फूल

चंपा From Wikipedia, the free encyclopedia

फूल
Remove ads
Remove ads

फूल हे फुलझाडांमधील प्रजननाचा अवयव आहे. फुलामध्ये पुंकेसरस्त्रीकेसर असतात व कीटकांना आकर्षित करण्यासाठी आकर्षक, रंगीबेरंगी पाकळ्या असतात. काही फुलांमध्ये मध देखील असतो. फुलांचा छान वास येतो. फूल हे आकर्षित असते त्यामुळे ते लोकांना आवडते. फूल झाडाच्या स्त्री व पुरुष बीजाचे मीलन घडवून आणण्यास मदत करते व त्यानंतर फळाची निर्मिती होते. फुलांचा उपयोग देवासाठी, केसात माळण्यासाठी, त्योहारासाठी करतात. वेगवेगळ्या देवाला वेगवेगळी फुले अरपण केली जातात, अनेक फुलांच्या समूहाला फुलोरा[] असे म्हणतात.

Thumb
वसंत ऋतुमध्ये फुललेली जांभळ्या लिलिची फुले

अनंत काळापासून फुलणारी विविधरंगी, विविधढंगी फुले आपल्या सौंदर्याने केवळ पशुपक्ष्यांना आणि किंटकांनाच नव्हे तर माणसालाही नेहमीच मोहात पाडत आली आहेत. काही फुलांचा रंग, काहींचा आकार, तर काहींचा सुगंध तर काहींचे सगळेच गुण निसर्गातील विविध घटकांना आकर्षित करणारे असतात. शास्त्रीयदॄष्ट्या फूल म्हणजे वनस्पतींचे पुनरुत्पादनाचे रचनात्मक अवयव होय . अंकुराचा मुख्यत्वेकरून पुनरुत्पादनाकरिता रूपांतरीत भाग.

Thumb
फुले
Remove ads

फुलांची रचना

काही वनस्पतींत खोडाच्या टोकावर किंवा पानाच्या खाचेत एकच फूल येते. काही वनस्पतींत त्याच जागी अनेक फुले येऊन फुलांची गुच्छासारखी रचना तयार होते तिला 'फुलोरा' ( Inflorescence) म्हणतात. फुलोऱ्यातील फुलांच्या उमलण्याच्या दिशेवरून त्याची दोन मुख्य प्रकारांत विभागणी केलेली आहे.

  1. अकुंठित फुलोरा (Racemose Inflorescence) - या प्रकारच्या फुलोऱ्यात अक्षाच्या टोकावर नवीन फुले येतात आणि आधी उमललेली फुले पुष्पवृन्ताच्या किंवा अक्षाच्या खालच्या बाजूला असतात. उदाहरणार्थ: पळस, गुलमोहर, शंकासूर, पिचकारी
Thumb
अकुंठित फुलोरा-पिचकारी
  1. कुंठित फुलोरा (Cymose Inflorescence) - कुंठित फुलोऱ्यात अक्षाच्या तळाला नवीन फूल उमलते त्यामुळे पुष्पवृन्ताची वाढ तिथेच कुंठित होते. उदाहरणार्थ: मोगरा, जाई, जुई.
Thumb
कुंठित फुलोरा-मोगरा
Remove ads
Loading content...
Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads