အင်းဆက်

အင်းဆက် ဆိုသည်မှာ ခြင်၊ ယင်ကောင်၊ ပျားစသော ကျောရိုးမဲ့ ပိုးကောင်များကို ဆိုလိုသည်။ အင်းဆက်များသည် တိရစ္ဆာန်အုပ်စုများတွင် မူကွဲအများဆုံးဖြစ်ပြီး မျိုးစိတ်ပေါင်း ၁ သန်းထက်မက ဖော်ပြထားကာ သက်ရှိဇီဝများအားလုံး၏ ထက်ဝက်မကသော ပမာဏကို ကိုယ်စားပြုသည်။^[1][2] အသစ်ပေါ်ပေါက်လာသော မျိုးစိတ်များမှာ ခန့်မှန်းခြေ ၆ သန်းမှ ၁၀ သန်းဝန်းကျင်ရှိသည်။^[1][3][4] ကမ္ဘာပေါ်ရှိ သက်ရှိသတ္တဝါများအားလုံး၏ ၉၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်မှာ အင်းဆက်များဖြစ်ကြသည်။^[4][5] မျိုးစိတ်အနည်းငယ်ခန့်သည် ပင်လယ်တွင်နေထိုင်ကြသော်လည်း အင်းဆက်များကို ပတ်ဝန်းကျင်အားလုံးနီးပါးတွင် တွေ့မြင်ရသည်။ အင်းဆက်အားလုံးနီးပါးသည် ဥမှ သားပေါက်ကြသည်။

အင်းဆက် Temporal range: Carboniferous–Present PreЄ Є O S D C P T J K Pg N
Diversity of insects from different orders.
A chorus of several Magicicada species
မျိုးရိုးခွဲခြားခြင်း
လောက:	Animalia
မျိုးပေါင်းစု:	Arthropoda
မျိုးပေါင်းစုသေး:	Hexapoda
(unranked):	Ectognatha
မျိုးပေါင်း:	Insecta Linnaeus, 1758
အုပ်စုခွဲများ
See text.
Synonyms
Ectognatha Entomida

အင်းဆက်နှင့် အခြားပိုးကောင်များ

အသွင်အပြင်များ

အင်းဆက်ပိုးမွှားများ၊ အခြားသော ကုန်းနေကျောရိုးမဲ့သတ္တဝါများနှင့် ခြေထောက်များစွာပါဝင်သော ပိုးမွှားများကို ပိုးကောင်များဟု ခေါ်ဝေါ်ကြသည်။^[6]

ဇီဝမျိုးကွဲများ

{Main|အင်းဆက် ဇီဝမျိုးကွဲများ}}

About half of all eukaryotes are insects (left side of diagram).

သိသိသာသာကွဲပြားသော အင်းဆက်မျိုးစိတ်များ၏ ခန့်မှန်းခြေစုစုပေါင်းတွင် အင်းဆက်မျိုးစိတ်ပေါင်း ၅.၅သန်းခန့် ရှိနေကြောင်း အကြံပြုထားသည်။ ၎င်းတို့အနက် တစ်သန်းခန့်ကို အမည်ပေး ဖော်ပြထားသည်။ ^[7] ၎င်းတို့သည် တိရစ္ဆာန်၊ အပင် နှင့် မှို အပါအဝင် ယူကရီယို မျိုးစိတ်အားလုံး၏ ထက်ဝက်ခန့်ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည်။ ^[8] အကွဲပြားဆုံး အင်းဆက် Orderမျိုးစဉ် များမှာ Hemiptera (အင်းဆက်ပိုးများ )၊ Lepidoptera (လိပ်ပြာနှင့် ဖလံများ)၊ Diptera (ယင်ကောင်များ)၊ Hymenoptera (နကျယ်၊ ပုရွက်ဆိတ်၊ ပျား) နှင့် Coleoptera (ပိုးတောင်မာများ)၊ တစ်ခုစီတွင် ဖော်ပြထားသော မျိုးစိတ်ပေါင်း 100,000 ကျော်ရှိသည်။ ^[7]

• အင်းဆက်ပိုးမွှားများသည် အလွန်ကွဲပြားသည်။ အုပ်စုငါးခုစီတွင် ဖော်ပြထားသော မျိုးစိတ်ပေါင်း 100,000 ကျော်ရှိသည်။
• 
  True bugs
  (Hemiptera)
• 
  လိပ်ပြာနှင့်ပိုးဖလံကောင်များ
  (Lepidoptera)
• 
  ယင်
  (Diptera)
• 
  နကျယ်
  (Hymenoptera)
• 
  Beetles
  (Coleoptera)

အင်းဆက် ခန္ဓာဗေဒ

အင်းဆက်ခန္ဓာကိုယ် အစိတ်အပိုင်းများ
က- ဦးခေါင်းပိုင်း

• ၁။ အာရုံခံမျှင်
• ၂။ အလင်းရောင်အာရုံခံ (အောက်)
• ၃။ အလင်းရောင်အာရုံခံ (အပေါ်)
• ၄။ ပေါင်းစပ်မျက်လုံး
• ၅။ ဦးနှောက် (ဦးနှောက်အာရုံကြောအဖွဲ့အစည်း)
• ၃၁။ အစာမျိုပြွန် အာရုံကြောအဖွဲ့အစည်း
• ၃၂။ ပါးစပ်အစိတ်အပိုင်းများ

ခ- ရင်ဘတ်ပိုင်း

• ၆။ ရင်ညွန့်
• ၇။ ကျောဘက် သွေးလွှတ်ကြော
• ၈။ အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ လေပြွန်များ (ခရုပတ်ပုံ လမ်းကြောင်းဖြင့်)
• ၉။ ရင်လယ် (ရှေ့တောင်ပံနှစ်ခုနှင့် တွဲဆက်ထားသည်)
• ၁၀။ ရင်အောက် (နောက်ပံနှစ်ခုနှင့် တွဲဆက်ထားသည်)
• ၂၆။ ပေါင်းရင်းအရွတ်
• ၂၇။ ရှေ့အူလမ်းကြောင်း (ပထမအစာခြေအင်္ဂါ))
• ၂၈။ ရင်ဘတ်အာရုံကြောဖွဲ့စည်းမှု
• ၂၉။ အဆစ်ဆုံနေရာများ
• ၃၀။ တံတွေး ဂလင်း

ဂ- ဝမ်းဗိုက်ပိုင်း

• ၁၁။ ရှေ့တောင်ပံ
• ၁၂။ နောက်တောင်ပံ
• ၁၃။ ရှေ့အူပိုင်း (အစာအိမ်)
• ၁၄။ နှလုံး
• ၁၅။ မျိုးဥအိမ်
• ၁၆။ နောက်အူပိုင်း (အူမကြီး၊ အညစ်အကြေးစွန့် အူလမ်းကြောင်းနှင့် မစင်အိမ်)
• ၁၇။ စအို
• ၁၈။ မျိုးပွားအင်္ဂါ
• ၁၉။ အာရုံကြောမကြီး (ဝမ်းဗိုက်အာရုံကြောအဖွဲ့အစည်း)
• ၂၀။ မယ်လ်ပီဂျီယံ ပြွန်များ (လူပုဂ္ဂိုလ်ကို ဂုဏ်ပြုမှည့်ခေါ်ထားသည်)
• ၂၁။ ခြေချောင်း အမွေးနုနေရာ
• ၂၂။ ခြေသည်း
• ၂၃။ ခြေဖျား
• ၂၄။ ခြေသလုံး
• ၂၅။ ပေါင်

ကိုးကား

1. Chapman, A.D. (2006)။ Numbers of living species in Australia and the World။ Canberra: Australian Biological Resources Study။ ISBN 978-0-642-56850-2။ 9 June 2009 တွင် မူရင်း အား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 15 October 2021 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
2. Wilson၊ E.O.။ Threats to Global Diversity။ 20 February 2015 တွင် မူရင်းအား မော်ကွန်းတင်ပြီး။ 15 October 2021 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။
3. "Low host specificity of herbivorous insects in a tropical forest" (2002). Nature 416 (6883): 841–844. doi:10.1038/416841a. PMID 11976681. Bibcode: 2002Natur.416..841N.
4. Erwin, Terry L. (1997)။ Biodiversity at its utmost: Tropical Forest Beetles (PDF)။ pp. 27–40။ 9 November 2018 တွင် မူရင်းမှ မော်ကွန်းတင်ပြီး (PDF) ။ 16 December 2017 တွင် ပြန်စစ်ပြီး။ In: Reaka-Kudla, M.L.; Wilson, D.E.; Wilson, E.O., eds. (1997)။ Biodiversity II။ Joseph Henry Press, Washington, D.C.။ ISBN 9780309052276။
5. Erwin, Terry L. (1982). "Tropical forests: their richness in Coleoptera and other arthropod species". The Coleopterists Bulletin 36: 74–75.
6. နယူးဇီလန်ပြတိုက်သည် "နေ့စဉ်စကားဝိုင်းတွင်" ပိုးကောင်များသည် "အင်းဆက်များ၊ ပင့်ကူများနှင့် ကင်းခြေများကဲ့သို့သော ခြေထောက်ခြောက်ချောင်းထက်မနည်းရှိသော ကုန်းရိုးအဆစ်အမြစ်များကို ရည်ညွှန်းသည်" ဟု မှတ်သားထားသည်။"What is a bug? Insects, arachnids, and myriapods" at Museum of New Zealand Te Papa Tongarewa website. Accessed 10 March 2022.
7. Stork, Nigel E. (7 January 2018). "How Many Species of Insects and Other Terrestrial Arthropods Are There on Earth?". Annual Review of Entomology 63 (1): 31–45. doi:10.1146/annurev-ento-020117-043348. PMID 28938083.
8. Erwin, Terry L. (1982). "Tropical forests: their richness in Coleoptera and other arthropod species". The Coleopterists Bulletin 36: 74–75.