Die Jahreszeiten
compositie van Joseph Haydn Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
compositie van Joseph Haydn Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Het muziekwerk Die Jahreszeiten is een oratorium van Joseph Haydn (Hoboken-Verzeichnis XXI:3).
Haydn werd aangespoord tot het componeren van dit werk door het grote succes van zijn voorgaande oratorium, Die Schöpfung (1798), dat op dat moment in heel Europa opgevoerd werd. Baron Gottfried van Swieten, de zoon van de beroemde Nederlandse hofarts aan het keizerlijke hof in Wenen, die ook in Mozarts carrière een grote rol speelde, schreef voor beide werken het libretto. De tekst was zijn eigen vertaling in het Duits van delen van de Engelse gedichtencyclus The Seasons van James Thomson (1700-1748), van wie ook de tekst van het onofficiële Britse volkslied Rule, Britannia! afkomstig is. Van Swieten verlegde de plaats van handeling echter naar het Oostenrijkse platteland en schetste in zijn luchtige relaas een geïdealiseerd beeld van het boerenleven, iets wat Haydn niet kon overtuigen.
Het componeren viel Haydn zwaar, ten eerste door zijn langzaam zwakker wordende gezondheid en ten tweede doordat hij niet goed met Van Swietens tekst uit de voeten kon. Het kostte Haydn twee jaar om het werk te voltooien.
De première in Wenen op 24 april 1801 was weliswaar een succes, maar niet zo succesvol als de eerste uitvoeringen van Die Schöpfung drie jaar eerder. Ook in de jaren erna werd Die Jahreszeiten duidelijk minder vaak opgevoerd dan Die Schöpfung.
Die Jahreszeiten is geschreven voor een groot klassiek orkest, meestal met een vierstemmig koor en drie solisten, die het landvolk vertegenwoordigen: de boer Simon (bas), zijn zoon Lukas (tenor) en diens minnares Hanne (sopraan). De bezetting van solisten is dus dezelfde als in Die Schöpfung.
Het orkest bestaat uit 2 fluiten (waarvan 1 dubbelt op piccolo), 2 hobo's, 2 klarinetten, 2 fagotten, 1 contrafagot, 4 hoorns, 2 (in het slot 3) trompetten, pauken, triangel, tamboerijn, 2 trombones en 1 bastrombone en de gebruikelijke strijkers met eerste en tweede viool, altviool, cello en contrabas.
Het oratorium bestaat uit vier delen, wat vanzelf spreekt voor een stuk dat de vier jaargetijden behandelt. Het bevat de gebruikelijke recitatieven, aria's en koordelen.
In tegenstelling tot de meeste oratoria is de tekst niet religieus, afgezien van een lofprijzing aan God aan het einde van het eerste deel. Er worden onderwerpen als liefde, jacht en vrolijke dronkenschap behandeld.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
