Slott Azay-le-Rideau

Dat Slott Azay-le-Rideau liggt in de Gemeend Azay-le-Rideau in Frankriek. De tweeflögelige Renaissancebau hörrt to de bekannst Slötter in de Loire-Region.

Slott Azay-le-Rideau, Parksiet

Slott Azay-le-Rideau, Upfohrt

De geschichtlichen Wuddels van dat Waterslott liggen in en hoochmiddelöllerich Borg van den Ridder Ridel d’Azay, de to Anfang van dat 15. Johrhunnert dör den lateren franzööschen König Karl VII. schliept wurr. Rund een Johrhunnert later leet Gilles Berthelot tüschen 1518 un 1527 an de Stäe van de olt Borg den hüüdigen Slottbau uprichten. Över deFamilie Raffin keem he 1791 an den Marquis Charles de Biencourt. De sien Nahfahren hemm dat Anwesen 1906 an den franzööschen Staat verköfft, de sietdem Eegendömer is.

De Gemeend

De Oortschap Azay-le-Rideau liggt in de franzöösch Region Centre-Val de Loire un dor in dat Département Indre-et-Loire up en Hööcht van 45 Metern över NN an de Indre.

Wohrschienlich ut gallo-röömsch Tiet stammend wurr de Oort in dat 10. Johrhunnert mit Aziacus eerstmals nömmt. Gegen Enn‘ van dat 11. Oder to Anfang van dat 12. Johrhunnert entstunn dor ünner den Ridder Ridel d’Azay, en Feudalherren, de wegen sien Gruufelligkeit kien gooden Roop harr, en Festung. Disse Seigneur weer de Naamgaver van de Oortschap, de siet sien Herrschap Azium Ridelli (1118) heeten dee.

Neben Tourismus, vör allen wegen dat Slott, dat as architektonische Parl gellt, domineert dor Landwertschap, dorünner ok de Anbau van Wien ünner de Appellatschoon Touraine Azay le Rideau.

De Verdrag van Azay le Rideau

An‘n 4. Juli 1189 wurr in de Borg van Azay engelsch-franzöösch Natschonalgeschichte schreven. De Verdrag van Azay hett den Krieg tüschen König Heinrich II. van England un König Philippe-Auguste van Frankriek, de mit Heinrich sien Söhn Richard Löwenherz verbünnd weer, to’n Afsluss brocht. De vernichtend slahn Heinrich muss all sien Besit un Göder in de Auvergne, in‘n Berry un de Städte Issoudun, Graçay un Châteauroux an den franzööschen König aftreeden. Doröver herut hett sück de engelsch König verplicht, sien Söhn mit de Süster van Philipp II. to verheiraten, hooch Reparatschonskösten an de franzööösch Kroon to leisten un Richard, den de Barone den Lehnseid swöören mussen, sien Eroberungen to överlaaten. Naben dat vörövergahnd Enn’n van den Krieg tüschen England un Frankriek wurr in Azay ok över en gemeensam Krüüztoog verhannelt un de Upbröök up Mittfasten 1190 van Vézelay ut fastleggt. Twee Daag nah de Verhandlungen is König Heinrich II. aber doodbleeven.

De Slottherren

1417 leet Hartog Johann Ohnefurcht en burgundsche Garnison in de Borg upstellen. Een Johr later hemm eenig Suldaten den dormaligen Dauphin (later König Karl VII.) beleidigt, de jüst up den Weg van Chinon nah Tours weer. De Straaf leet nich lang up sück wachten un Karl leet de gesamte Mannschap van de Garnison (etwa 350 Mannlüüd) henrichten, as ok de Borg un den Ooort schliepen. Bit in dat 16. Johrhunnert droog Azay den Binaam le Brûlé („dat verbreent Azay“).

Gegen Enn‘ van dat 15. Johrhunnert hett Martin Berthelot, Vörsteher van den königlichen Rechnungshoff ünner Karl VII un Ludwig XII., de Herrschap Azay erwurben. Sien Söhn Gilles Berthelot hett in’n Februar 1515 arvt. As Börgermeester van Tours un Schatzmeester vun König Franz I. wurr hüm dör königlichen Besluss van’n 4. April 1515 erloovt, de Borg weer instand to setten. Dree Johr later fungen Berthelot un sien Ehefru Philippa Lesbahy mit den Bau van dat hüüdige Slott an. Up en künstlich Eiland ut duusenden Eekenpahlen in de Indre gelegen, entstunn tüschen 1518 un 1527 dat hüüdige Renaissanceslott. Sien Stellung as Schatzmeester hett Berthelot bald to en van de rieksten Mannlüüd in Frankriek maakt; dat Slott sull sien Riekdom un sien Macht demonstreeren. Doch ofschons Berthelot siet sien Arv en echten Seigneur weer, wurr he vun de olt Adelsfamilien scheef ankeeken, wiel he van börgerlich Afstammen weer. De Hoff leet Gelegenheit ut, hüm sien leegere Herkunft vörtohollen.

Hoffansicht

1527 hemm hüm eenige Adelige bi Franz I. wegen Ünnerslahn anklaagt. De ständig bankrotte König hett den Anschuldigungen glöövt, hett aber dorvan afsehn, sien Schatzmeester ahn Bewiesen den Perzess to maaken. Dennoch wurr för Berthelot de Situatschoon bald immer kritischer: Noch in dat glieker Johr wurr de Böverintendant van de Finanzen, Jacques de Beaune-Semblançay, en Cousin van den Herren van Azay, wegen Ünnerslahn verhaft, veroordeelt un uphangen. Berthelot hett de Gefohr nu klar sehn un is 1528 tosommen mit sien Fru nah Cambrai flücht, dat dormals to dat Hillig Röömsch Riek hörrn dee. In Cambrai is he eenige Johren later denn ok storven.

De König hett doruphen Azay sien johrelangen Wappengefährten Antoine Raffin schenkt. De Nahfahren van Raffin weern bit to hör Utstarven 1791 de nee Seigneurs. In‘n Gegensatz to völ Loire-Slötter wurr Azay in de Franzöösch Revolutschoon nich verwöst oder verneelt. Dat leeg gröttstendeels an de Besitter, de immer en goot Verhältnis to de eenfack Bevölkerung harrn.

Twee Johr nah den Storm up de Bastille hett de Marquis Charles de Biencourt 1791 dat Slott köfft. In den Düütsch-Franzööschen Krieg wurr Azay 1871 van den preußischen Prinzen Friedrich Karl besett, is aber heel bleeven. 1905 hett Charles Marie Christian de Biencourt dat Slott för 200.000 Francs an de franzööschen Staat verköfft.

Dat Bauwark

De Groot Saal

De oorsprüngliche Festung hett över Johrhunnerte as Schuul för de Stroomdörfohrt deent. Mit en van sien fulminanten sozialen Upswung draagen Begeisterung leet Berthelot to beid Sieden van de olt Umfaatensmüer twee rechtwinklige Wahnhüüs uprichten, deren lütt Ecktoorns den Stroom överragen deen. In den achteren Deel van den Hoff steiht en gewaltige Freetrapp in’n Middelpunkt. In de Midden van den rückwärtigen Flögel geiht nah dat Övertreeden van en Toogbrügg, de över den ehmalgen Watergraben führt, en Dörgang to den Gorden apen.

Deck van dat Trappenhuus

All nee Fassaden sünd symmetrisch gleedert, wiels de Vertikalen up de Hoff- un Butensiet dör de Anordnung van de Fensterfront un de doröver liggen Daakfenster verstärkt wurrd. De Fensteröffnungen van de verscheeden Etagen wurrn van Pilastern umrahmt, de de horizontal umloopen Simsbänder ünnerbreeken un so en dekorativ Raster billen. Den böveren Afsluss bildt en Wehrgang in Form van en Kranzgesims, de sowohl smückende as ok funktionelle Zwecke erfüllen dee. De Trapp in dat Hööfthuus hett liek Geländer un en Kassettendeck. Hör hoffsiedige Fassade is mit völ plastischer Verzierungen smückt. Böverhalv van dat en Triumphbagen billend Düppelportal befinnen sück de Loggien.

De Salon Biencourt

In dat 19. Johrhunnert hemm sück de nee Eegendömer bemöht den Baustil eenheitlich to maaken. De Ecktoorns wurrn umbaut, so dat se den Hoff in den Stil van de Renaissance infaaten deen. Buterdem leeten se eenige olt, un nich mehr so goot utsehn Gebäude afrieten, so dat dat Bauwark hüüd den Indruck van en „aus dem Fluss aufsteigenden Kleinods“ vermiddelt.

In dat Binnere van dat Slott hemm blots dat Trappenhuus un de Köken hör oorsprünglich Utsehn behollen. De Trapp wurr ähnlich as in Slott Chenonceau nich as Spindeltrapp, sonnern in för dat 16. Johrhunnert architektonisch neeardig Wies liek mit Umkehrpodesten anordnet. Se is van Kassetten in Verbinnen mit hangend Baldachinen överdeckt, wobi de Kassetten deels mit Rosetten, deels mit ut dat 19. Johrhunnert stammen Koppprofilen van franzöösch Königen un Königinnen smückt sünd.

De överg Rüüm sünd nah historischen Smack mit nee anschafft, to’n Deel kostbaren Möbeln, Gemälden un Wandteppichen van dat 16. un 17. Johrhunnert inricht. De för Bälle un Festmahle bruukt Groot Saal wiest över den Kamin en in den Stil van en Trompe-l’œil gestalt Salamander. Ansonsten is de Ruum nah den Smack van dat 16. Johrhunnert mit Wandteppichen utkleedt, deren öldste noch den gotischen Stil van de Brüsseler Teppichwever um 1500 wiest. De an dat buterst Enn’n van dat Wahnhuus liggend Salon Biencourt mit Kamin in‘n Renaissancestil un riesigen Salamander wurr an dat 19. Johrhunnert nah dat Vörbild van Fontainebleau restaureert.

Dat Anwesen

Bit to dat 19. Johrhunnert wurr de Stroom neben dat Slott blots van de Müern van den an de Westsiet liggen Gorden un den Stallungen van den tüschen Strppm un Dörp liggen Geflögelhoff överragt. Utgang van dat 17. Johrhunnert wurrn twee symmetrische Wertschapsgebäude upricht, de en Ehrenpoort flankeeren deen. Dorvör leeg en halfrund Platz, to den en lang Linnenallee führen dee.

Af 1810 leet de Familie Biencourt de Stroomwiesen dröögleggen un en Park in‘n engelschen Stil anleggen. Van de sien konzentrisch anordneten Alleen ut sullen de Besöker dat Slott van all Sieden bewunnern können. De tallriek Arms van de Indre un de mit Bööm bestahn Ufer leeten den Park düchtig oorsprünglich utsehn. Platenaarten van wiet hier wurrn dor heimisch maakt: Atlas-Zeder, noordamerikaansch Kahlzypresse, Mammutboom un de asiaatsch Ginkgo.

To de Straat nah Chinon hin ligt en olt Kapell, de to en romantischen Ruhealtar wurr. To de anner Siet erstreckt sück de Gorden bit he nto de Begräfniskapell, de Anfang van dat 17. Johrhunnert van de Familie Lansac upricht un an de Johrhunnerte olt Kark van den Marktflecken Azay anbaut wurrn weer.

De „Kanonenweg“ tüschen Slot tun Indre wurr in dat 15. Johrhunnert anleggt un deen to Verteidigung van de lütt Furt. De Bewahner hemm hüm as Terrasse un Spazeerweg an’n Foot van de Müern bruukt. 1950 hett man beslooten, de nu nich mehr bruukt Eerdupschütten wegtonehmen, so as dat all Gilles Berthelot vörhat harr. Sien Plaan weer dat, Stroomöverloop to schaffen, dormit sück de Slottbau in de glatt Waterflach van de Indre speegeln kunn.

Literatur

• Wilfried Hansmann: Das Tal der Loire. Schlösser, Kirchen und Städte im «Garten Frankreichs». 2. Uplaag. DuMont Reiseverlag, Ostfildern 2006, ISBN 3-7701-6614-0, S. 149–152.
• Die Schlösser an der Loire. Verlag Valoire-Estel, Blois 2006, ISBN 2-909575-73-X, Siet 102.

Weblinks

Schloss Azay-le-Rideau. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.

• Château d'Azay-le-Rideau – De offizielle Websteed van Frankriek (düütsch)