From Wikipedia, the free encyclopedia
भारतीय रुपैयाँँ (प्रतीक: ₹; कोड: INR) भारतीय गणतन्त्रको आधिकारिक मुद्रा हो। रुपैयाँलाई १०० पैसामा विभाजित गरिएको छ, यद्यपि २०२३ को अनुसार, १ रुपैयाँको सिक्का प्रयोगमा सबैभन्दा कम मूल्य हो जबकि ५०० रुपैयाँँ उच्चतम हो। मुद्रा जारी गर्ने कार्य भारतीय रिजर्भ बैङ्क द्वारा नियन्त्रण गरिन्छ।
भारतीय रुपैयाँ | |||||
---|---|---|---|---|---|
| |||||
आइएसओ ४२१७ | |||||
कोड | INR | ||||
मूल्यवर्ग | |||||
उप एकाई | |||||
1⁄100 | पैसा | ||||
चिह्न | ₹ | ||||
पैसा | |||||
जनसाङ्ख्यिकी | |||||
आधिकारिक राष्ट्र(हरू) | |||||
अनाधिकारिक राष्ट्र(हरू) | |||||
जारीकर्ता | |||||
केन्द्रीय बैङ्क | भारतीय रिजर्व बैङ्क[3] | ||||
वेबसाइट | www |
भारतीय रुपैयाँँको इतिहास लगभग ६ औं शताब्दी ईसा पूर्वमा पुरातन भारतमा फर्किएको छ: प्राचीन भारत चिनियाँ वेन र लिडियन राज्यका साथसाथै संसारमा सबैभन्दा प्रारम्भिक सिक्का जारीकर्ताहरू मध्ये एक थियो।[4][5] गुप्त साम्राज्यले चन्द्रगुप्त द्वितीय द्वारा पहिलेका पश्चिमी क्षत्रपहरूबाट स्पष्ट रूपमा प्रभाव पारेको ठूलो सङ्ख्यामा चाँदीका सिक्काहरू उत्पादन गरे। चाँदीको रूपक (संस्कृत: रूपक) सिक्काको तौल लगभग २० रास (२.२६७८ ग्राम) थियो।[6]
भारतको विभाजन पछि, पाकिस्तानी रुपैयाँ अस्तित्वमा आयो, सुरुमा भारतीय सिक्का र भारतीय मुद्रा नोटहरू प्रयोग गरी "पाकिस्तान" को साथ ओभरस्ट्याम्प गरिएको थियो। पहिले भारतीय रुपैयाँ अडेन, ओमान, दुबई, कुवेत, बहराइन, कतार, ट्रुसियल राज्यहरू, केन्या, टांगानिका, युगान्डा, सेशेल्स र मौरिसस सहित अन्य देशहरूको आधिकारिक मुद्रा थियो। भुटानी न्गुल्त्रुम भारतीय रुपैयाँ संग बराबर मा पेग गरिएको छ; भुटानमा दुवै मुद्राहरू स्वीकार गरिन्छ। नेपाली रुपैयाँ ०.६२५ मा पेग गरिएको छ; भुटान र नेपालमा भारतीय रुपैयाँ स्वीकार गरिन्छ।[7] २९ जनवरी २०१४ मा, जिम्बाब्वेले भारतीय रुपैयाँलाई कानूनी टेन्डरको रूपमा प्रयोग गर्न थप्यो।[8][9]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.