Buitengoed Geul & Maas

Buitengoed Geul & Maas, voorheen Landgoederenzone Maastricht - Meerssen, is een natuurgebied en landgoederenzone in het Zuid-Limburgse Heuvelland in het zuidoosten van Nederland. Het gebied met een dertigtal kastelen, landhuizen en watermolens bevindt zich in drie gemeenten: Maastricht, Meerssen en Valkenburg aan de Geul. Het samenwerkingsverband Buitengoed Geul & Maas is in 2021 door de betreffende overheden overgedragen aan de in het gebied belanghebbende ondernemers en andere betrokkenen.^[1] Sinds het begin van de 21e eeuw wordt het gebied onder de noemer City Park ontwikkeld tot natuur- en cultuurgebied.^[2] Dit vergt grote inspanningen aangezien in deze landgoederenzone onder andere het Julianakanaal, de autosnelwegen A2 en A79, en de spoorlijnen Maastricht - Venlo en Maastricht - Aken zijn aangelegd. Bovendien liggen er diverse woonwijken en het industrieterrein Beatrixhaven.

Detail van een Franse kaart van het Beleg van Maastricht (1748). Hier het gebied tussen Limmel, Borgharen ("Ophaerem"), Itteren, Bunde ("Bunch") en Meerssen ("Mersem")

Groot en Klein Vaeshartelt in de tijd van Petrus Regout (1865)

Het gebied kenmerkt zich ondanks dit intensieve gebruik door grote natuurlijke variatie. Er bevinden zich rivieren en beken (Maas, Geul en Kanjel), bossen, weilanden en tientallen historische gebouwen, waarvan de meeste beschermd zijn als rijksmonument.^[3] De meeste landgoederen in het westelijk deelgebied (tussen Maastricht en Meerssen) behoorden ooit tot het bezit van de 19e-eeuwse Maastrichtse industrieel Petrus Regout en diens nakomelingen.^[4]