Loading AI tools
stemmen wie een functie verkrijgt Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Een verkiezing is een methode waarbij een aantal personen, de kiesgerechtigden, door middel van een stemming bepaalt aan wie een bepaalde functie, post of titel moet worden toegekend.
Deel van een serie artikelen over Kiesstelsel & regering | ||||
---|---|---|---|---|
Een Nederlands stembiljet met rood stempotlood | ||||
Kiessysteem | ||||
Evenredige vertegenwoordiging · Meerderheidsstelsel · Gemengd kiesstelsel | ||||
Verkiezing | ||||
Stembiljet · Kandidatenlijst · Open lijst · Gesloten lijst · Enkelvoudige overdraagbare stem | ||||
Zetelverdeling | ||||
Grootste-gemiddeldenmethode · Grootste-overschottenmethode · Nationaal kiesdistrict · Kiesdrempel · Kiesdeler · Restzetel | ||||
Districtenstelsel | ||||
Kieskring · Enkelvoudig kiesdistrict · Meervoudig kiesdistrict · Districtszetel · Vereffeningszetels · Overhangmandaat | ||||
Regeringscoalitie | ||||
Waaierdemocratie · Cordon Sanitaire · Stembusakkoord · Blokpolitiek · Minderheidsregering · Gedoogsteun · Parlementaire basis | ||||
Meting en evaluatie | ||||
Democratie-index van The Economist · Democratie-index van V-Dem · Gallagher-index · Zetel-stemverhouding | ||||
|
Door middel van verkiezingen wordt bijvoorbeeld uitgemaakt wie of wat "de beste" is, bijvoorbeeld bij het Eurovisiesongfestival of bij de Miss Worldverkiezingen.
In democratische landen worden de vertegenwoordigers (van het volk) die de wetgevende organen uitmaken, en soms van uitvoerende organen, door middel van verkiezingen aangeduid.
In het staatsrecht wordt bepaald wat de waarde is van politieke verkiezingen, met andere woorden wat het staatsrechtelijke gevolg is van de uitslag van de politieke verkiezing. In de meeste landen vinden de verkiezingen periodiek plaats, tenzij er zich bijzondere omstandigheden hebben voorgedaan, zoals de val van een kabinet. Een uitzondering vormt de verkiezing voor het Lagerhuis in het Verenigd Koninkrijk. De zittende regering kan namelijk de datum van deze verkiezing binnen bepaalde grenzen zelf vaststellen.
In België worden de meeste politieke verkiezingen periodiek georganiseerd (gemeente, provincie, regionale en Europese verkiezingen). Alleen voor het Federale Parlement is er een maximumduur van 4 jaar voor een legislatuur (regeerperiode tussen 2 verkiezingen) voorzien maar kan het parlement vervroegd ontbonden worden waardoor de verkiezingen sneller moeten georganiseerd worden.
In een aantal landen dient er een pre-electorale stilte in acht genomen te worden. Dat betekent dat er tijdens een bepaalde periode voorafgaand aan de verkiezingen geen campagne gevoerd mag worden, en vaak is ook overige berichtgeving over de verkiezingen tijdens deze periode aan banden gelegd.
De meeste politieke verkiezingen zijn directe verkiezingen. Hierbij worden de vertegenwoordigers door de bevolking rechtstreeks gekozen. Dit betekent dat die leden worden gekozen die de meeste stemmen hebben behaald.
Bij getrapte verkiezingen worden de vertegenwoordigers gekozen door de leden van een (lager) bestuurlijk orgaan die zelf verkozen vertegenwoordigers zijn.
In de Europese Unie worden elke vijf jaar Europese verkiezingen gehouden voor het Europees Parlement.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.