From Wikipedia, the free encyclopedia
Матиас Александр Кастре́н (финнлӓ Matias Aleksanteri Castrén, шведлӓ Matthias Alexander Castrén; 2 декабрь 1813 — 7 май 1853) — финн йӹлмӹзӹ, фенно-угрист.
Кастрен, Матиас Александр | |
---|---|
Шочын | 1813 ин 2 декабрьын[1][2][3][…] или 2 (14) декабрь 1813 и[4] |
Шочмо вер | |
Колен | 1852 ин 7 майын[1][2][3][…] (38 и) или 7 (19) май 1852 и[4] (38 и) |
Колымо вер | |
Страна | |
Тыршымаш алан | антрополог, йылмызе, кусарыше, преподаватель университета, сирӹзӹ, путешественник-исследователь |
Шаблон:Wikidata gender switch | Natalia Castrén[d] |
Йоча-влак | Кастрен, Роберт[d] |
Медиафайлы на Викискладе |
Хельсинки университетӹм пӹтӓрен, студеннт ивлӓжӹн финн йӹлмӹ дон фольклор докы мелӓн ылын. Йӹлмӹ материалвлӓм погаш манын, 1838-шӹ ин саамвлӓ докы кен, 1839-шӹ ин Карелиштӹ дӓ 1841-шӹ ин Лӧннрот Элиас дон коктын кым иэш Йыл дӓ Урал регионышты ӹлӹшӹ финн-угр халыквлӓ докы экспедици доно кеӓт. Тидӹ гӹц анзыцракшы тӹдӹ Лӧннротын «Калевала» эпосшым швед йӹлмӹш сӓрен. Руш Эл мыч сӓрнӹмӹжӹ паштек Кастрен кок монографим сирен: «Elementa grammatices Tscheremissae» дӓ «Elementa grammatices Syrjaenae» (коктыге 1844). Кырык марынвлӓн мӱлӓндӹштӹ ылын дӓ пӹтӓриш грамматкыжы, кыдым латин йӹлмӹ доно сирӹмӹ, кырык мары грамматика ылеш, кыды туан халыкнан историштӹжӹ сек пӹтӓришӹ ылеш.
1845-шӹ ин Кастрен урал дон алтай йӹлмӹвлӓн генетически ик важ гӹц ылмышты гишӓн докторын диссертацижӹм ӹшӹклен дӓ Санкт-Петербург университетӹн ядмыжы велдӹк Сибирьӹштӹш халыквлӓн йӹлмӹвлӓштӹм шӹмлӓш лӓктӹн кеӓ. Экспедици гӹц 1849-шӹ ин церлӓнӹшӹ пӧртӹлӹн, но толшаш монографивлӓлӓнжӹ шукы материалым канден, лӹмӹнок хант йӹлмӹ доно: «Versuch einer ostjatischen Sprachlehre» (1849) и «De affixis personalibus linguarum Altaicarum» (1850). 1851-шӹ ин финн халыкын историштӹжӹ кого лиӓлтмӓш ылын, ти ин Хельсинки университетӹштӹ финн йӹлмӹ кафедрым пачмы дӓ ти кафедрын пӹтӓриш профессоржы Матиас Александр Кастрен ылын. Тӹнӓм тӹдӹ самоед йӹлмӹвлӓн лӹмдер доно пӓшӓлен. Кастрен туберкулёз доно колен. Тӹдӹн лӹмеш 1990-шӹ ин М. А. Кастрен Ушемӹм ӹштӹмӹ, кыды Руш Элыштыш финн-угр халыквлӓн култьурывлӓ дон йӹлмӹвлӓштӹм переген кодаш, пропогандируяш дӓ нӹнӹ ӹнжӹштӹ манын кого пӓшӓм ӹштӓ. Ти Ушемӹн пӹтӓриш вуйлатышыжы марынвлӓ лоштӹ пӓлӹмӹ сирӹзӹ Лаулаяйнен Леэна ылын. Кӹзӹт ти Ушемӹм этнограф Лехтинен Ильдико вуйлалта.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.