From Wikipedia, the free encyclopedia
कोस्टा रिका वा कोस्टारिका वा कोस्ता रिका छगु मध्य अमेरिकी देय् ख। कोस्टा रिका खँग्वःया स्पेनी भासय् अर्थ तम्हि तट ख। थ्व देय्या आधिकारिक नां गणतन्त्र कोस्टा रिका ख। थ्व देय् उत्तर अमेरिकाया मध्य अमेरिकी क्षेत्रय् दयाच्वंगु छगू देय् ख। कोस्टारिकाया उत्तरय् निकारागुआ,उत्तरपूर्वय् क्यारिबियन सागर, दक्षिणपूर्वय् पनामा, व दक्षिणपश्चिमय् प्रशान्त महासागर ला। नापं, कोकोस टापुया दक्षिणय् इक्वेडरनाप समुद्री सीमा दु। देय्या जनसंख्या करिब ५ मिलियन द धाःसा क्षेत्रफल ५१,१८० वर्ग किमि दु। राजधानी व दकलय् तःधंगु नगर सान होजे ख, गुकिया जःखःया महानगर क्षेत्रय् करिब २० लख मनुत च्वनि।
| म्ये: Noble patria, tu hermosa bandera | |
 | |
| राजधानी | San José |
| तधंगु सहर | San José |
| औपचारिक भाय | Spanish |
| सरकार | Democratic Republic |
| - President | Óscar Árias |
| Independence | From Spain |
| - Date | 15 September 1821 |
| क्षेत्रफल | |
| - फुकं | 51,100 किमि² (129th) |
| (19,725 वर्ग माइल) | |
| - लयागु प्रतिशत (%) | 0.7% |
| जनसंख्या | |
| - 2005 एस्टिमेटेड | 4,327,000 (119th) |
| - जनघनत्व | 85/किमि² (107th) (220/वर्ग माइल) |
| कुल ग्राहस्थ उत्पादन (पि पि पि) | 2005 एस्टिमेट |
| - फुकं | $45.14 billion (79th) |
| - प्रति छ्यं | $10,434 (63rd) |
| मुद्रा | Costa Rican colón (CRC) |
| ई क्षेत्र | (UTC-6) |
| इन्टरनेट TLD | .cr |
| कलिंग कोड | +506 |
थ्व सार्वभौम राज्य छगू राष्ट्रपतीय गणतन्त्र खः। थन ताःहाकःगु व स्थीर संवैधानिक लोकतन्त्र व उच्च शिक्षित कार्यबल दु। थ्व देय्या बजेटया करिब ६.९% (२०१६) शिक्षाय् खर्च याइ। थ्व औसत हलिमय् औसत ४.४% स्वया अप्व दु। छगू ईले कृषिइ यक्व निर्भर जुयाच्वंगु थनया अर्थतन्त्रं वित्त, विदेशी कम्पनीया निंतिं कर्पोरेट सेवा, वासः, व इकोटुरिजम थें न्याःगु क्षेत्रयात दुथ्याकासें विविधता दूगु अर्थतन्त्र दयेकूगु दु। यक्व विदेशी उत्पादन व सेवा कम्पनीत कोस्टारिकाया स्वतन्त्र व्यापार क्षेत्र (एफटीजेड)य् संचालन जुयाच्वंगु दु गन इमित लगानी व कर प्रोत्साहनया फाइदा जुइ।
कोस्टारिकाय् १६गु शताब्दीइ स्पेनिश शासन वये न्ह्यः आदिवासीतेगु बसोबास दयाच्वन। थ्व देय् साम्राज्यया छगू परिधीय उपनिवेशया रुपय् थःगु स्वतन्त्रता स्वया न्ह्यः मेक्सिकन साम्राज्यया भागया रुपय् दयाच्वन। वयां लिपा संघीय गणराज्य मध्य अमेरिकाया सदस्यताय् ब्वति कालः। थ्व देय् औपचारिक रुपं सन् १८४७य् स्वतन्त्र जुल। सन् १९४९य् थःगु १९४८या गृहयुद्ध सिधेका, थ्व देसं थःगु सेना बर्खास्त यात। थ्व नापं, स्थायी सेना मदुगु छुं सार्वभौम राष्ट्रय् छगू जुल।
थ्व देय्या मानव विकास सूचकांक (एचडीआई)य् अनुकूल प्रदर्शन दु। २०२२या एचडीआई धलखय् थ्व देय् हलिमय् ५८गु थासय् लाः व ल्याटिन अमेरिकाय् प्यंगुगु थासय् लाःग। थ्व देय्यात संयुक्त राष्ट्र विकास कार्यक्रम (यूएनडीपी) नं थ्व देय् समान हे आय स्तरय् दूगु मेमेगु देय् स्वया यक्व अप्व मानव विकास जूगु देय्या कथं कयातःगु दु। प्रेस स्वतन्त्रता सूचकांक कथं थ्व देय् ८गु दकलय् स्वतन्त्र प्रेस दु, थ्व देय् स्वतन्त्रता सूचकांक कथं ३५गु दकलय् लोकतान्त्रिक देय् ख, व थ्व देय् २०२३या विश्व सुख प्रतिवेदनय् २३गु दकलय् सुखी देय् ख। थ्व देय् उत्तर अमेरिकी महादेशया छगू मू चाहिलिगु थाय् नं ख।
सन् १९४९या कोस्टारिकाया राजनीतिक संविधान कथं अनुच्छेद १६८य् कोस्टारिकाया क्षेत्रीय विभाजन कानून कथं स्वंगु प्रकारया उपराष्ट्रिय संस्थाय् व्यवस्थित यानातःगु दु :
सार्वजनिक प्रशासनया प्रयोजनया निंतिं राष्ट्रिय भूभागयात प्रान्तय् ब्वथलातःगु दु, थ्व क्यान्टनय् व क्यान्टन जिल्लाय् ब्वथलातःगु दु। कोस्टारिकायात थ्व कथं बायातःगु दु:
| कोस्टा रिकाया प्रशासनिक विभाजन | ||||||
| प्रान्त | आइएसओ ३१६६-२ | राजधानी | क्यान्टन | जिल्ला | मनूल्या | क्षेत्रफल वर्ग कि.मि. |
|---|---|---|---|---|---|---|
| सान होजे | CR-SJ | सान होजे | २० | १२३ | १ ४०४ २४२ | ४ ९६५.९० |
| अलाहुएला | CR-A | अलाजुएला | १५ | ११६ | ८४८ १४६ | ९ ७५७.५३ |
| कार्टागो | CR-C | कार्टागो | ८ | ५१ | ४९० ९०३ | ३ १२४.६७ |
| हेरेडिया | CR-H | हेरेडिया | १० | ४७ | ४३३ ६७७ | २ ६५६.९८ |
| गुआनाकास्टे | CR-G | लाइबेरिया | ११ | ६१ | ३२६ ९५३ | १० १४०.७१ |
| पुन्तारेनास | CR-P | पुन्तारेनास | ११ | ६० | ४१० ९२९ | ११ २६५.६९ |
| लिमोन | CR-L | लिमोन | ६ | ३० | ३८६ ८६२ | ९ १८८.५२ |
| मुक्कं | ८१ | ४८८ | ४ ३०१ ७१२ | ५१ १०० | ||
कोस्टारिकाया आदिवासी जनजाति शिकार व मुंकामि (Hunter and gatherer) ज्या यासें म्वानाच्वन। विदेशी स्पेनिश आक्रामकत थन थ्यंबलय् कोस्टारिकाया मेसोअमेरिकन व एन्डियन संस्कृतिया दथुइ दूगु भौगोलिक स्थितिया कारणं निगु बिस्कं सांस्कृतिक क्षेत्रय् विभाजित जुसें थनया मध्यवर्ती क्षेत्रय् निगुलिं संस्कृतिया प्रभाव दत।
क्रिस्टोफर कोलम्बसं दकलय् न्हापां कोस्टारिकाय् सन् १५०३य् इस्ला उभिटाय् थ्यन। वयागु सेनां आदिवासी जनजातियात बुकल। वं थ्व भूभागयात सन् १५२४इ न्यू स्पेनया प्रान्तया रुपय् ग्वाटेमालाया क्याप्टेन्सी जनरलय् दुथ्याकल। वयां लिपाया ३००दँ तक्क कोस्टारिका स्पेनया उपनिवेश जुल। थुकिया लिच्वः कथं कोस्टारिकाया तजिलजिइ स्पेनया तजिलजिया यक्व प्रभाव लाःगु दु। थ्व ईले कोस्टारिका म्हो जक विकासशील व गरिब जुयाच्वन।
मेक्सिकोया स्वतन्त्रता युद्ध (१८१०–१८२१) धुंका कोस्टारिका सन् १८२१इ स्वतन्त्र मेक्सिकन साम्राज्यया भाग जुल। कोस्टारिका सन् १८२३इ संघीय गणतन्त्र मध्य अमेरिकाया भाग जुल धाःसा सन् १८२८इ पूर्ण स्वतन्त्रता प्राप्त यात। युरोपियन आपूर्तिकर्तालिसे स्वापू मदुगु थनया अर्थतन्त्र संघर्षपूर्ण जुल। सन् १८५६इ कोस्टारिकां संयुक्त राज्य अमेरिकाया आप्रवासीतेत प्रतिरोध यात।
सन् १८६९ धुंका कोस्टारिकाय् लोकतान्त्रिक सरकार पलिस्था जुल।
सन् १९४८इ कोस्टारिकाया गृहयुद्ध धुंका सरकारं न्हुगु संविधान दयेकल, गुकिलि सर्वव्यापी मताधिकार व सैनिकया विघटनया ग्यारेन्टी बिल। थौं कोस्टारिका छगू लोकतन्त्र खः गुकिं थःगु अर्थतन्त्रय् प्रविधि व इको–टुरिजमय् दुथ्याःकूगु दु। २१गूगु शताब्दीया शुरुवातंनिसें गरिबी म्हो जूसां नं आर्थिक समस्या अझ नं दनि।
 |
विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Costa Rica |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
