Sploraçon spacial
From Wikipedia, the free encyclopedia
La sploraçon spacial zeigna ls sfuorços de l home an studar l spácio i sous astros de l punto de bista científico i de la sue sploraçon eiquenómica.
Esta páigina ó cacho fui traduzida outomaticamente i percisa de ser rebista por un falante natibo de mirandés. Se sabes bien mirandés ajuda la Biquipédia rebendo este artigo. Apuis de la rebison apaga esta marca. Oubrigado! |
Estes sfuorços tanto puoden ambolber diretamente homes biajando an espaçonabes quanto satélites cun recursos de telemetrie ó sondas telguiadas ambiadas a outros planetas (orbitando ó pousando an sues superfícies).
La ciéncia que studa ls bolos spaciales i la tecnologie relacionada culs ye chamada de astronáutica.
Ls homes que pilótan spaçonabes, ó son passageiros neilhas, son chamados de astronautas (na Rússia: cosmonautas; na China: taikonautas). Tecnicamente cunsidra-se astronauta todo aquel que amprenda bolo sub-orbital (bolo balístico, sin antrar an órbita) ó orbital de ne l mínemo 100 kn de altitude (cunsidrado l lhemite sterno de la atmosfera).
L cielo siempre atraiu la atençon i ls suonhos de l home. Hai duzientos anhos, nua famosa obra de fiçon antitulada "De la Terre a la la Lhune" (1865), Júlio Berne scribe subre un grupo de homes que biajou até la Luna usando un gigantesco canhon. Na Fráncia, Georges Melies fui un de ls pioneiros de l cinema, i an sou filme "Le boyage danes la Lhune" (1902) acabou criando un de l purmeiros filmes de fiçon científica an que çcrebia ua ancrible biaige a la Lhuna. An obras cumo "The War of the Worlds" (1898) i "The First Men On The Mon" (1901), H. G. Wells tamien cuncebe eideias de sploraçon de l spácio i de cuntato cun ceblizaçones straterrestres.
Mui inda faltaba para que l home podisse alcançar l spácio sterior, mas este suonho tornou-se rialidade, an parte, atrabeç de las eideias destes bisionários i de l trabalho de pioneiros. Antre estes pioneiros debemos lhembrar ls angenheiros de foguetes Robert Hutchings Goddard (Stados Ounidos) , Konstantin Tsiolkobsky (Rússia), Heirmann Ouberth (Almanha), i mais recentemente Wernher bon Braun (Almanha) i Sergei Koroleb (Ucránia).