![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/d/d2/Rivers_and_lakes_topo_map.png/640px-Rivers_and_lakes_topo_map.png&w=640&q=50)
ताप्ती नदी
भारतका नदी / From Wikipedia, the free encyclopedia
ताप्ती ( संस्कृत : तापी, मराठी : तापी ; गुजराती :) पश्चिमी भारतको एक प्रसिद्ध नदी हो। मध्य प्रदेश राज्यको बेतुल जिल्लाको मुलताईबाट उत्पत्ति, सातपुरा पर्वतमालाहरूको मध्यबाट पश्चिम बग्दै , खान्देश पठार र महाराष्ट्रको सूरत मैदान पार गरी गुजरात, खम्बातको खाडी, अरब सागरमा पर्छ। नदी को उद्गम मुलताई हो। यो भारतको मुख्य नदीहरू मध्ये एक हो जुन पूर्वबाट पश्चिम सम्म बग्दछ, अन्य दुई नदीहरूमा नर्मदा नदी र माही नदी पर्दछन्।
यो लेख अर्को भाषाबाट गरिएको अपुरो अनुवाद हो। यो लेख कम्प्युटरद्वारा निर्मित वा दोहोरो दक्षता बिना कुनै अनुवादकद्वारा बनाइएको हुनसक्छ। |
ताप्ती तापी, सूर्य पुत्री | |
---|---|
![]() सूरत मा ताप्ती नदीको दृश्य | |
![]() भारत को नदीहरु मा ताप्ती नदी को स्थिति | |
स्थान | |
Country | भारत |
State | मध्य प्रदेश |
भौतिक विषेशताहरू | |
मुख | |
• स्थान | दुमास, सूरत |
• उन्नतांस | 0 units? |
लम्बाइ | 724 km |
जलाधारका विशेषताहरू | |
सहरहरू | सूरत |
ताप्ती | |
तापी, सूर्य पूत्री | |
नदी | |
सूरतमा ताप्ती नदीको दृश्य | |
देश | ![]() |
---|---|
राज्य | मध्य प्रदेश, महाराष्ट्र, गुजरात |
सहर | सूरत, बुरहानपुर, भुसावल, बैतूल, नन्दुरबार |
स्रोत | मुलताई (मूलतापी भी कहते हैं) निकट बैतूल |
- स्थान | सतपुडा पर्वत |
- उचाइ | 730 मिटर (२,३९५ फिट) |
- निर्देशाङ्क | 21°46′11.9994″N 78°15′0″E |
मुहान | खम्भातको खाडी (अरब सागर) |
- स्थान | दुमास, सूरत, गुजरात, भारत |
- उचाइ | 0 मिटर (० फिट) |
- निर्देशाङ्क | 21°8′34.1586″N 72°42′42.015″E |
लम्बाइ | ७२४ किलोमिटर (एक्स्प्रेशन त्रुटि: अज्ञात शब्द "km"। माइल) लगभग |
प्रवाह | for दुमास तट |
- औसत | 489 मी.³/से (17,269 घन फिट/से) [1] |
- max | 9,830 मि.³/से (3,47,143 घन फिट/से) |
- min | 2 मि.³/से (71 घन फिट/से) |
यो नदी ७४० किलोमिटर को दूरीको लागि पूर्वदेखि पश्चिम सम्म बग्दछ र खम्बातको खाडी मा मिसिन्छ। सूरत बन्दरगाह यस नदीको मुखमा अवस्थित छ। यसको मुख्य सहायक नदीको नाम पूर्णा हो। यो नदीलाई सूर्यपूत्री पनि भनिन्छ। [2]
समुद्रको नजिक यसको ३२ माइलको लम्बाइ ज्वारभाटा छ तर साना जहाजहरू यसमा पाल्न सक्छन्। यसको मुख मा स्थित स्वाली बन्दरगाह पोर्तुुुुुगाली र ब्रिटिसको इतिहास मा धेरै महत्व छ। अब यो बन्दरगाह सिल्टेसनको कारण उजाड भएको छ।
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2f/Tapti.jpg/320px-Tapti.jpg)
ताप्ती नदी को उद्गम मध्य प्रदेश को बेतुल जिल्ला मा मुलताई भनिन्छ। यस स्थान को मूल नाम मूलतापी हो जसको अर्थ तापीको मूल वा तापीको आमा हो। हिन्दू मान्यता अनुसार ताप्ती सूर्य र उनको एक पत्नी छायाँको छोरी मानिन्छ र उनी शनिको बहिनी हुन्। थाइल्यान्डको तापी नदीको नाम अगस्ट १९१५ मा भारतको एउटै तापी नदीको नाममा राखिएको हो। महाभारत, स्कन्द पुराण र भविष्य पुराणमा ताप्ती नदी को महिमा धेरै ठाउँहरूमा भनिएको छ। [2] ताप्ती नदीको विवाह समरन नामको राजासँग भएको थियो जो देवता वरुणको अवतार थिए।