Prinsbisdom Ösel-Wiek

Het bisdom Ösel-Wiek (Estisch: Saare-Lääne piiskopkond) was een semi-onafhankelijk prinsdom op het grondgebied van de huidige Estlandse provincies Saaremaa (Ösel) en Läänemaa (Wiek). Het was een suffragaan bisdom van het aartsbisdom Riga.

Ecclesia osiliensis Bisdom Ösel-Wiek Saare-Lääne piiskopkond
Kerkelijke staat onder de Heilige Stoel te Rome
1228 – 1560  →  →
Kaart
■ Ösel-Wiek
Algemene gegevens
Hoofdstad	Hapsal
Talen	Estisch, Nederduits
Regering
Regeringsvorm	Theocratie
Staatshoofd	Bisschop

Geschiedenis

In 1211 stichtte Albert van Buxhoeveden, de bisschop van Riga in Lihula (Duits: Leal) in het westen van Estland een nieuw bisdom, met als eerste bisschop Theodorik van Leal. In 1220 werd de broer van Albert, Herman van Buxhoeveden, als bisschop aangesteld.

Nadat Herman in 1224 bezit genomen had van het land van de Ugauniërs, in wat nu zuidoostelijk Estland is, koos hij Dorpat (het huidige Tartu) als zijn nieuwe zetel. Na bemiddeling van de pauselijke legaat Willem van Modena werd in 1228 het bisdom Dorpat afgesplitst.

Het bisdom Ösel-Wiek maakte vanaf 1419 deel uit van de Lijflandse Confederatie. De zetel van het bisdom was Hapsal. Kasteel Arensburg (Kuressaare) op het eiland Ösel (het huidige Saaremaa) was een van de belangrijkste bezittingen.

Het vorstendom hield op te bestaan toen de laatste prins-bisschop het in 1560 verkocht aan Denemarken. De lutheraan Magnus van Holstein, de broer van de koning van Denemarken, werd 13 mei 1560 tot bisschop verkozen.

Na de annexatie in 1561 van de Lijflandse Confederatie door Polen-Litouwen ruilde Denemarken Wiek met het bezit van de Lijflandse Orde op Ösel, en het eiland werd daardoor volledig Deens.

• 
  Kasteel Hapsal
• 
  Kasteel Arensburg

Lijst van bisschoppen

Jaar	Bisschop
1228–1229	Gotfried	†1257
	Sede vacante
1234–1260	Hendrik I
1262–1285?	Herman van Buxhoeveden
1290–1294	Hendrik II
	Sede vacante
1297?–1307?	Konrad I
	Sede vacante
1310–1321	Hartung
1322–1337	Jakob
1338–1362	Herman II van Osnabrück (de Osenbrygge)
1363–1374	Konrad II
1374–1381	Hendrik III
	Sede vacante
1385–1419	Winrich von Kniprode
1420–1423	Caspar Schuwenflug
1423–1432	Christian Kuband
1432–1438	Johannes I Schutte
1439	Johannes II Creul (Kreuwel)	de jure 1457, de facto na 1449 in Wiek als "de jongere bisschop"
1449–1458	Ludolf Grove	de facto 1439, na 1449 in Ösel als "de oudere bisschop"
1458–1471	Jodokus Hoenstein
1471–1491	Peter Wetberg
1492–1515	Johannes III Orgas (Orgies)
1515–1527	Johannes IV Kyvel (Kievel)
1528–1530	Georg van Tiesenhausen
1532–1541	Reinhold van Buxhoeveden	†1557
1542–1560	Johannes V van Münchhausen
1560–1572	Magnus van Holstein

Bronnen, noten en/of referenties

• Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Évêché d'Ösel-Wiek op de Franstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.