Dat Arzbisdom Bremen is en röömsch-kathoolsch Bisdom in Düütschland wesen, dat dat vun 787 bet 1648 geev. Toeerst weer dat en Suffraganbisdom vun Köln, later denn en egen Arzbisdom.
Historie
Nadem Karl de Grote de Sassen in’t Johr 787 ünner sik brocht hett, möök he Willehad to’n Bischop in dat Rebeet bi de Wersermünn. Willehad nehm Bremen as sien Residenz un wieh 789 den eersten Bremer Doom op den Naam vun’n Apostel Petrus. 848 harr de Synood to Mainz beslaten dat Bisdom Bremen dat Arzbisdom Hamborg ünnertoornen, so dat en Dubbelbisdom Bremen-Hamborg rutkeem. Dorgegen harr man Hilduin, de Arzbischop to Köln, wat. Ok sien Nafolger Gunthar harr dit Menen. Se wullen dat Bisdom nich an Hamborg afgeven. So keem dat, dat eerst vun 870 an, as Paapst Nikolaus I. en Machtwoort spraken hett, de beiden Bisdömer Bremen un Hamborg tohoophören. An'n 1. April 1224 hett de Paapst Honorius III. dat Dubbelbisdom mit Seet in Bremen noch wedder bestätigt. De Titel vun en Arzbischop vun Hamborg is dormit uplööst wurrn. Arzbischop weer nu de Bremer Bischop. Dorbi schull dat Doomkapitel vun Hamborg bestahn blieven un to de Bischopswahl schullen de Proovst, de Dekan un de Scholaster na Hamborg kamen.
Arzbischop Adalbert harr in siene Amtstiet vun 1043 bet 1072 den Plaan, dat ut dat Arzbisdom dat Patriarchat vun’n Noorden warrn schull. Dat harr aver kenen Spood.
In de Johrhunnerten, de folgen, kemen de Arzbischöp denn an en Territorium, in dat se ok Landsherren weren un dat so bi en Drüddel vun dat hele Rebeet vun’t Bisdom utmöök. Dat harr ok Striet mit de Försten in de Naverschop un mit de Stadt Bremen to Folg. As Bremen as Stadt free worrn is, togen de Bischöp na Vörde, wat vun denn an ok Bremervöör heet. Vun 1500 an höör dat Arzstift Bremen to’n Neddersass’schen Riekskreis. Ok de Reformatschoon harr jümmer mehr Sympathisanten funnen, so dat ok luthersche Arzbischöp wählt worrn sünd un vun 1566 an dat Bisdom de facto evangeelsch-luthersch weer.
In’t Johr 1648 keem dat Bisdom denn dör den Westfäälschen Freden to en Enn un keem as Hertogdom Bremen mit Seet in Stood tosamen mit dat ok säkulariseerte Bisdom Veern an Sweden. 1712 nehm Däänmark dat Rebeet in un verköff dat 1715 an dat Kürförstendom Hannober.
Kiek ok bi: Geschicht vun Bremen
Doomkapitel
Vun 1213 an weer de Tall vun Doomherren in dat Doomkapitel op 24 fastsett. Ne’e Doomherren geev dat blots noch, wenn een annern doodbleven is oder wenn he sienen Sitt opgeven hett. Wenn een Platz free worrn is, denn dröff in grade Maanden, denn dröffen de Bremer Doomherren den ne’en utsöken, in ungrade Maanden dröff dat de Paapst.
Twischen 1550 un 1648 geev dat 104 Doomherren. Dorvun weren 63 ut den Nedderadel, 19 ut Fürstenadel un 13 ut Grafenadel un negen Mann weren Börgers.
An’n 29. November 1648 hebbt de Sweden verbaden, in Tokunft noch wedder ne’e Doomherren optonehmen. Vun September 1649 an füllen de Innahmen, de mit de Doomherrenstellen verbunnen weren, denn an de königliche Kamer.
Bischöp vun Bremen
- 787–789 Willehad
- 789–837 Willerich (Wilrich)
- 838–845 Leuderich (Leutrich)
- 848–865 Ansgar, Arzbischop vun Hamborg
Personalunion mit dat Arzbisdom Hamborg:
- 865–888 Rimbert
- 888–909 Adalgar
- 909–915 Hoger/Huggar
- 916 Reginwart
- 916–936 Unni
- 936–988 Adaldag
- 988–1013 Libentius I. (Libizo)
- 1013–1029 Unwan
- 1029–1032 Libentius II.
- 1032–1035 Hermann
- 1035–1043 Bezelin
- 1043–1072 Adalbert I., Palzgraaf vun Sassen
in Bremen:
- 1072–1101 Liemar
- 1101–1104 Humbert
- 1104–1123 Friedrich I.
- 1123–1148 Adalbert II.
- 1148–1168 Hartwig I. Graaf vun Stood
- 1168–1178 Baldwin I. Graaf vun Holland
- 1178–1179 Bertram (ok Bischop vun Metz)
- 1179–1184 Sigfried, Först vun Anholt
- 1184–1207 Hartwig II. vun Uthleer
- 1207–1210 Burghard I. Graaf vun Stumpenhausen
- 1208–1212 Waldemar Prinz vun Däänmark (ok Bischop vun Sleswig)
- 1210–1219 Gerhard I. Graaf vun Ollnborg-Wilshusen
- 1219–1258 Gerhard II. to Lippe
- 1258–1273 Hildbold Graaf vun Wunsdörp
- 1273–1306 Gisbert vun Bronchorst
- 1306–1307 Heinrich I. vun Goltern
- 1307 Florenz vun Bronchorst
- 1307 Bernhard Graaf vun Wölpe
- 1308–1327 Johann Grand (Jens, Jonas Fursat) (vörher Arzbischop vun Lund)
- 1316– Johann I. Hertog vun Brunswiek-Lünborg (Administrater)
- 1327–1344 Burghard II. Grelle
- 1344–1348 Otto I. Graaf vun Ollnborg
- 1348–1359 Godfried Graaf vun Arnsberg
- 1348–1359 Moritz Graaf vun Ollnborg (Administrater)
- 1359–1395 Albert II. Hertog vun Brunswiek-Lünborg
- 1395–1406 Otto II. Hertog vun Brunswiek-Lünborg
- 1406–1421 Johann II. vun Schlamstorp
- 1422–1435 Nikolaus Graaf vun Demost
- 1435–1441 Baldwin II. vun Wenden
- 1442–1463 Gerhard III. Graaf vun der Hoye
- 1463–1496 Heinrich II. Graaf vun Schwarzburg (ok Bischop vun Mönster)
- 1497–1511 Johann III. Rode vun Wale
- 1511–1558 Christoph Hertog vun Brunswiek-Lünborg (ok Bischop vun Veern)
- 1558–1566 Georg Hertog vun Brunswiek-Lünborg
- 1567–1585 Heinrich III. Hertog vun Sassen-Loonborg
- 1585–1596 Johann Adolf Hertog vun Holsteen-Gottorp
- 1596–1634 Johann Friedrich Hertog vun Holsteen-Gottorp
- 1634–1648 Friedrich II. Prinz vun Däänmark
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
