From Wikipedia, the free encyclopedia
Jejak wap[1] ialah wap air terhasil apabila haba panas dari muncung ekzos enjin pesawat yang bertindak balas dengan ruang udara yang bersuhu bawah −40 °C ataupun pesawat yang berada di paras ketinggian 26,000 kaki (8,000 meter). Kebiasaannya jejak wap ini dapat dilihat di ruang angkasa laluan pesawat (airway route) ketika langit agak cerah dan cuaca lembab.
Larangan penerbangan selama tiga hari di Amerika Syarikat selepas 11 September 2001 memberikan peluang yang jarang terdapat bagi para sains untuk mengkaji kesan jejak wap pada penguasaan cuaca("climate forcing"). Pengukuran menunjukkan bahawa tan[pa jejak wap, julat suhu siang ("diurnal") tempatan (perbezaan suhu siang dan malam) adalah sekitar 1 °C (1.8 °F) lebih tinggi berbanding tepat sebelumnya;[7] bagaimanapun, ini juga dicadangkan bahawa ia akibat cuaca cerah luar biasa semasa tempoh tersebut.[8]
Jejak pemelowapan telah disyaki menyebabkan perubahan "suhu permukaan skala sejagat" buat beberapa lama.[9][10] Penyelidik David J. Travis, pakar sains atmosfera di Universiti Wisconsin-Whitewater, telah menerbitkan dan bercakap mengenai kesan boleh diukur oleh jejak wap pada perubahan suhu dalam journal sains Nature dan persidangan Tahunan ke-10 American Meteorological Society di Portland, Oregon. Kesan perubahan pada pembentukan jejak wap kapal terbang pada tiga hari selepas 11 Sep dilihat pada perubahan suhu permukaan, diukur sekitar 4,000 stesyen pelapur di benua Amerika Syarikat.[9] Penyelidikan Travis merakamkan "peningkatan tidak normal dalam purata suhu diurnal purata".[9] Julat suhu diurnal ("diurnal temperature range-DTR") merupakan perbezaan dalam tertinggi dan terendah hari itu pada sebarang stesyen pelapor cuaca.[11] Travis melihat perubahan pada 1.8 °C (3.24 °F) dari dua tempoh tiga hari bersebelahan pada 11–ke14.[9] Peningkatan ini merupakan terbesar direkodkan dalam 30 tahun, lebih dari "2 sisihan piawai dari purata DTR".[9]
Jejak wap dari kapal terbang yang terbang ke arah pemerhati boleh kelihatan seperti dihasilkan oleh objek bergerak menegak.[12][13] Pada 8 November 2010 di California, Amerika Syarikat, jejak wap sebegini mendapat perhatian media dengan meluas sebagai "peluru berpandu misteri" yang tidak dapat dijelaskan oleh tentera Amerika Syarikat dan pihak berkuasa penerbangan,[14] dan penjelasannya sebagai jejak wap [12][13][15][16] mengambil masa lebih dari 24 jam sebelum diterima oleh media Amerika Syarikat dan institusi ketenteraan.[17]
Distrail merupakan penyingkatan perkataan bahasa Inggeris "dissipation trail" ("jejak lesap"). Apabila kapal terbang melepasi awan, ia mampu membuka laluan melaluinya; ini dikenali sebagai distrail. Oleh sebab jejak wap kapal terbang belum lagi kelihatan (jejak wap biasanya terbentuk pada ketinggian melepasi 8,000 meter/26,000 kaki, bergantung kepada suhu dan faktor lain) distrail kelihatan seperti terowong melalui awan sekiranya awan amat nipis.[18]
Distrail tercipta oleh suhu tinggi gas ekzos yang menyerap kelembapan daripada awan. Awan terbentuk apabila kelembapan relatif adalah 100% tetapi peningkatan suhu udara boleh memuatkan lebih banyak lembapan dan kelembapan relatif jatuh menjadi kurang dari 100%, walaupun pada ketumpatan kelembapan mutlak yang sama, menyebabkan titisan air yang kelihatan pada awan kembali bertukar menjadi wap air.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
