स्वास्थ्य तथा जनसङ्ख्या मन्त्रालय (नेपाल)

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय नेपालको स्वास्थ्य सेवा प्रणाली विनियमन र यसको कार्यान्वयनको जिम्मामा रहेको एक सरकारी निकाय हो। यस मन्त्रालयका कामहरूमा नेपालमा स्वास्थ्य सेवाको विकासको व्यवस्थापन, जनसंख्या नीति, योजना र कार्यान्वयनको निरीक्षण गर्ने र नेपालमा स्वास्थ्य सेवासँग सम्बन्धित गैर-सरकारी संस्थानहरूको निरीक्षण गर्ने काम समावेश छ।^[१]

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालय

नेपाल सरकार एजेन्सी विवरण
प्रधान कार्यालय	रामशाह पथ, काठमाडौँ
वार्षिक बजेट	NRs 33.52 billion (2014/2015)[स्रोत नखुलेको]
मन्त्री	भानुभक्त ढकाल
प्रमुख दस्तावेज	राष्ट्रिय स्वास्थ्य नीति २०७१
वेबसाइट	mohp.gov.np

स्वास्थ्य सेवा सुविधा

स्वास्थ्य र जनसंख्या मन्त्रालयले नेपालका सबै सार्वजनिक अस्पतालहरूको निरीक्षण गर्छ। यसमा चार क्षेत्रीय अस्पताल, ^[२] ११ अञ्चल अस्पताल, ^[३] पाँच शिक्षण अस्पताल, ^[४] साथै जिल्ला अस्पताल र सामान्य अस्पतालहरू सामेल छन्।

सङ्गठनात्मक संरचना

स्वास्थ्य सेवा विभाग मन्त्रालय अन्तर्गत आफ्नो काम को सुविधा र कार्यान्वयन, मुख्यतया स्वास्थ्य सेवाहरू प्रदान गर्न र सार्वजनिक अस्पतालहरू लाई कायम राख्न मद्दत गर्दछ।^[५] यसबाहेक, दुई अन्य विभागहरू पनि मन्त्रालयको मुनि र यसका साथ काम गर्दछन्:

• आयुर्वेद विभाग^[६]
• औषधि प्रशासन विभाग (स्थापना १९७९)^[७]

स्वास्थ्य र जनसंख्या मन्त्रीहरू

सन् २०१३ मा नेपाली संविधानसभा निर्वाचन भएदेखि यता स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयका पूर्व मन्त्रीहरूको सूची।

	नाम	दल	कार्यालय ग्रहण गरिएको मिति	कार्यालय छोडिएको मिति	पोर्टफोलियो
1	खगराज अधिकारी[८]	नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)	२५ फेब्रुअरी २०१४		स्वास्थ्य र जनसंख्या मन्त्री
2	राम जनम चौधरी[९]	मधेसी जना अधिकारी फोरम, नेपाल	१९ अक्टोबर २०१५		स्वास्थ्य मन्त्री
3	गगन थापा[१०]	नेपाली कांग्रेस	२६ अगस्ट २०१६	३१ मे २०१७
4	गिरी राजमणि पोखरेल	नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)	२६ जुलाई २०१७	१७ अक्टोबर २०१७
5	दीपक बोहोरा[११]	राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी नेपाल	१७ अक्टोबर २०१७	१५ फेब्रुअरी २०१८
6	प्रधानमन्त्री खड्गप्रसाद ओली [टिप्पणीहरू १]	नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी) १७ मे २०१८ सम्म नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी १७ मे २०१८ बाट	१६ मार्च २०१८	३१ मे २०१८	स्वास्थ्य र जनसंख्या मन्त्री
7	उपेन्द्र यादव[१२]	सङ्घीय समाजवादी फोरम, नेपाल	१ जुन २०१८