Ubat ialah dadah yang digunakan untuk mendiagnosis, menyembuhkan, merawat atau mencegah penyakit.[1][2][3] Terapi ubat (farmakoterapi) adalah bahagian penting dalam bidang perubatan dan bergantung pada sains farmakologi untuk kemajuan berterusan dan pada farmasi untuk pengurusan yang sesuai.
| Ubat | |
|---|---|
 Pakej ubat | |
| Nama lain | Dadah |
Ubat dikelaskan dalam pelbagai jenis. Salah satu bahagian utama adalah mengikut tahap kawalan, yang membezakan ubat preskripsi (yang dikeluarkan oleh ahli farmasi hanya atas arahan pakar perubatan, pembantu pakar perubatan atau jururawat bertauliah) dengan ubat belian kaunter (yang boleh dipesan oleh pengguna untuk diri sendiri). Satu lagi perbezaan utama adalah antara ubat molekul kecil tradisional, biasanya berasal daripada sintesis kimia, dan biofarmaseutikal, yang termasuk protein rekombinan, vaksin, produk darah yang digunakan secara terapeutik (seperti IVIG), terapi gen, antibodi monoklon dan terapi sel (contohnya, terapi sel tunjang). Cara lain untuk mengelaskan ubat adalah mengikut cara tindakan, cara pemberian, sistem biologi yang terjejas atau kesan terapeutik. Sistem pengelasan yang terperinci dan digunakan secara meluas ialah Sistem Pengelasan Kimia Terapeutik Anatomi (sistem ATC). Pertubuhan Kesihatan Sedunia menyimpan senarai ubat-ubatan penting.
Penemuan ubat dan pembangunan ubat adalah usaha yang kompleks dan mahal yang dilakukan oleh syarikat farmaseutikal, saintis akademik dan kerajaan. Hasil daripada laluan kompleks ini daripada penemuan kepada pengkomersilan, perkongsian telah menjadi amalan standard untuk memajukan potensi dadah melalui saluran pembangunan. Kerajaan secara amnya mengawal selia ubat yang boleh dipasarkan, cara ubat dipasarkan dan dalam sesetengah bidang kuasa, penetapan harga ubat. Kontroversi telah timbul mengenai harga ubat dan pelupusan ubat terpakai.
Pengelasan
Salah satu klasifikasi utama adalah antara ubat molekul kecil tradisional; biasanya diperoleh daripada sintesis kimia, dan produk perubatan biologi; yang termasuk protein rekombinan, vaksin, produk darah yang digunakan secara terapeutik (seperti IVIG), terapi gen dan terapi sel (contohnya, terapi sel stem).
Farmaseutikal atau ubat atau ubat dikelaskan dalam pelbagai kumpulan lain selain asalnya berdasarkan sifat farmakologi seperti cara tindakan dan tindakan atau aktiviti farmakologinya,[4] seperti oleh sifat kimia, cara pemberian, sistem biologi yang terjejas, atau kesan terapeutik. Sistem pengelasan yang terperinci dan digunakan secara meluas ialah Sistem Pengelasan Kimia Terapeutik Anatomi (sistem ATC). Pertubuhan Kesihatan Sedunia menyimpan senarai ubat-ubatan penting.
Persampelan kelas perubatan termasuk:
- Antipiretik: mengurangkan demam (pireksia/piresis)
- Analgesik: mengurangkan kesakitan (ubat penahan sakit)
- Ubat antimalaria: merawat malaria
- Antibiotik: menghalang pertumbuhan kuman
- Antiseptik: pencegahan pertumbuhan kuman berhampiran lecur dan luka
- Penstabil mood: litium dan valpromide
- Penggantian hormon: Premarin
- Kontraseptif oral: Enovid, pil "biphasic" dan pil "triphasic"
- Perangsang: methylphenidate, amphetamine
- Trankuilizer/penenteram: meprobamate, chlorpromazine, reserpine, chlordiazepoxide, diazepam, dan alprazolam
- Statin: lovastatin, pravastatin, dan simvastatin
Farmaseutikal juga boleh diterangkan sebagai "pengkhususan", bebas daripada klasifikasi lain, iaitu kelas ubat yang tidak jelas yang mungkin sukar untuk diberikan, memerlukan pengendalian khas semasa pemberian, memerlukan pemantauan pesakit semasa dan sejurus selepas pemberian, mempunyai keperluan peraturan tertentu. mengehadkan penggunaannya, dan secara amnya mahal berbanding ubat lain.[5]
Rujukan
Pautan luar
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
