingen van groeitempo en niet meer op contemporaine teksten. Dit gold ook voor Japan, waar Willcox gemiddeldes nam voor 1750 en 23 miljoen voor 1650 berekende, uitgaande van het hoge groeitempo dat Garrett Droppers aannam voor die periode.^[24] Voor India baseerde Willcox zich op William Harrison Moreland die in 1920 uitging van 100 miljoen voor 1605, wat Willcox te hoog vond voor dat jaar, maar aannemelijk voor 1650.^[25]

Ervan uitgaande dat deze drie landen driekwart van de bevolking van Azië bevatten, kwam Carr-Saunders - met een aantal aanpassingen op Willcox - op zijn aantal voor het gehele continent.

Achttiende eeuw

Voor de achttiende eeuw was Johann Peter Süßmilch van groot belang voor Willcox, met daarnaast Nicolaas Struyck. Süßmilch publiceerde in 1741 Die Göttliche Ordnung, waarin hij demografische patronen aanvoerde als godsbewijs.^[26] Hij gebruikte de aantallen van Riccioli, Petty, Vossius, Nicholls en Struyck en vulde deze aan met eigen schattingen. Zo kwam hij op 1080 miljoen inwoners in zijn tijd – bijna 50% meer dan de huidige consensus – waarvan 650 miljoen in Azië, 150 miljoen in Afrika en Amerika en 130 miljoen in Europa.

Negentiende eeuw

Carl Friedrich Dieterici schatte de wereldbevolking in 1859 op 1300 miljoen.^[27] Dieterici was directeur van het Königlich Preußisches Statistisches Bureau ; zijn werk vormde de basis voor Ernst Behm, Hermann Wagner en Alexander Supan.

Supan verfijnde zijn schattingen tussen 1866 en 1870 in het Geographisches Jahrbuch. Tussen 1872 en 1882 werden zeven nieuwe schattingen gedaan in supplementen 'Die Bevölkerung der Erde' in Petermanns Geographische Mitteilungen, het belangrijkste vakblad voor de geografie. Die van Wagner uit 1874 beschouwde Willcox als een goed startpunt.^[28]

Recentere schattingen

De tweede helft van de twintigste eeuw zag een hernieuwde reeks van publicaties met in 1962 Carlo M. Cipolla.^[29] Naast schattingen tot 1650 die niet veel afweken van Willcox volgden een aantal schattingen die verder teruggingen in de tijd, beginnend met Colin Clark in 1967.^[30] In 1960 had Edward Deevey zelfs een schatting gemaakt van een miljoen jaar geleden, waarvan hij dacht dat er 125.000 mensen waren.^[31] Die getallen waren echter speculatief en Deevey zei er later over:

My own treatment of this, published some years ago in Scientific American (Deevey, 1960) was not very professional^[32]

Een van de problemen daarbij was dat Deevey uitging van een toenemende groei, waarvan hij later aangaf:

If one is prepared to assume that over long times and wide areas during the Pleistocene human populations were in some sort of equilibrium, and Dr. Birdsell makes this point seem defensible [...]^[33]

Naast Deevey is Ansley Coale een van de meest geciteerde auteurs.^[34] Coale accepteerde de gegevens van Deevey grotendeels en stelde dat de jaarlijkse groei daarmee de eerste miljoen jaar op 0,0015% lag en op 0,036% vanaf de neolithische revolutie tot het begin van de jaartelling.

Sindsdien is er consensus dat de groei ten tijde van de jager-verzamelaars beperkt was.^[35]

In 1977 ging ook Durand overstag en kwam met schattingen van vóór 1750, zich daarbij vooral op het werk van anderen baserend. Zijn aantallen lagen vooral door een hogere inschatting voor India aan de hoge kant.^[36] Colin McEvedy en Richard Jones gingen in 1978 tot 10.000 v.Chr. terug. Daarbij volgden ze grotendeels Clark, alleen bij 1 n.Chr. zaten zij zo'n 25% lager, omdat dit beter aan zou sluiten bij de verwachte groeicijfers en omdat zij vooral voor India een lagere schatting hadden.^[37]

Jean-Noël Biraben baseerde zich in 1979 vooral op Durand, maar was meer geïnteresseerd in plotselinge groeispurten dan in absolute aantallen.^[38][39]

Angus Maddison baseerde zich in 2001 vooral op McEvedy en Jones, afgezien van de lage schatting voor 1 n.Chr. en voor ná 1500, waar hij recentere gegevens gebruikte.^[40]

Schattingen voor de wereldbevolking 0-1500 (miljoenen)

Bron	0	1000	1500
Clark (1967)	226	280	428
Durand (1977)[41]	297	310	484
McEvedy en Jones (1978)	169	265	424
Biraben (1979)	252	253	461
Maddison (2001)	231	268	438

Opvallend bij Durand, McEvedy en Jones en Maddison is dat hun schattingen voor Afrika in 1500 rond de 50 miljoen liggen en daarmee aanmerkelijk lager dan de tot dan heersende consensus. Biraben zag in tegenstelling tot de anderen wel een dip als gevolg van de slavenhandel.

Schattingen voor de wereldbevolking (miljoenen)

Bron	10.000 v.Chr.	8000 v.Chr.	6500 v.Chr.	5000 v.Chr.	4000 v.Chr.	3000 v.Chr.	2000 v.Chr.	1000 v.Chr.	500 v.Chr.	400 v.Chr.	200 v.Chr.	1	200	400	500	600	700	800	900	1000	1100	1200	1250	1300	1340	1400	1500	1600	1650	1700	1750	1800	1820	1850	1870	1900	1910	1920	1930	1940	1950	1960	1965	1970	1975
Clark (1967)												225,5								280,2			384				427,8			640,8	731					1668
VN (1973)[42] laag			5									200																	470		629	813		1128		1550					2486	2982	3289
VN (1973)[42] hoog			10									400																	545		961	1125		1402		1762
Thomlinson (1975)[43] laag	1			5								200												400					500	600	700	900		1200		1600					2400
Thomlinson (1975)[43] hoog	10			20
Durand (1977) laag												270								275							440				735					1605									3950
Durand (1977) hoog												330								345							540				805					1710									4050
McEvedy en Jones (1978)	4			5	7	14	27	50	100			168,7			190	200	210	220	240	264,5	320	360		360		350	423,6	545		610		900				1625
Biraben (1979)										153	225	252	257	206	207	208	206	224	222	253	299	400	417	431	442	375	461	578		680	771	954		1241		1634					2530			3637
Haub (1995)[44]		5										300										450							500		795			1265		1656					2516
VN (1999)[4]												300								310			400				500				790	980		1260		1650	1750	1860	2070	2300	2520	3020		3700
Maddison (2001)												230,82								268,273							437,818	555,828		603,41			1041,092		1270,014		1791,02[45]				2524,531				3913,482[46]

Bevolkingsgroei

Zie Bevolkingsgroei voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Grafiek op basis van gegevens van de Verenigde Naties (2010)

Rond 1800 woonden er één miljard mensen op de wereld. In 1927 waren dat er twee miljard. Eind jaren 1950 groeide de wereldbevolking tot drie miljard personen. Op 11 juli 1987 werd het Kroatische jongetje Matej Gaspar symbolisch uitgeroepen tot vijf miljardste wereldburger.

Op 19 juli 1999 werd volgens de Verenigde Naties de zes miljardste mens geboren. Een jongen uit Sarajevo kreeg de eer. Dit was uiteraard een symbolische keuze, omdat niet was na te gaan wie daadwerkelijk de zes miljardste wereldburger werd. De VN koos voor Sarajevo om te tonen dat de regio zich herstelde. Op 31 oktober 2011, iets meer dan twaalf jaar later, werd de zeven miljardste mens geboren.

De VN hanteert een scenario met betrekking tot bevolkingsgroei. In dat scenario, de constant-fertility variant, wordt uitgegaan van een voortzetting van het huidige, hoge, geboortecijfer. In dat scenario zal de wereldbevolking in 2050 de 12 miljard benaderen. De VN gaat echter uit van een toename tot 9 miljard mensen.

De belangrijkste conclusie van het nieuwe VN-rapport is dan ook dat het sterftecijfer, wereldwijd, lager uitvalt. Dat heeft niet alleen effect op de totale omvang van de wereldbevolking, maar ook op de leeftijdssamenstelling. De helft van de bevolkingsgroei tussen 2005 en 2050 wordt gevormd door de leeftijdsgroep van 60 jaar en ouder. Vergrijzing is een reëel begrip in de gehele westerse wereld. Het aantal 60-plussers verdubbelt er van 245 miljoen in 2005 tot 406 miljoen in 2050, terwijl de leeftijdscategorie onder 60 jaar in de westerse wereld juist zal afnemen, van 971 miljoen in 2005 tot 839 miljoen in 2050. Sterker nog, de gehele bevolking van de westerse wereld zou in dezelfde periode dalen, als het immigratiecijfer niet zo hoog zou zijn.

De wereldbevolking is tussen 1950 en 2000 met iets meer dan 143 procent toegenomen; van 2,515 naar ca. 6,121 miljard mensen in totaal. Deze groei was per bevolkingsgebied als volgt verdeeld:

Jaar	Afrika	Lat. Amerika	Noord-Amerika	Verre Oosten1	Zuid-Azië2	Europa	Oceanië	USSR3
1950	224	165	166	671	704	392	13	180
1960	280	217	199	791	877	425	16	214
1970	361	283	227	986	1116	459	19	242
1980	479	361	252	1176	1408	485	23	265
1985	555	405	264	1250	1568	492	25	279
1990	645	451	275	1324	1734	499	26	292
2000	872	546	297	1475	2074	512	30	315

¹China, Japan, Korea
²India, Pakistan, Bangladesh, Zuidoost-Azië
³Tegenwoordig^{[(sinds) wanneer?]} GOS (minus Baltische landen)

Uitgaande van een mogelijke groei tot 12 miljard mensen in 2050 (elke 50 jaar een verdubbeling) zou dit in theorie betekenen dat over 750 jaar de wereldbevolking is gegroeid tot bijna 200.000 miljard (of 200 biljoen) mensen. Verdeeld over het totale aardoppervlak (144,5 miljoen km², inclusief woestijnen, oerwouden, poolgebieden, etc.), zou dit betekenen dat elke wereldbewoner in het jaar 2750 over zo'n 0,73 m² beschikt. Dit komt neer op een bevolkingsdichtheid van zo'n 1,38 miljoen inwoners per km². Ter vergelijking: dat is meer dan 135 keer zo dichtbevolkt als New York in 2008 en meer dan 55 keer als Calcutta, een van de dichtstbevolkte steden ter wereld.

De prognose van de VN is dat de wereldbevolking in 2050 zo'n 9,7 miljard mensen groot kan zijn en dat het hoogtepunt in de jaren 2080 kan worden bereikt op 10,4 miljard.^[47] De prognose werd in 2024 bijgesteld: “De wereldbevolking zal de komende 60 jaar naar verwachting met nog eens twee miljard groeien, met een piek van ongeveer 10,3 miljard mensen halverwege de jaren tachtig.”^[48]

Een projectie van het Earth4AllCollective in opdracht van de Club van Rome schatte dat de wereldbevolking bij ongewijzigd beleid zou pieken in 2046 onder de 9 miljard.^[49] Als sterker wordt geïnvesteerd in onderwijs, sociale diensten en gelijkheid, zou de piek al in 2040 kunnen vallen op 8,5 miljard mensen.

Taal

Zie ook de artikelen over taal en wereldtalen

Engels is de belangrijkste taal in het internationale diplomatieke en handelsverkeer, alsmede in de wetenschap en de meeste andere domeinen waar ze gebruikt wordt als lingua franca.

Naast het Engels zijn het Mandarijn, het Frans, het Russisch, het Spaans en het Arabisch de officiële talen van de Verenigde Naties en haar organen.

Hindi en Urdu (die samengaan onder de overkoepelende term Hindoestani) en het Bengaals zijn qua aantallen twee van de grootste talen ter wereld. Het gebruik van deze talen beperkt zich echter voornamelijk tot het Indisch Subcontinent, net zoals het Japans zich tot Japan beperkt, en daarom worden zij over het algemeen niet als wereldwijde lingua franca aangemerkt.

De meest gesproken talen ter wereld waren in 2009:^[50]

Taal	Sprekers in miljoenen (moedertaal)	Sprekers in miljoenen (tweede taal)	Aantal landen waar een taal gesproken wordt (Inclusief immigranten)
Chinees waarvan Mandarijn	1213 845	178	31 20
Spaans	329	60	44
Engels	328	geen gegevens	112
Hindoestani (Hindi/Urdu)	242	224	23
Arabisch	221	246	57
Bengaals	181	140	10
Portugees	178	15	37
Russisch	144	110	33
Japans	122	1	25
Duits	90	28	43
Frans	68	50	60

Religie

Zie wereldreligie voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De zes bekendste wereldreligies zijn het christendom, de islam, het hindoeïsme, het boeddhisme, het taoïsme en het jodendom.

Een lijst van aantallen mensen die aanhangers zijn van een bepaalde religie.

Religie	Richting	Aantal aanhangers
Christendom		2100 miljoen
	Rooms-katholiek	1100 miljoen
	Protestant	350 miljoen
	Oosters-orthodox	240 miljoen
	Anglicanisme	84 miljoen
	Overige christelijke groeperingen	350 miljoen
Islam		1570 miljoen
	Soennisme	1150 miljoen
	Shi'isme	330 miljoen
Hindoeïsme		900 miljoen
Niet-religieus		850 miljoen
Boeddhisme		415 miljoen
	Mahayana1	185 miljoen
	Theravada1	124 miljoen
Sikhisme		23 miljoen
Spiritisme		15 miljoen
Jodendom		14 miljoen
Bahá'í		7 miljoen
Jaïnisme		4,2 miljoen
Zoroastrianisme		2,6 miljoen

^{1) Niet iedere boeddhist rekent zich specifiek tot een van deze stromingen}

Zie ook

• Bevolkingsdichtheid
• Bevolkingsfonds van de Verenigde Naties
• Demografische transitie
• Draagkracht (ecologie)
• Geboortecijfer en sterftecijfer
• Overbevolking
• Wereldbevolkingsdag

Literatuur

• John Caldwell & Thomas Schindlmayr (2002): 'Historical Population Estimates: Unraveling the Consensus' in Population and Development Review Volume 28, Issue 2, p. 183-204
• John Caldwell (2007): Demographic Transition Theory, Springer
• Richard Borshay Lee & Irven DeVore (1968): Man the Hunter. The First Intensive Survey of a Single, Crucial Stage of Human Development—Man's Once Universal Hunting Way of Life, Aldine

Externe links

• (en) World Population, US Census Bureau
• (en) Bereken je plaats in de wereldbevolking, BBC

Noten

1. Vandaag leven er precies 8 miljard mensen op aarde, zegt de VN
2. Worldometer
3. 'World Population Prospects 2017', United Nations, Department of Social Affairs, Population Division
4. The World at Six Billion, United Nations, 1999
5. Caldwell; Schindlmayr (2002): p. 183
6. Carr-Saunders, A.M. (1936): 'Growth of world population' in World Population. Past Growth and Present Trends, Clarendon Press
7. Willcox, W.F. (1940): 'Population of the world: Its modern increase' in Studies in American Demography, Cornell University Press
8. Willcox, W.F. (1931): 'Increase in the population of the earth and of the continents since 1650' in International Migrations, Volume II: Interpretations, National Bureau of Economic Research, p. 33-82, Appendix p. 639-644
9. (1951): 'The past and future growth of world population—a long-range view' in Population Bulletin of the United Nations, No. 1, p. 1-12
10. (1953): 'Historical outline of world population growth' in The Determinants and Consequences of Population Trends. A Summary of the Finding of Studies on the Relationships Between Population Changes and Economic and Social Conditions, United Nations, Department of Social Affairs, Population Division
11. Durand, J.D. (1967): 'The Modern Expansion of World Population' in Proceedings of the American Philosophical Society, Volume 111, No. 3, Population Problems, p. 136-159
12. (1973): 'History of world population growth' in The Determinants and Consequences of Population Trends. New summary of findings of interaction of demographic, economic and social factors, United Nations, Department of Social Affairs
13. Willcox (1931): p. 82
14. Willcox (1940): p. 51
15. Carr-Saunders (1936): p. 18
16. Kuczynski, R.R. (1934): 'Population' in Seligman, E.R.A.; Johnson, A.S. Encyclopaedia of the Social Sciences, Volume 12, Macmillan
17. Riccioli, G.B. (1661): Geographiae et hydrographiae reformatae libri duodecim, Victorius Benatius
18. King, G. (1696): Natural and Political Observations and Conclusions upon the State and Condition of England
19. Kuczynski (1934): p. 241
20. via Willcox (1931): p. 70-78
21. Willcox, W.F. (1915): 'The Expansion of Europe in Population' in The American Economic Review, Volume 5, No. 4, p. 737-752
22. The belief in witch-craft is the cause of more African deaths than anything else. It has killed and still kills more men and women than the slave trade. Kingsley, M.H. (1898): Travels in West Africa. Congo Français, Corisco and Cameroons, Macmillan, p. 463
23. Caldwell, J.C. (1985): 'The social repercussions of colonial rule: the new social structures' in Boahen, A.A. Africa under Colonial Domination 1880-1935, General History of Africa, VII, UNESCO en Heinemann, p. 483
24. Droppers, G. (1894): 'The Population of Japan in the Tokugawa Period', Transactions of the Asiatic Society of Japan, Volume 22, Part 2
25. [...] it appears to me that we shall run no risk of serious error if we take 100 millions as indicating a total, not indeed attained by careful enumeration, but rendered probable by a consideration of all the relevant facts which are available. Moreland, W.H. (1920): India at the Death of Akbar. An Economic Study, Macmillan
26. Süßmilch, J.P. (1741): Die Göttliche Ordnung in den Veränderungen des menschlichen Geschlechts, aus der Geburt, dem Tode und der Fortpflanzung desselben erwiesen
27. Dieterici, C.F.W. (1859): 'Die Bevölkerung der Erde, nach ihren Totalsummen, Racen-Verschiedenheiten und Glaubensbekenntnissen' in Petermann, A. Mittheilungen aus Justus Perthes' geographischer Anstalt über wichtige neue Erforschungen auf dem Gesammtgebiete der Geographie
28. Behm, E.; Wagner, H.H.K. (1874): 'Die Bevölkerung der Erde. Jährliche Übersicht über neue Arealberechnungen, Gebietsveränderungen, Zählungen und Schätzungen der Bevölkerung auf der gesammten Erdoberfläche' in Petermann, A. Mittheilungen aus Justus Perthes' geographischer Anstalt über wichtige neue Erforschungen auf dem Gesammtgebiete der Geographie
29. Cipolla, C.M. (1962): The Economic History of World Population, Penguin
30. Clark, C. (1967): Population Growth and Land Use, Macmillan
31. Deevey, E.S. (1960): 'The human population' in Scientific American 203, p. 194-204
32. Lee & DeVore (1968) p. 248
33. Lee; DeVore: (1968) p. 248
34. Coale, A.J. (1974): 'The history of the human population' in Scientific American, Vol. 231, No. 3, p. 40-51
35. [...] anthropologists and demographers are in agreement that, for most of human history, populations have been very close to being stationary or in a condition of equilibrium and that birth rates and death rates have been almost identical. In fact there is little room for disagreement because the mathematics of exponential growth show that any persistent margin of birth rates over death rates would have resulted in far greater population growth than has actually occurred. Caldwell (2007): p. 24
36. Durand, J.D. (1977): 'Historical Estimates of World Population: An Evaluation' in Population and Development Review, Volume 3, No. 3, p. 253-296
37. McEvedy, C.; Jones, R. (1978): The Atlas of World Population History, Penguin
38. Biraben, J.N. (1979): 'Essai sur l'evolution du nombre des hommes' in Population, no.1, p. 13-25
39. Biraben, J.N. (1980): 'An Essay Concerning Mankind's Evolution' in Journal of Human Evolution, Volume 9, Issue 8, p. 655-663
40. Maddison, A. (2001): The World Economy. A Millennial Perspective, OECD
41. Gemiddeldes voor zijn lage en hoge schattingen
42. (1973): The Determinants and Consequences of Population Trends. New summary of findings of interaction of demographic, economic and social factors, United Nations
43. Thomlinson, R. (1975): Demographic Problems, Controversy Over Population Control, Dickenson
44. Haub, C. (1995): 'How Many People Have Ever Lived on Earth?' in Population Today
45. 1913
46. 1973
47. World Population Prospects 2022: Summary of Results, United Nations, 2022
48. (en) Growing or shrinking? What the latest trends tell us about the world’s population. UNFPA (11 juli 2024). Gearchiveerd op 11 juli 2024.
49. World ‘population bomb’ may never go off as feared, finds study, The Guardian, 28 maart 2023
50. (de) Ethnologue-Statistik

WikiWoordenboek

Zoek wereldbevolking op in het WikiWoordenboek.