အဲလ်ဘာ့တပ်စ် မာ့ဂ်နပ်စ်

အဲလ်ဘာ့တပ်စ် မာ့ဂ်နပ်စ် (သို့) အယ်လ်ဘာ့တွတ်စ် မာ့ဂ်နွတ်စ် (လက်တင်: Albertus Magnus^{[မှတ်စု 1]} OP (c. 1200 – 15 November 1280) သည် ဂျာမန် ကတ်သလစ် စိန့်ဒါမီနီကန်ဂိုဏ်းဝင် ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ပါး၊ ဒဿနပညာရှင်၊ သိပ္ပံဆရာ၊ ကတ်သလစ်ဂိုဏ်း၏ သူတော်စင်အဖြစ် ချီးမြှောက်ခံရသူ ဂိုဏ်းအုပ်ဘုန်းတော်ကြီးတစ်ဦးဖြစ်သည်။ ကြီးကျယ်သော သူတော်စင် အဲလ်ဘာ့တပ်စ် (Saint Albert the Great) (သို့) ကိုလုံးမြို့မှ အဲလ်ဘာ့ (Albert of Cologne) ဟူ၍လည်း သိရှိကြသည်။ ၎င်း၏ အသက်ရှင်နေထိုင်ခဲ့သော သက်တမ်းအတွင်း Doctor universalis နှင့် Doctor expertus ဟူ၍လည်းကောင်း အသက်ကြီးပိုင်းတွင် မာ့ဂ်နပ်စ် (Magnus) တပ်၍လည်းကောင်း သိရှိကြလေသည်။^[6] James A. Weisheipl နှင့် Joachim R. Söder တို့ကဲ့သို့ ပညာရှင်များက ၎င်းကို အလယ်ခေတ်တွင် အကြီးကျယ်ဆုံး ဂျာမန် ဒဿနပညာရှင်၊ (ခရစ်ယာန်)ဘာသာရေးပညာရှင်ဟု ညွှန်းဆိုခဲ့ကြသည်။^[7] ကတ်သလစ်ဂိုဏ်းက ၎င်းကို "Doctor of the Church" ဘွဲ့ရ (၃၆ ဦးထဲက) တစ်ယောက်အဖြစ် အသိအမှတ်ပြုခဲ့ကြသည်။

သူတော်စင် အဲလ်ဘာ့တပ်စ် မာ့ဂ်နပ်စ် OP
မယ်တော် မာရီမှ သူတော်စင် အဲလ်ဘာ့ကို ကိုယ်ထင်ပြနေပုံ (Vicente Salvador Gomez ၏ လက်ရာ)
Bishop of Regensburg Doctor of the Church
မွေးဖွား	၁၂၀၀ ဝန်းကျင်[1] Lauingen, Duchy of Bavaria
ကွယ်လွန်	၁၂၈၀ နိုဝင်ဘာ ၁၅ မြင့်မြတ်သောရောမအင်ပါယာ၊ ကိုလုံးမြို့
သူတော်စင်အဖြစ် ပူဇော်	ကတ်သလစ်
သူတော်စင်အဖြစ် ပုပ်ရဟန်းမင်း ထောက်ခံ	၁၆၂၂, ရောမ by ပုပ်ရဟန်းမင်း ဂရက်ဂါရီ (၁၅)
သူတော်စင်အဖြစ် စာရင်းသွင်း	၁၉၃၁ ဒီဇင်ဘာ ၁၆, ဗာတီကန်စီးတီး by ပုပ်ရဟန်းမင်း ပိယပ်စ် (၁၁)
အဓိက ဗိမာန်	ကိုလုံးမြို့၊ စိန့် အန်ဒရူးဘုရားကျောင်း
ပွဲတော်	နိုဝင်ဘာ ၁၅
သူတော်စင်ဆိုင်ရာ ပြယုဂ်များ	ဒါမီနီကန် အလေ့အထ၊ ဒေါက်ခြာ၊ ကျမ်းစာအုပ်၊ ငန်းတောင်(ကလောင်တံ)
အားပေးမှု	သဘာဝသိပ္ပံကို ပျိုးထောင်သူများ၊ ဆေးကျောင်းသားများ၊ ဒဿနဆရာများ၊ သိပ္ပံပညာရှင်များ Scientific career
အခြားအမည်များ	Albertus Teutonicus, Albertus Coloniensis, Albert the Great, Albert of Cologne
နယ်ပယ်	Natural science Alchemy Jurisprudence Diplomacy Theology Natural philosophy
ကျော်ကြားမှုအရင်းခံ	ဓာတ်သတ္တုများကို စနစ်တကျလေ့လာခြင်း အာဆန်းနစ်ဓာတ်ကို တွေ့ရှိခြင်း
Albertus Magnus မိခင်ကျောင်း ပဒ်ဒြူဝါ တက္ကသိုလ် ခေတ် အလယ်ခေတ်ဒဿန ဒေသ အနောက်တိုင်းဒဿန အဝန်းအဝိုင်း ဖီလိုဆိုဖီဂိုဏ်း/ကျောင်း (school) Scholasticism Aristotelianism Medieval realism[2] ဌာန ပဲရစ် တက္ကသိုလ် အဓိက စိတ်ဝင်စားရာ ဒဿန ဇီဝကမ္မဗေဒ သတ္တုဗေဒ နက္ခဗေဒင် ပထဝီဝင် နက္ခတ္တဗေဒ ဂီတသီအိုရီ မှတ်သားလောက်သည့် အတွေးအကြံ Natural law Aevum[3] သူ့အပေါ်ဩဇာလွှမ်းမိုးမှုများ ပလေတို,[4] အရစ္စတိုယ်, အာဗီဆန်နာ, Plotinus, Proclian, Pseudo-Dionysius, Al-Farabi, Averroes, Avicebron, Maimonides, Jordan of Saxony[5] သူ၏ဩဇာလွှမ်းမိုးခံ တောမတ်စ် အကွိုင်းနပ်စ် နှင့် ယေဘုယျသဘော နှောင်းပိုင်း ခရစ်ယာန်အခြေပြု ဒဿန; Meister Eckhart ၊ Nicholas of Cusa

မှတ်စု

1. လက်တင်: Albertus Teutonicus, Albertus Coloniensis

ကိုးကား

1. St. Albertus Magnus။ Britannica။ 19 July 2020 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
2. Hilde de Ridder-Symoens (ed.). A History of the University in Europe: Volume 1, Universities in the Middle Ages, Cambridge University Press, 1991, p. 439.
3. Albertus Magnus, De IV coaequaevis, tract. 2, qu. 3.
4. Henricus Bate, Helmut Boese, Carlos Steel, On Platonic Philosophy, Leuven: Leuven University Press, 1990, p. xvi.
5. Irven Resnick (ed.), A Companion to Albert the Great: Theology, Philosophy, and the Sciences, BRILL, 2012, p. 4; Thomas F. Glick, Steven Livesey, Faith Wallis (eds.), Medieval Science, Technology, and Medicine: An Encyclopedia, Routledge, 2014, p. 15; Pope Benedict XVI, Great Christian Thinkers: From the Early Church Through the Middle Ages, Fortress Press, 2011, p. 281.
6. Weisheipl၊ James A. (1980)၊ "The Life and Works of St. Albert the Great"၊ in Weisheipl၊ James A. (ed.)၊ Albertus Magnus and the Sciences: Commemorative Essays၊ Studies and texts၊ 49၊ Toronto: Pontifical Institute of Mediaeval Studies၊ p. 46၊ ISBN 978-0-88844-049-5
7. Joachim R. Söder, "Albert der Grosse – ein staunen- erregendes Wunder," Wort und Antwort 41 (2000): 145; J.A. Weisheipl, "Albertus Magnus," Joseph Strayer ed., Dictionary of the Middle Ages 1 (New York: Scribner, 1982) 129.