Ringelwörmer

Ringelwörmer (Anneliden^[1][2], Annelida^[3][4]) oder ok Liddwörmer sünd Wörmer un höört vunwegen ehre Morphologie as en egen Stamm to de Stammgrupp vun de Lophotrochozoen (Lophotrochozoa), de nu wedder to de Oormünner (Protostomia) torekent weert. Ringelwörmer weert in twee Klassen updeelt: Veelbössen (Polychaeta) un Gördelwörmer (Clitellata). De Gördelwörmer weert updeelt in Minnerbössen (Oligochaeta) un Ielen (Hirudinea). Alltohopen gifft dat bi 18.000 Aarden. De gröttsten bekannten Arden sünd Megascolides australis ut Australien, de bit hen to 3 m lang weern kann, un de Seeworm Eunice aphroditois, de um un bi genau so lang is un ut bit hen to 1000 enkelte Segmente bestahn deit. De lüttjesten Aarden leevt in dat Grundwater un in den Sandstrand an’e See. Se weert bit hen to 300 Mikrometers lang (Geslecht Diurodrilus), de Dwargwörmer vun de Aart Dinophilus gyrociliatus weert sogor bloß man 50 Mikrometers lang.

Ringelwörmer
Mettjen höört to de Gördelwörmer, un dor to de Ringelwörmer mit to.
Systematik
Domään: Eukaryota Ünnerriek: Veelzellers (Metazoa) Böverstamm: Lophotrochozoa Stamm: Ringelwörmer (Annelida)
Wetenschoplich Naam
Annelida
Lamarck, 1809

Wie se tohopenboot sünd

Veelbössen: Kalkröhrenwörmer (Wiehnachtsboomworm) up en Korallenriff

In de Evolutschoon sünd de Ringelwörmer gegen de eenfacker booten Wörmer over utboot wurrn un dor kumplexer bi wurrn. An’n wichtigstn sünd dor dat Coelom bi, wat de eenfacken Wörmer nich hefft, un datt se in Segmente unnerdeelt sünd. Dat Coelom hett Platz for kumplexe Organe. Vundeswegen könnt de Wörmer sik nu anners rögen. Huutmuskelslauch un Ingedöömsmuskeln könnt unafhängig vun’nanner röögt weern. De Upboo in Segmente maakt dat mööglich, datt enkelte Segmentafsnitte sunnerliche Upgaven overnehmen könnt (heteronom Segmenteren). Alltohopen besteiht de Ringelworm ut dree Regionen:

1. Kopp (Prostomium un Peristomium)
2. Rump (lieke Segmente)
3. Achterenn (Pygidium)

Bi enkelte Gruppen kann dat angahn, dat düsse Deele nich mehr düütlich to erkennen sünd.

Belege

1. duden.de, Stichwort Anneliden (duden.de)
2. Meyers Großes Konversations-Lexikon, Stichwort Ringelwürmer (zeno.org, woerterbuchnetz.de)
3. In dat klassisch Latiensch möss de Naam „Anellida“ heten.
4. Charlton T. Lewis und Charles Short, A Latin Dictionary, Stichwort ānellus (not ann-) (perseus.tufts.edu). Zitat: "ānellus (not ann-)".

Weblenken

R. Mehr Biller, Videos oder Audiodateien to’t Thema gifft dat bi Wikimedia Commons.