From Wikipedia, the free encyclopedia
De Photosynthees oder Photosynthese is de Vörgang, wenn de Planten un wisse Bakterien mit Licht-Energie ehr Bostoffen un Reservestoffen opbaut. De Planten nehmt dortau bloots Water un Kohlenstoffdioxid un künnt dorut mit Licht Zucker opbaun. Bi eenige vun de Photosynthees-Bakterien geiht dat ok so, aver bi annere geiht dat ’n beten anners (to’n Bispeel nehmt welke H2S stats Water).
Dat geiht sünners in de Bläder vör sik. Un dor besünners in dat Palisadenparenchym un dat Swammparenchym. Dor hebbt de Zellen vun de Planten besünners veel Chloroplasten, wat greune Organellen sünd. De sünd vell lütter as een Zell un greun. Dat kümmt dorvun, dat dor dat Chlorophyll is, wat de greune Klöör vun dat Blatt utmookt.
To de Photosynthees heurt en ganzen Slag verscheeden Prozessen to. Wi ünnerscheed sünnerlich de Licht- un Düsterreakschoon.
De Photosynthees bruukt Licht. Un dat mutt infangen warrn. Dat geiht dör dat Chlorophyll, wat de greune Farv is. Dat hett Magnesium binnen un denn dor noch anner Molekülen um rüm. De maakt en Komplex, as de Chemikers seggt. Dor geiht dat Licht op. Dat is jo Energie. Kümmt denn een Photon Licht an, denn hievt dat en Elektron vun dat Chlorophyll op en heuger Energieniveau. Dat is denn anregt. Un denn geiht dat wedder dal mit sien Energie: Dat geiht vun dat Chlorophyll an verscheeden chemisch Molekülen un dorbi ward dat de Energie wedder los. Dorbi ward nu aktiven Waterstoff (NADPH+H+) un ATP maakt. Dorto warrt denn Water bruukt (för den Waterstoff) un Suurstoff kümmt rut. Sotoseggen as Affall.
Dat NADPH+H+ un dat ATP sünd nu dor. Nu geiht dat los mit dat Infangen vun dat Kohlenstoffdioxid. Dat geiht över den Calvin-Zyklus, wat en Stoffwessel-Kring is. Ribulose-1,5-bisphosphat, wat en Zucker mit fiev C-Atomen is, kriggt een CO2 anbackst un denn warrt dorut en Carbonsüür mit söss C-Atomen. De is aver nich stabil un brickt glieks to twee 3-Phosphoglycerat-Molekülen uteneen, elk mit dree C-Atomen. Denn warrt dat hen un her boot, bit dor wedder Ribulose-1,5-bisphosphat rutkümmt. Dat geiht nu söss mol un denn kümmt dor ook Glukoos rut, wat de Druuvenzucker mit söss C-Atomen is.
Dat bruukt keen Licht un geiht ok in dat Düstern vunstatten. Aver dat bruukt Energie as ATP un Waterstoff as NADPH. Dat is jüst dat, wat ut de Lichteakschoon rutkomen is.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.