fabbrika u Sit ta' Wirt Dinji fil-Ġermanja From Wikipedia, the free encyclopedia
Il-Fabbrika tal-Azzar ta' Völklingen (bil-Ġermaniż: Völklinger Hütte) hija eks impjant b'forn tal-blast li jinsab fir-raħal Ġermaniż ta' Völklingen, fis-Saarland. Il-produzzjoni tal-ħadid fondut grezz kienet issir fis-sit mill-1882 sal-1986. Bħala waħda mill-uniċi fabbriki industrijali intatti ta' dan it-tip mis-seklu 19 u l-bidu tas-seklu 20 fl-Ewropa u fl-Amerka ta' Fuq, il-fabbrika tniżżlet fil-lista tas-Siti ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1994 bis-saħħa tal-preservazzjoni eċċezzjonali tagħha u peress li hi xhieda tal-metallurġija tal-prodotti tal-ħadid u tar-Rivoluzzjoni Industrijali.[1] Barra minn hekk, is-sit huwa wieħed mill-postijiet tar-Rotta Ewropea tal-Wirt Industrijali (bl-Ingliż: European Route of Industrial Heritage - ERIH).[2]
Fl-1873, Julius Buch ippjana u bena impjant tal-azzar ħdejn Völklingen fuq ix-xtut tax-xmara Saar. Madankollu, dan l-impjant waqaf jaħdem sitt snin biss wara, u nxtara minn Karl Röchling. Fl-1881, bdiet il-kostruzzjoni ta' forn tal-blast għall-produzzjoni tal-ħadid, u sentejn wara bdiet taħdem l-ewwel funderija. Erba' fran ġodda ġew miżjuda bejn l-1885 u l-1893, u fl-1897 żdied impjant tal-kokk. Fl-1900, ġew introdotti l-ewwel magni tal-infiħ tal-gass fil-Fabbrika ta' Völklingen, u b'hekk saret l-ewwel fabbrika fuq skala kbira li bdiet tuża l-gass għat-tħaddim tal-fran tal-blast. Sas-snin 10 tas-seklu 20, il-Fabbrika tal-Azzar ta' Völklingen kienet l-ikbar produttur ta' xorok tal-azzar fil-Ġermanja. Fil-fabbrika ġiet installata sistema kbira ta' ċinga trasportatriċi, u t-teknoloġija li ntużat hemmhekk saret mudell għal fabbriki oħra fid-dinja fil-bidu tas-seklu 20.
Minħabba nuqqas ta' ħaddiema matul u wara l-Ewwel Gwerra Dinjija, sa 1,446 ruħ mit-territorji okkupati mill-Ġermanja (il-biċċa l-kbira minnhom mir-Russja u mill-Belġju) ġew imġiegħla jaħdmu fil-Fabbrika tal-Azzar ta' Völklingen bejn l-1915 u l-1918. Iktar minn 143 minn dawn il-ħaddiema mietu matul dak iż-żmien. Ix-xogħol imġiegħel intuża mill-ġdid fit-Tieni Gwerra Dinjija, meta total ta' 12,393 ruħ (inkluż priġunieri tal-gwerra u ċivili deportati mill-Unjoni Sovjetika) ħadmu fil-fabbrika f'kundizzjonijiet brutali u diżumani.[3]
Wara t-Tieni Gwerra Dinjija, saret manutenzjoni minuri biss sa meta l-fabbrika ngħalqet fl-1986 matul il-kriżi ekonomika tal-azzar. Il-fabbrika għad għandha l-istess dehra tas-snin 30 tas-seklu 20, bi fran tal-blast intatti u l-impjant tal-kokk oriġinali.
Il-Fabbrika tal-Azzar ta' Völklingen ġiet iddeżinjata bħala Sit ta' Wirt Dinji tal-UNESCO fl-1994.[1]
Il-valur universali straordinarju tas-sit ġie rrikonoxxut abbażi ta' żewġ kriterji tal-għażla tal-UNESCO: il-kriterju (ii) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ"; u l-kriterju (iv) "Wirja ta' skambju importanti ta' valuri umani, tul perjodu ta' żmien jew fi ħdan żona kulturali fid-dinja, dwar l-iżviluppi fl-arkitettura jew it-teknoloġija, l-arti monumentali, l-ippjanar tal-bliet jew id-disinn tal-pajsaġġ".[1]
Illum il-ġurnata l-Fabbrika tal-Azzar ta' Völklingen hija mużew. Il-Ferrodrom huwa ċentru xjentifiku interattiv li jiffoka fuq il-produzzjoni tal-ħadid. Il-viżitaturi jistgħu jżuru ż-żoni tal-produzzjoni. Barra minn hekk, isiru wirjiet temporanji fuq varjetà ta' suġġetti fis-swali l-kbar tal-enerġija. Fis-sajf ġieli jsiru xi kunċerti wkoll.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
