De Piepe oder Piep is en Reedschop to'n Smöken. In den Piepenkopp warrt dor Tabak för ansteken. Wenn een an de Piepe trecken deit, denn warrt de Smook in'n Mund tagen. De Piepe is meist so lange bekannt, as dat Smöken. Bit to'n Enn vun dat 19. Johrhunnert hefft de meisten Minschen, de Tabak bruken döen, Snuuvtabak nahmen oder Piepe smöökt. Midderwielen sünd Piepen un Piepensmökers in'n Achtergrund treden, wieldatt Zigaretten un Zigarren sik unbannig utbreedt hefft.
De beiden öllsten Piepen, de funnen wurrn sünd, stammt ut Poverty Point in Louisiana un vun dat Eiland Marajó an de Münnen vun den Amazonas. Beide schöllt se in dat 15. Johrhunnert vör Christus maakt wurrn sien. Dormols sünd Reedschoppen na Aart vun Piepen ok in den Nahen Osten bekannt ween. Wohrschienlich is dor in düsse Länner Hemp oder Opium mit smöökt wurrn.
In de Tied vör Christoph Kolumbus is dat Smöken vun de Piep in ganz Noordamerika bekannt ween, bloß de Innuit schöllt dor eerst hunnert Johre nah Kolumbus mit anfungen hebben. Dormols sünd de Piepen meist ut Holt, Hoorn, Catlinitsteen oder Klei maakt wurrn.
De Fredenspiepe (Lakota: Chanunpa Wakan) is hüdigendags noch bekannt, as en Symbol dor för, wenn Lüde uphoolt mit all Striet, un Freden maken doot. De Fredenspiepe hett fröher den Naam vun en „Hillige Piepe“ harrt. Se is bi verscheden Indianer-Völker, dormank de Lakota, to'n Beden bruukt wurrn. Bovendem is se smöökt wurrn as „Unnerschrift“ unner Verdräge, Afslüsse vun allerhand Geschäfte un wenn Lüde Fründschop slaten harrn.
De eersten Piepen to'n Smöken vun Tabak sünd in Europa vun Piepenbackers ut Pottklei maakt wurrn. Vun Amerika ut weern de Tabak un dat Piepensmöken na Europa kamen. Vun England ut sünd de langen Toonpiepen in de Nedderlannen bekannt wurrn. Sunnerlich in de Stadt Gouda, sünd se herstellt un smöökt wurrn. Dorvun heet se in de Nedderlannen hüdigendags noch Goudse Pijp. Up Biller vun Jan Steen, Jan Vermeer un annere Meisters ut dat 17. Johrhunnert sünd düsse Piepen faken to sehn. In verscheden Kuntreien hett dat verschedene Formen geven, un ok verschedene Stempels sünd vun de Piepenbackers bruukt wurrn. So könnt de Archäologen hüdigendags mit Hölp vun ole Kleipiepen Henwiese up dat Öller vun een Fundstäe winnen. Ok Sammlers sünd achter düsse Aart vun Piepen achterher. In dat 19. Johrhunnert sünd de Kleipiepen jummers mehr vun Holtpiepen an'e Sieten schaven wurrn.De weern hanniger un konnen nicht so licht tweibreken. Hüdigendags weert de Kleipiepen meist as Gastpiepen nahmen. Bovendem weert se as Probeerpiepen för nee Tabaksorten bruukt. Na dat Smöken könnt se dör Utgleihn heel un deel wedder schier maakt weern. In Noorddüütschland speelt se jummers noch en grode Rull up fierliche Mahltieden un Drepen, as de Schaffermahltied in Bremen un ok bi dat Bremer Tabakcollegium. Dor weert se nu just as Börge för Traditschoon un Distinktschoon ankeken un bruukt.
In dat Notenbüchlein für Anna Magdalena Bach hett Johann Sebastian Bach en Loffleed up siene „Tobackspiepe“, schreven.
För de Piepe is dat nich just unwichtig, ut wat for'n Material se maakt is. Hüdigendags weert meist Bruyère-Holt, Sepiolith (Meerschuum), oder dat Holt vun Kassbeern-Bööm un Öölbööm nahmen, wenn dat nich doch bi Kleipiepen blifft. Nich so faken weert Piepen ut Kalebass-Körbs ut Afrika maakt, de dor sunnerlich för tücht' warrt. Dor kümmt denn en Insatz ut Meerschuum rin. Düsse Piepen sünd besunners düer. Glaspiepen weert tomeist to'n Smöken vun Cannabis-Produkte bruukt. Se dreegt den sunnerlichen Naam Bong. Ok de Waterpiepen ut den Orient sund midderwielen over de ganze Welt hen in Bruuk.
- Achterhooks: piepken, piep(e)
- Drentsch: piep(e)
- Grunnegs: smeugel
- Stellingwarfs: piepe
- Twentsch: piep(e)
- Urkers: peep
- Veluws:
- puup, pupe
- piep(e)
- peupe (Doospiek un Nunspeet)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
