रक्षा मन्त्रालय (भारत)
From Wikipedia, the free encyclopedia
रक्षा मन्त्रालयलाई राष्ट्रिय सुरक्षा र भारतीय सशस्त्र बलसँग प्रत्यक्ष सम्बन्धित सरकारका सबै निकाय र कार्यहरूको समन्वय र पर्यवेक्षण गर्ने जिम्मेवारी दिइएको छ। भारतका राष्ट्रपति देशको सशस्त्र बलको औपचारिक कमान्डर-इन-चीफ हुन्। रक्षा मन्त्रालयले देशको रक्षाको सन्दर्भमा आफ्नो जिम्मेवारी निर्वहन गर्न सशस्त्र बलहरूलाई नीतिगत ढाँचा र स्रोतहरू प्रदान गर्दछ। भारतीय सशस्त्र बलहरू (भारतीय सेना, भारतीय वायुसेना, भारतीय नौसेना सहित) र रक्षा मन्त्रालय अन्तर्गत भारतीय तटरक्षक बल भारतको क्षेत्रीय अखण्डता सुनिश्चित गर्नका लागि मुख्य रूपमा जिम्मेवार छन्।
सचिवालय भवन, नयाँ दिल्ली | |
मन्त्रालय विवरण | |
---|---|
गठन | १५ अगस्ट १९४७; ७६ वर्ष पहिले (१९४७-०८-15) |
Preceding मन्त्रालय |
|
अधिकार क्षेत्र | भारत सरकार |
प्रधान कार्यालय | सचिवालय भवन, नयाँ दिल्ली २८°३६′५०″उ॰ ७७°१२′३२″पू॰ |
कर्मचारीहरू | १,४००,०००[1][2] (सक्रिय कर्मचारीहरू) (सन् २०२३) ७००,०००[3] (आरक्षित कर्मचारी) (सन् २०२३) |
वार्षिक बजेट | ₹६.२१ लाख करोड (युएस$८७ बिलियन) (2024)[5] |
मन्त्री |
|
हाल, सैन्य अधिकारीहरू र सम्बन्धित नागरिक अधिकारीहरूको प्रशिक्षणको लागि राष्ट्रिय रक्षा विश्वविद्यालयको नयाँ निर्माण भइरहेको छ, मन्त्रालय द्वारा प्रशासित र निरीक्षण गरिनेछ। मन्त्रालयले हरेक वर्ष जनवरीमा राजपथमा गणतन्त्र दिवस समारोह र परेडको आयोजना र सञ्चालन गर्दै आएको छ। भारतको सङ्घीय विभागहरूमध्ये मन्त्रालयको बजेट सबैभन्दा ठुलो छ र हाल विश्वका देशहरूमध्ये विश्वमा सैन्य खर्चमा तेस्रो स्थानमा रहेको छ।