Émile Zola

Émile Zola
	Émile Zola; (1898), atelier van Nadar
	J'accuse...!
Algemene informatie
Volledige naam	Émile Édouard Charles Antoine Zola
Geboren	2 april 1840
Geboorteplaats	Parijs
Overleden	29 september 1902
Overlijdensplaats	Parijs
Land	Frankrijk
Werk
Periode	19e eeuw
Genre	Romans, novelle
Stroming	Naturalisme
Bekende werken	Le ventre de Paris, 1873; L'assommoir, 1878; Nana, 1880, Germinal, 1885; J'accuse...!, 1898
	Dbnl-profiel
	(en) IMDb-profiel
Lijst van Franstalige schrijvers
Portaal	Literatuur

Émile Zola (Parijs, 2 april 1840 - aldaar, 29 september 1902) was een Frans schrijver en journalist. Hij wordt gezien als de belangrijkste vertegenwoordiger van de literaire school der naturalisten. Zola's literaire arbeid werd beïnvloed door het oeuvre van Honoré de Balzac en Gustave Flaubert.

Snelle feiten Algemene informatie, Volledige naam ...

Sluiten

Émile Zola werd geboren in Parijs. Hij bracht zijn jeugd en zijn schooljaren door te Aix-en-Provence, waar zijn vader Francesco, van Italiaanse origine, ingenieur was. Hij was bezig met de uitvoering van een plan voor een drinkwatervoorziening, toen hij onverwacht overleed. Er volgden armoedige jaren voor Zola en zijn moeder. In 1858 gingen ze naar Parijs, alwaar Zola, na een mislukt eindexamen, een baan vond bij de publiciteitsafdeling van de uitgeverij Hachette. Daar ontmoette hij schrijvers en raakte hij vertrouwd met de praktische kant van het schrijversbestaan. Verder publiceerde hij als journalist in diverse bladen. Hij werd in Parijs bevriend met Édouard Manet, die hem meermaals in zijn schilderijen afbeeldde, en via Manet kwam hij in contact met de dichter Stéphane Mallarmé. Als criticus viel hij bijzonder scherp uit naar de officiële Salonjury toen De fluitspeler van Manet geweigerd werd. Hij zou trouwens een fervent verdediger worden van het impressionisme.

Zola werd beroemd met romans als Germinal, Nana en L'Assommoir, die onderdeel uitmaken van de grote cyclus Les Rougon-Macquart. In l'Oeuvre schildert hij het tragische leven van schilder, een personage dat grotendeels geïnspireerd lijkt op Cézanne, een jeugdvriend van Zola uit Aix-en-Provence. Na ontvangst van deze roman maakte Cézanne een abrupt eind aan de vriendschap, die al langer niet meer zo intens was.^[1]

Vermaard werd ook Zola's open brief aan president Félix Faure in L'Aurore van 13 januari 1898 onder de titel J'accuse...!. In deze brief over de Dreyfusaffaire kiest hij partij voor de Joodse kapitein Alfred Dreyfus, die ten onrechte van spionage was beschuldigd. Zola beschuldigde de Franse generale staf van het produceren van bewijsmateriaal. Zola werd voor smaad veroordeeld tot een jaar gevangenisstraf en 3000 Francs boete, die voor hem werd betaald door Octave Mirbeau. Op aanraden van vrienden wachtte Zola het hoger beroep niet af en week uit naar Groot-Brittannië. Na een jaar kon hij terugkeren en werd hij als held ontvangen.

Zola huwde in 1870 met Alexandrine 'Gabrielle' Meley, een vrouw uit de arbeidersklasse die model was geweest voor impressionistische schilders zoals Manet. Zij leerde hem de mensen aan de zelfkant van de maatschappij in Parijs kennen. Zij organiseerde voor Zola ook wekelijkse, literaire diners om zijn carrière vooruit te helpen. Zola had ook een maîtresse, Jeanne Rozerot, die wasvrouw was van het gezin. Terwijl zijn huwelijk kinderloos bleef, kreeg hij met Jeanne twee kinderen.^[2]

Émile Zola stierf onverwacht in Parijs op 29 september 1902 in zijn woning aan de Rue de Bruxelles door een koolmonoxidevergiftiging. Zijn echtgenote kon nog net worden gered in het ziekenhuis van Neuilly.^[3] Volgens Philipp Blom zou een dakwerker bekend hebben dat hij een stuk hout op de schoorsteen had gelegd om de schrijver te doden uit wraak voor zijn verdediging van de Joodse kapitein. In 1908 werd zijn lichaam overgebracht naar het Panthéon.

Romans en novellen

1861 Un coup de Vent (novelle)
1865 La Confession de Claude (roman)
1866 Un mariage d'amour (roman)
1866 Le vœu d'une morte (roman) (Ned. vert.: 1921; De wensch van een stervende; door Angelica van Hest)
1867 Les mystères de Marseille (roman)
1867 Thérèse Raquin (roman) (Ned. vert.: 2021; Thérèse Raquin; door Jelle Noorman)
1868 Madeleine Férat (roman)
1880 Madame Sourdis (novelle)

serie Les Rougon-Macquart, histoire naturelle et sociale d'une famille sous le Second Empire (De complete serie is in het Nederlands uitgegeven door Blankwaardt & Schoonhoven en later ook door Bigot & Van Rossum).

1870 La Fortune des Rougon; Het Fortuin der Rougons
1871 La curée; (Ned. vert.: 1984; De buit; door: Stephan Saaltink)
1873 Le Ventre de Paris; De Buik van Parijs
1874 La Conquête de Plassans; De Verovering van Plassans
1875 La Faute de l'Abbé Mouret
1876 Son Excellence Eugène Rougon
1878 L'Assommoir (Ned. vert.: 2004; De Nekslag; door Hans van Cuijlenborg; in 2020 herverschenen als De Kopstoot)
1878 Une Page d'amour
1880 Nana; (Ned. vert.: 1981; Nana; door: Johan Fredrik)
1882 Pot-Bouille
1883 Au bonheur des dames; (Ned. vert.: 1967; In het paradijs voor de vrouw; door: David de Jong)
1884 La Joie de vivre
1885 Germinal; (Ned. vert.: 1993; De Mijn; door: Jan Versteeg)
1886 L'Oeuvre (Ned. vert.: 2020; Het meesterwerk; door: Lidewij van den Berg en Marijke Scholts, uitgeverij Oevers, 472 blz.)
1887 La Terre
1888 Le Rêve
1890 La Bête Humaine
1891 L'Argent
1892 La Débâcle
1893 Le Docteur Pascal
Les Trois Villes
- 1894 Lourdes
- 1896 Rome
- 1898 Paris
Les Quatres Evangiles
- 1899 Fécondité
- 1901 Travail
- 1903 Vérité
- Justice; (onvoltooid)

Verhalen

1862-64 Contes à Ninon; met:
- Simplice; Le carnet de danse; Celle qui m'aime; La fée amoureuse; Le sang; Les voleurs et l'Âne; Soeur-des-pauvres
- Aventures du grand Sodoine et du petit Médéric
1874 Nouveaux Contes à Ninon; (met:
- Un bain; Les fraises; Le grand Michu; Le jeûne; Les épaules de la marquise; Mon voisin Jacques; Le paradis des chats;
- Lili; La légende du Petit-Manteau bleu de l'amour; Le forgeron; Le chômage; Le petit village;
- SOUVENIRS
- Les quatre journées de Jean Gourdon; (bestaande uit:
  - 1. Printemps; 2. Été; 3. Automne; 4. Hiver)
1880 Les Soirées de Médan; bundel met bijdrage van vrienden; (Ned. vert.: ; De avonden te Médan; door: Jean A. Schalekamp); met:
- L'Attaque du moulin; Zola; (De aanval op de molen);
- Boule de suif; (Guy de Maupassant); (Vetbolletje);
- Sac au dos; (Joris-Karl Huysmans); (Met de ransel op de rug);
- La Saignée; (Henry Céard); (De aderlating);
- L'Affaire du Grand 7; (Léon Hennique); (De affaire van de grote 7);
- Après la bataille; (Paul Alexis); (Na de veldslag)
1882 Le Captaine Burle
1884 Naïs Micoulin
1981 6 Verhalen (Nederlandse uitgave met een vertaling door: B. Kolthoff); met:
- Jacques Damour; De overstroming; Drie oorlogen; De aanval op de molen (L'Attaque du moulin); Het bos; Angeline: een spookverhaal

Poëzie

1861 Paolo
1989 Messidor
1897 Messidor; lyrische opera; (met Alfred Bruneau [1857-1934])
1901 L'Ouragan; lyrisch drama; (met Alfred Bruneau)
1905 L'enfant roi
1921 Lazare; (met Alfred Bruneau)
1921 Violaine la chevelue
1921 Sylvanire ou Paris en amour

Toneel

1865 Madeleine; (publicatie in 1889)
1873 Thérèse Raquin; (toneelbewerking van roman in 4 bedrijven; opgevoerd 11 juli 1873; is niet aangeslagen bij het publiek)
1874 Les Héritiers Rabourdin; (komedie in 3 bedrijven)
1878 Le bouton de rose
1879 L'Assommoir; (toneelbewerking door Busnach en Gastineau)
1881 Nana; (voor toneel bewerkt door William Busnach [1832-1907])
1883 Pot-Bouille; (toneelbewerking door Busnach)
1887 Le Ventre de Paris; (toneelbewerking door Busnach)
1888 Germinal; (toneelbewerking door Busnach)
La Bête humaine; (toneelbewerking door Busnach; niet opgevoerd)

Kritieken, overig

Thumb — J'accuse...!, open brief aan de president

1866 Mes haines, causeries littéraires et artistique
1866 Mon Salon
1867 Édouard Manet, étude biographique et critique
1880 Le Roman Experimental; (uiteenzetting romantheoretische inzichten over de cyclus 'Les Rougon-Macquart')
1881 Le Naturalisme au Théâtre
1881 Nos auteurs dramatiques
1881 Les romanciers naturalistes
1882 Une campagne [1880-1881]
1881 Documents littéraires
1897 Nouvelle campagne [1896]
1897 Humanité, vérité, justice. L'affaire Dreyfus. Lettre à la jeunesse
1898 J'accuse...!; (manifest over de Dreyfusaffaire)
1901 L'affaire Dreyfus, la vérité en marche

Literatuur, een kleine selectie

1893 Sous le regard de l'Olympia 1840-1870; Mitterand, Henri
L'Homme de Germinal 1871-1893; Mitterand, Henri
L'Honneur 1893-1902; Mitterand, Henri
1954 Bonjour Monsieur Zola; Armand, Lanoux
1964 Présentation des Rougon-Macquart; Guillemin Henri
1997 Zola, légende et vérité, Utovie; Guillemin Henri

Meer informatie Boek, Jaar ...

Boek	Jaar	Soort^[4]	Duur	Land	Filmtitel	Regisseur	Acteurs
Thérèse Raquin	1915	S		I	Teresa Raquin	Nino Martoglio	Maria Carmi, Francesco Nicolosi-Puglisi
	1916	S	50	VS	The Marble Heart	Kenean Buel	Violet Horner, Walter Miller
	1928	S	90	F,D	Thérèse Raquin	Jacques Feyder	Gina Manès, Hans Adalbert Schlettow
	1953		105	F,I	Thérèse Raquin	Marcel Carné	Simone Signoret, Raf Vallone
	1966	T		D	Thérèse Raquin	Hans Korngiebel
	1965	T	125	Sw	Thérèse Raquin	Håkan Ersgård	Gunnel Broström, Allan Edwall
	1979	T		B	Thérèse Raquin	Emanuel Boeck	Frank Aendenboom, Gella Allaert
	1980	Tm		VK	Thérèse Raquin	Simon Langton	Kate Nelligan, Kenneth Cranham
	2002	Tm	180	F	La Liberté de Marie	Caroline Huppert	Julia Maraval, Sagamore Stévenin
	2006			Tsj,VS,VK	Therese Raquin	Charlie Stratton	Ludivine Sagnier
Madeleine Férat	1920	S		I	Maddalena Ferat	Febo Mari, Roberto Roberti	Francesca Bertini, Giorgio Bonaiti
Les Rougon-Macquart
La Fortune des Rougon	1980	Tm	275	F	La Fortune des Rougon	Yves-André Hubert, Madeleine Robinson, Didou Kapour
La Curée	1917	S		I	La Cuccagna	Baldassarre Negroni	Ida Carloni Talli, Alfonso Cassini
La Curée	1966		98	I,F	La Curée	Roger Vadim	Jane Fonda, Michel Piccoli
La Faute de l'abbé Mouret	1970		100	F	La Faute de l'abbé Mouret	Georges Franju	Francis Huster, Gillian Hills
La Faute de l'abbé Mouret	1937			CH	La Faute de l'abbé Mouret	Max Haufler	Heinrich Gretler, Alfred Rasser
L'Assommoir	1902	S	5	F	Les Victimes de l'alcoolisme
	1902	S		F	L'Assommoir	Ferdinand Zecca
	1909	S		DK	Faldgruben	Carl Alstrup	Carl Alstrup, Emilie Sannom
	1909	S		F	L'Assommoir	Albert Capellani	Eugénie Nau, Alexandre Arquillière
	1917	S		VK	Drink	Sidney Morgan	Fred Groves, Irene Browne
	1956		122	F,I	Gervaise	René Clément	Maria Schell, François Périer
Une page d'amour	1995	T		F	Une page d'amour	Serge Moati	Jacques Perrin, Miou-Miou
Une page d'amour	1980	T		F	Une page d'amour	Elie Chouraqui	Anouk Aimée, Bruno Cremer
Nana	1917	S		VS	A Man and the Woman	Herbert Blaché, Alice Guy	Edith Hallor, Leslie Austin
	1926	S	150	F	Nana	Jean Renoir	Catherine Hessling, Jean Angelo
	1934		90	USA	Nana	Dorothy Arzner, George Fitzmaurice	Anna Sten, Lionel Atwill
	1944		87	Mex	Nana	Roberto Gavaldón, Celestino Gorostiza	Lupe Velez, Miguel Ángel Ferriz
	1955		120	F,I	Nana	Christian-Jaque	Charles Boyer, Martine Carol
	1970		110	Zw,F	Nana	Mac Ahlberg	Anna Gaël, Gillian Hills
	1981	Tm	360	F,B,CH	Nana	Maurice Cazeneuve	Véronique Genest, Guy Tréjan
	1982		92	I	Nana	Dan Wolman	Katya Berger, Jean-Pierre Aumont
	1985		110	Mex	Nana	Rafael Baledón, José Bolaños, Irma Serrano	Gregorio Casal, Verónica Castro
	1999	T	180	I	Nanà	Alberto Negrin	Francesca Dellera, Bernard Giraudeau
	2001	TV	180	F	Nana	Édouard Molinaro	Lou Doillon, Bernard Le Coq
Pot-Bouille	1957		115	F,I	Pot-Bouille	Julien Duvivier	Gérard Philipe, Dany Carrel
	1972	Tm	364	F	Pot-Bouille	Yves-André Hubert	Roger Van Hool, Pierre Tornade
	1943		88	F	Au bonheur des dames^[bron?]	André Cayatte	Michel Simon, Albert Préjean
	1930		85	F	Au bonheur des dames	Julien Duvivier	Dita Parlo, Pierre de Guingand
Au bonheur des dames	1922	S		D	Zum Paradies der Damen	Edith Posca, Lupu Pick	Edith Posca, Lupu Pick
Germinal	1905	S		F	Au pays noir	Lucien Nonguet, Ferdinand Zecca
	1912	S		F	Au pays des ténèbres	Victorin-Hippolyte Jasset	Charles Krauss, Marcel Vibert
	1913	S	150	F	Germinal	Albert Capellani	Mévisto
	1963		110	F,I,Hun	Germinal	Yves Allégret	Jean Sorel, Berthe Granval
	1970	Tm	300	UK	Germinal	John Davies	Nancie Jackson, Mark Jones
	1993		170	B,F,I	Germinal	Claude Berri	Miou-Miou, Renaud
	1967	T		F	L'Oeuvre	Pierre Cardinal	Bernard Fresson, Marie-Christine Barrault
La Terre	2001		115	VK	This Filthy Earth	Andrew Kotting	Rebecca R. Palmer, Shane Attwooll
	1930		73		Le Rêve	Jacques de Baroncelli	Simone Genevois, Jaque Catelain
	1921	S		F	Le Rêve	Jacques de Baroncelli	Eric Barclay, Suzanne Bianchetti
	1921	S	97	VS	La Terre	André Antoine	Armand Bour, René Alexandre
La Bête Humaine	1938		100	F	La Bête humaine	Jean Renoir	Jean Gabin, Simone Simon
	1954		91	VS	Human Desire	Fritz Lang	Glenn Ford, Gloria Grahame
	1957		107	Arg	La Bestia humana	Daniel Tinayre	Roberto Escalada, Massimo Girotti
	1995	T	90	VK	Cruel Train	Renaud	Saskia Reeves, Adrian Dunbar
L'Argent	1915	S		DK	Penge	Karl Mantzius	Karl Mantzius, R. Schyberg
	1928	S	195	F	L'Argent	Marcel L'Herbier	Brigitte Helm, Marie Glory
	1988	T	250	F	L'Argent	Jacques Rouffio	Claude Brasseur, Miou-Miou
Les Trois Villes, Lourdes	1913	S		Zw	Miraklet	Victor Sjöström	Carl Borin, John Ekman
Les Quatres Évangiles	1929	S		F	Fécondité	Nicolas Evreinoff, Henri Étiévant	Alex Allin, José Davert
	1920	S		F	Travail	Henri Pouctal	Raphaël Duflos, Léon Mathot
	1915	S	50	USA	Destruction (Travail)	Will S. Davis	Theda Bara, J. Herbert Frank
Overige films
	1979	T		F	Madame Sourdis	Caroline Huppert	Nathalie Baye, Pierre Clémenti
	1947	F			Pour une nuit d'amour	Edmond T. Gréville	Odette Joyeux, Roger Blin
	1920	S		D	Die Bestie im Menschen	Ludwig Wolff	Hugo Döblin, Ilka Grüning
	1917	S		Rus	Chelovek - zver	Cheslav Sabinsky
	1959		109	Zw,P,F	Noc poslubna Attaque du Moulin)	Erik Blomberg	Harriet Andersson, Ignacy Gogolewski
	1945		117	F	Naïs (Naïs Micoulin)	Raymond Leboursier	Jacqueline Pagnol, Fernandel
	1999		104	Pol.	Na koniec swiata	Magdalena Lazarkiewicz	Justyna Steczkowska, Aleksandr Domogarov
	1913	S	51	Sw	Gränsfolken	Mauritz Stiller	Carl Borin, Stina Berg
	1937		116	VS	The Life of Émile Zola	William Dieterle	Paul Muni, Joseph Schildkraut
	1954	D	43	F	Émile Zola	Jean Vidal	stem: Julien Bertheau
	1978		495	F	Émile Zola ou La conscience humaine (mini)	Stellio Lorenzi	Jean Topart, Roger Monsoret

Sluiten

Commons heeft mediabestanden op de pagina Émile Zola.

Wikisource heeft originele werken van deze auteur: Émile Zola.

Wikiquote heeft een of meer citaten van of over Émile Zola.

[1]
Zie Allan Schom: Emile Zola, blz. 70; hij wijt de achteruitgang van de vriendschap vooral aan Alexandrine, de vrouw van Zola.
[2]
Joëlle Smets, Zola côté coeur, Le Soir Mag, 4561, 20 november 2019, p. 59
[3]
Zie over het sterven van/de moord op Zola bijvoorbeeld: Bart Van Loo. Eten! Lezen! Vrijen! De Bezige Bij, Antwerpen, 2011, p. 243-246.
[4]
D=documentaire; m= miniserie; S=stille film; T=televisie; V=video

(fr) Site over Zola
(en) Life of Emile Zola on NotreProvence.fr

[1] [1]
Zie Allan Schom: Emile Zola, blz. 70; hij wijt de achteruitgang van de vriendschap vooral aan Alexandrine, de vrouw van Zola.

[2] [2]
Joëlle Smets, Zola côté coeur, Le Soir Mag, 4561, 20 november 2019, p. 59

[3] [3]
Zie over het sterven van/de moord op Zola bijvoorbeeld: Bart Van Loo. Eten! Lezen! Vrijen! De Bezige Bij, Antwerpen, 2011, p. 243-246.

[4] [4]
D=documentaire; m= miniserie; S=stille film; T=televisie; V=video

[1]

[2]

[3]

[4]

Wikiwand in your browser!

Émile Zola

Wikiwand in your browser!

Biografie

Bibliografie

Verfilmingen

Voetnoten

Externe links