कार्बोन वा कार्बन एटमिक ल्याखँ ६ दूगु व रसायनिक चिं C दूगु छगू रासायनिक तत्व ख। पिरियोडिक टेबलय् समूह १४या छगू सदस्य जूगुलिं थ्व तत्त्व अधातु व टेट्राभ्यालेन्ट जुइ अतः, थुकिया प्यंगु इलेक्ट्रोन कोभ्यालेन्ट रासायनिक बण्ड देकेया निंतिं उपलब्ध जुइ। कार्बोनया ३गु प्राकृतिक आइसोटोप खने दु। थुकिलि १२ C व १३ C स्थिर (stable) जुइ धाःसा १४ C रेडियोएक्टिभ जुइ व हाफ लाइफ करिब ५७३०या गतिइ ध्वगिनावनि (decay)। कार्बोन मनुतेसम् प्राचीनकाल निसें स्युगु म्हो तत्त्वय् छगू ख। कार्बोन धाःगु नां लातिन भाषाया कार्बो धाःगु खँग्वलं वःगु ख। लातिन भाषाय् कार्बोया अर्थ ह्येंग्वा ख। लातिन भाषानाप स्वापू तैगु रोमान्स व स्लाभिक परिवारया भाषाय् कार्बोन धाःगु खँग्वः तत्त्व व ह्येंग्वा निगु हे या निंतिं छ्येलि।
| |||||||||||||||||||||||||
| साधारण | |||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| नां, सिम्बोल, ल्याखं | कार्बोन, C, 6 | ||||||||||||||||||||||||
| रसायनिक सिरिज | अधातु | ||||||||||||||||||||||||
| ग्रुप, पिरियड, ब्लक | 14, 2, p | ||||||||||||||||||||||||
| रुप | हाकुगु (ग्राफाइट) रंगहीन (हेरा)  | ||||||||||||||||||||||||
| एटमिक मात्रा | 12.0107(८) ग्राम/मोल | ||||||||||||||||||||||||
| एलेक्ट्रोनिक कन्फिगुरेसन | 1s2 2s2 2p2 | ||||||||||||||||||||||||
| एलेक्ट्रोन प्रति शेल | 2, 4 | ||||||||||||||||||||||||
| भौतिक गुण | |||||||||||||||||||||||||
| फेज | ठोस | ||||||||||||||||||||||||
| घनत्व (रू.ता.नापं) | (ग्राफाइट) 2.267 जी·सि एम−३ | ||||||||||||||||||||||||
| घनत्व (रू.ता.नापं) | (हेरा) 3.513 जी·सि एम−३ | ||||||||||||||||||||||||
| नाइगु फुति | ? ट्रिपल पोइन्ट, ca. 10 MPa and (4300–4700) के (4027–4427 °से, 7280–8000 °फ) | ||||||||||||||||||||||||
| दासिवैगु फुति | ? subl. ca. 4000 के (3727 °से, 6740 °फ) | ||||||||||||||||||||||||
| फ्युजियनयागु ताप | (graphite) ? 100 के जे·मोल−१ | ||||||||||||||||||||||||
| फ्युजियनयागु ताप | (diamond) ? 120 के जे·मोल−१ | ||||||||||||||||||||||||
| वाष्पिकरणयागु ताप | ? 355.8 के जे·मोल−१ | ||||||||||||||||||||||||
| ताप क्षमता | (२५ °से) (graphite) 8.517 जे·मोल−१·के−१ | ||||||||||||||||||||||||
| ताप क्षमता | (२५ °से) (diamond) 6.115 जे·मोल−१·के−१ | ||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| एटमिक गुण | |||||||||||||||||||||||||
| कृस्टल स्ट्रक्चर | hexagonal | ||||||||||||||||||||||||
| अक्सिडेसन स्टेट | 4, 2 (mildly acidic oxide) | ||||||||||||||||||||||||
| एलेक्ट्रोनग्राभिटी | 2.55 (पौलिंग स्केल) | ||||||||||||||||||||||||
| आयोनाइजेसन उर्जा (अप्व) |
1st: 1086.5 कि.जु.·मोल−१ | ||||||||||||||||||||||||
| 2nd: 2352.6 कि.जु.·मोल−१ | |||||||||||||||||||||||||
| 3rd: 4620.5 कि.जु.·मोल−१ | |||||||||||||||||||||||||
| एटमिक ब्यास | 70 पि एम | ||||||||||||||||||||||||
| एटमिक ब्यास (हिसाबी) | 67 पि एम | ||||||||||||||||||||||||
| कोभ्यालेन्ट ब्यास | 77 पि एम | ||||||||||||||||||||||||
| भ्यान डर वाल ब्यास | 170 पि एम | ||||||||||||||||||||||||
| मेमेगु | |||||||||||||||||||||||||
| चुम्बकिय गुण | diamagnetic | ||||||||||||||||||||||||
| ताप संचालन | (३०० के) (graphite) (119–165) वा·मि−१·के−१ | ||||||||||||||||||||||||
| ताप संचालन | (३०० के) (diamond) (900–2320) वा·मि−१·के−१ | ||||||||||||||||||||||||
| थर्मल डिफ्युजिबिलिटी | (३०० के) (diamond) (503–1300) मि.मि.²/से | ||||||||||||||||||||||||
| मोहयागु हार्डनेस | (graphite) 1-2 | ||||||||||||||||||||||||
| मोहयागु हार्डनेस | (diamond) 10.0 | ||||||||||||||||||||||||
| सि ए एस् रेजिस्ट्री ल्या | 7440-44-0 | ||||||||||||||||||||||||
| ल्येयातगु आइसोटोप | |||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||
| स्रोत | |||||||||||||||||||||||||
कार्बनया यक्व कथंया एलोट्रपत दु। थुकिलि दक्ले नांजाःगु एलोट्रपय् ग्राफाइट (सीसा), हेरा व आकारहीन(एमर्फस) कार्बन ख। कार्बनया भौतिक गुण एलोट्रोपिक फर्म कथं पायेगु या। फार्म के साथ बदलती हैं. दसु, हेरा अत्यधिक पारदर्शी जुइ, गनकि ग्रेफाइट अपारदर्शी जुइ व हाकुइसे च्वनि। ग्रेफाइट भोंतय् ध्व सालेछिंक नाइसे च्वनि धाःसा हेरा दक्ले छाःगु व कडा वस्तुइ छगू ख। ग्रेफाइट छगू बांलाःगु विद्युत कंडक्टर खः धाःसा हेराया विद्युत कम्डक्टिभिटी म्हो जक्क दु। सामान्य अवस्थाय् हेरा, सकल ज्ञात वस्तुइ सर्वोच्च तापीय चालकता (कन्डक्टिभिटी) दूगु वस्तु ख। कार्बनया सकल एलोट्रोपत सामान्य अवस्थाय् ठोस अवस्थाय् दयाच्वनिगु जुसां ग्रेफाइट धाःसा दक्ले थर्मोडाइनामिकल्ली स्थिर जु।
स्वयादिसँ
 |
विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Carbon |
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
