विकिपीडिया:विशेष सजगता
From Wikipedia, the free encyclopedia
विकिपीडिया नवीन लेखकांना आणि संपादकांना विश्वकोशीय संपादनात पुढाकार घेण्यास प्रोत्साहन देते. मराठी विकिपीडिया हि काही सर्वसाधारण वेबसाईट नाही, विकिपीडिया एक एनसायक्लोपिडीया विश्वकोश/ज्ञानकोश आहे. तो शक्यतोवर संदर्भ देऊनच बनवला जातो आणि नंतर विकिपीडियाच संदर्भ म्हणून वापरला जातो. त्यासाठी माहिती निव्वळ वस्तुनिष्ठ (फॅक्ट) असावी लागते. अलंकृत भाषा आणि विशेषणांच्या वापराने बऱ्याचदा वाचक, तो लेख किंवा विकिपीडिया एखाद्या व्यक्तीचे किंवा गटाचे समर्थन करतो(soft corner), असे समजू शकतो आणि लेखाची विश्वासार्हता कमी होण्याचा धोका असतो. विश्वासार्हता धोक्यात येण्याने फायद्याऐवजी नुकसानच अधिक होण्याची शक्यता बळावते. प्रत्येक वाचक स्वतःचे मत स्वतः बनवण्यास समर्थ असतो. अधिकात अधिक विश्वासार्ह माहिती वाचकास पुरविल्यास त्यामुळे त्यांचा विश्वास वाढतो.
विश्वकोशीय लेखनात अलंकृत तसेच रंजनात्मक लेखन आणि विशेषणांचा वापर टाळावा लागतो. उदाहरणार्थ "खरोखरीच","प्रसिद्ध", "अतिसुन्दर", "रमणीय", "अगदी", "सर्वोत्तम", "अत्युच्च", "महान", "लोकहृदयसम्राट", "थोर", "परमपूज्य" अशा स्वरूपाची आणि इतर विशेषणे टाळणे अभिप्रेत असते.आपण आपल्या लेखनातून अलंकृत लेखन,अतीरंजन आणि विशेषणांचा वापर टाळून पुर्नलेखन करण्याचा प्रयत्न करावा अशी विनंती आहे.
- छापून येणे या अर्थाने (प्रसिद्ध करणे एवजी) प्रकाशित करणे वापरण्या बद्दल विचार करा.
- लेखांच्या शीर्षक लेखनात सुद्धा व्यक्तिपर विशेषणे सुद्धा टाळावयाची आहेत. अधिक माहिती करिता पहा विकिपीडिया शीर्षक लेखन संकेत
कदाचित आपल्या स्वत:कडून विशेषण अथवा अलंकृत लेखन न होताही या लेखात,आपल्या आधीच्या लेखकांच्या लेखनातून अलंकृत लेखन अथवा विशेषणे लिहिले गेल्याने हि सूचना दिसणे संभवते. स्वत:च्या लेखनातून विशेषणे टाळणे बऱ्याचदा बऱ्याच जणांचा लेखन शैली अथवा सवयीचा भाग असल्यामुळे अवघड जाते.त्यामुळे या लेखात अथवा इतर लेखात आलेले अलंकृत लेखन आणि विशेषणे वगळून मराठी विकिपीडिया ज्ञानकोशास सहकार्य करावे हि नम्र विनंती. वगळण्याजोग्या आणि वारंवार आढळणाऱ्या विशेषणांचा अंतर्भाव टाळावयाच्या यादीत येण्याकरिता या सूचना संदेशा बद्दल चर्चा येथे आपल्या सूचना मांडाव्यात.
हे सदर खालीलपैकी कुठलीही एक माहिती दर्शविते:
विकिपीडिया:विशेष सजगता/1 मराठी विकिपीडिया सर्वसाधारण वेबसाइट नाही, केवळ एक विश्वकोश आहे. मराठी विकिपीडियाचा वाचक आणि संपादक वर्ग वैविध्यपूर्ण आहे त्यांच्या तेवढ्याच विविध अपेक्षा असतात आणि काही जणांना विकिपीडियाची पूर्ण माहिती असते ,काहींना काहीच पूर्व कल्पना नसते तर काही वेळा आपण गृहीत धरतो त्यापेक्षा स्वरूप वेगळे असते.सर्वांकडून ज्ञान घेणे आणि देणे यात सर्वांना सहभागी करून घेण्याच्या दृष्टीने तो मुक्ततेचा आवाका लक्षात घेतानाच, विकिपीडियाच्या परिघास मर्यादा आहेत.
- ज्ञानकोशीय विश्वासार्हत जपण्याकरता, व्यक्तिगतमत रेटण्या पेक्षा तर्कसंगत रहाण्यास प्राधान्य द्या. तार्कीक उणीवा टाळण्याबाबत सतर्क रहा. विकिपीडियातील लेखांनी सर्व संबधित बाजूंचा सर्वसमावेशक तपशील देणे अपेक्षित असते.