Pezzulo[1] è nu commune d’’a pruvincia 'e Napule 'e 82.131 perzone.
Pezzulo | |
Nomme ufficiale: | Pozzuoli |
---|---|
Stato: | Italia |
Reggione: | Campania |
Pruvincia: | Napule |
Estenzione: | 43 km² |
Pupulazzione: | 108.148 (02/2007) |
Denzità: | 1.933 ab./km² |
'E riune: | Arco Felice, Campana Annunziata, Licola Centro, Licola Lido, Lucrine, Montenuovo, Monterusciello, Pisciarelli, Toiano |
Commune vicini: | Giugliano in Campania, Napule, Quarto, Vacule |
Coordinate giugrafiche: | |
Sinnaco: | Vincenzo Figliolia |
Codice pustale: | 80078 |
Prefisso pe ttelefunà: |
081 |
Santo prutettore: | San Procolo |
Festa d'o patrono: | 16 'e nuvembre |
Localizzazione | |
Sito: | comune.pozzuoli.na.it |
È una d’’e ppoche cità ô munno ca tene dduje anfiteatre rumane, comme a Budapest, Metz e Petrnoell. D’’o puorto 'e Pezzulo parteno nave pe ll'isole 'e Ischia e Proceta.
Pusizione e territorio
Se trova 'ncopp 'o golfo 'e Pezzulo, dint’’a na zona 'e vurcane, 'e Campe Flegree (ca vo' dicere 'e terre 'nfucate), ca accumprenne nu vurcano ancora in attività, 'a Solfatara. Nu fenomeno 'e chesta terra 'e 'o bradisismo, ca fosse l'aizarse e l'avasciarse d’’o livello d'a terra appriessa all'aumento d'a prissione 'e sotto terra.
L'aizarse dint' a poco tiempo d’’o livello d’’o mare dint' all'anne '80 facette affunnà 'o puorto, ca fuje spustato na cinquantina 'e metre cchiù annanze 'e comme se truvava primma.
Storia
Pezzulo fuje funnada dint’’o 528 AC 'a na maniata 'e esule ca venevano 'a Samo, e fuje chiammata Dicearchia, ca vo'dicere guverno justo [2]
Dint’’o 421 AC passaje 'e mano a 'e sanniti. Doppo 'a cunquista rumana d' a Campania (228 AC), Puteoli (accussì fuje chiammata, ve vvia d’’e tante surgente d'acqua suffregna) accumminciaje a addivintà sempe cchiù 'murtante e 'o porto suojo addivintaje ono d’’e cchiù 'mpurtante p’’e cummerce 'e chillu tiempo.
Dinto 'o 194 AC Pezzulo addivintaje na culonia rumana a da allora addivintaje 'o purto princepale rumano [3].
'A jontajeno a Romma e all'ate ccita cchiù' mpurtante d’’a Campania cu na bbona rete 'e vie, e tutte 'e cchiù 'mpurtante ccittà maritteme 'e ll'Uriente ce facettero stazione 'e cummercio. 'A scesa d’’a cità 'e Pezzulo accumminciaje attuorno 'o 70 d.C., quanno s'arapette 'o puorto d'Ostia, vuluto 'a ll'imperatore Claudio, e fernuto 'a Nerone.
Chianu chianu 'a costa s'affunnaje, pe' causa d’’o bradisismo, e uubrigaje tutta 'a pupulazione a lassare, attuorno 'o V seculo, 'a parta cchiù vascia d’’a città, spustannose dinto a chillo ca mmò se chiamma 'o Rione Terra, ca fuje atturniato 'e mura e addivintaje 'o castrum pezzulano.
Ô pprincipio d’’o XVI seculo, Pezzulo fuje cugliuta da varie terramote e d’’o bradisismo. 'E pezzulane, atterrute 'a chisti fenomene, accumminciajene a se ne ji’’e casa a fore 'e mmura, 'nfino a furmà vicino 'o mare nu villaggio fatto 'e casarelle 'e piscature.
'A notte tra 'o 29 'e settembre e 'o 30 'e settembre d’’o 1538 nu terramoto distruggette, tra 'o lago d'Averno e 'o Monte Barbaro, 'o villaggio 'e Tripergule. 'A terra s'arapette e cacciaje tantu mmateriale ca furmaje na cullina, ca fuje chiammata 'o Monte Nuovo.
Dint’’a sicunna guerra munniale, a cità fuje pigliata 'e mira d’’e bumbardamiente 'e ll'alleate, pe mezzo d’’o puorto (ca deva carburante ê nave 'a guerra), 'o stabbelemiento 'e ll'Ansaldo (ca fabbricava artiglieria) e pe via d’’a line d’’a ferrovia Napule-Romma ca ll'attraverzava.
'A cità antica, 'o Rione Terra fuje abbandunato appriessò 'o bradisismo de ll'anne '70, e è oggie 'a paricche anne 'n fase d'accunciamiento. Oggie se ponno visità na grossa parte d’’e sutterranie e na parte d’’a superficie. 'A cità è custruita 'ntriccianno 'o vviecchio e 'o nnuovo. Mmiezo ê palazze custruite appriesso 'a guerra munniale se ponno truvà assaje piezze 'e strutture antiche rumane.
Gemellagge
Nutarelle
Ati pruggette
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.