Neolitiku
From Wikipedia, the free encyclopedia
Neolitiku tfisser il-ġebla ġdida u li jibda minn daqs 12,000 - 10,000 sena ilu. Dan hu dak iż-żmien meta fil-Mediterran, l-aktar fil-Lvant Nofsani, il-bniedem beda jgħix ħajja sedentarja u ma' baqax biss bl-ikel li kien jaqbad mill-kaċċja jew mill-ġbir tal-ħxejjex li jikbru fis-selvaġġ. Il-bniedem sedentarju beda jkabbar il-ħxejjex tiegħu. Dan wassal biex l-individwi li kienu jgħixu fir-reġġjun bdew jgħxiu ħajja komunitarja u minn hawn bdew jiżviluppaw il-bliet u b'hekk iċ-ċivilitajiet.
Dan l-artiklu dwar l-istorja huwa nebbieta. Jekk trid, tista' tikkontribwixxi issa biex ittejjeb dan l-artiklu, dejjem skont il-konvenzjonijiet tal-Wikipedija. |
In-Neolitiku f'Malta
In-neolitiku f'Malta jibda mal-miġja tal-ewwel abitanti li qasmu minn Sqallija u ġew jgħixu f'Malta. Xogħolhom kien dak li jaħdmu l-art, jistgħadu u jgħixu minn kull ma kien jikber waħdu jew jitkabbar minnhom. Il-fażi Neolitiku f'Malta jinqasam f'żewġ partijiet, dak in-Neolitiku meta l-ewwel abitanti bdew jgħixu f'għerien u ġriebeġ tal-ġebel. It-tieni fażi kien dak meta immigrazzjoni ta' nies oħra, bdew wara bosta ġenerazzjonijiet jibnu t-tempji megalitiċi. Dan iż-żmien jissejjaħ ukoll Żmien ir-Ram. Mhux għaliex f'Malta jew fit-tempji instab ir-ram, iżda biex wieħed jipparaguna dan il-perjodu Neolitiku f'Malta ma reġjuni fl-Ewropa fejn ir-ram kien jintuża. Id-distinzjoni bejn fażi u oħra hi ħafna drabi identifikabbli mill-mod kif kien jinħadem il-fuħħar.
il-fażijiet tal-eqdem żminijiet fin-Neolitiku ta' Malta huma dawn:
Għar Dalam 5,200 - 4,500 Q.K.
Skorba tal-fuħħar Griż 4,500 - 4,400 Q. K.
Skorba tal-fuħħar l-aħmar 4,400 - 4,100 Q.K.