From Wikipedia, the free encyclopedia
मोनोरेल ही एका रुळाच्या आधाराने रुळाच्या बाजूने, रुळावरून किंवा रुळाला लटकून धावणारी आगगाडी किंवा तिची परिवहन प्रणाली आहे. या प्रणालीतील रूळ सामान्य लोहमार्गात वापरल्या जाणाऱ्या रुळासारखा लोखंडी असतो किंवा कॉंक्रीटच्या तुळईसारखा असतो. या रुळाला किंवा तुळईला घट्ट धरून किंवा त्यावरून या प्रणालीतील वाहने, अर्थात डबे, सरपटत जातात. अशा प्रणालीतील तुळईला देखील मोनोरेल असे संबोधले जाते. पूर्वी मोनोरेलमध्ये लोखंडी रूळ वापरत. इ.स. १८९७ च्या सुमारास मोनो (एकेरी) आणि रेल (लोखंडी रूळ) या शब्दांपासून मोनोरेल शब्दाची व्युत्पत्ती झाल्याचे आढळते.[1] ही परिवहन प्रणाली रेल्वे या वर्गात मोडते[2]. मोनोरेल या संज्ञेशी जमिनीपासूनच्या उंचीचा संबंध नसून, प्रामुख्याने एकेरी मार्गिकेच्या आधारावर चालणारी प्रणाली या संकल्पनेशी आहे. जगातील काही शहरांमधे मोनोरेल जमिनीलगत किंवा भुयारातून देखील धावताना आढळतात [ संदर्भ हवा ]. सेयफिज प्रकारच्या उभारणींमधे मोनोरेलचे डबे तुळई किंवा रुळाच्या वरून न सरकता त्यावरून लटकवलेले असतात (उदा. जपान मधील चिबा अर्बन मोनोरेल).
खालील वैशिष्ट्ये[3] असल्यावरच एखाद्या परिवहन प्रणालीला मोनोरेल म्हणता येईल :
इतर परिवहन प्रणालींच्या मार्गिकांच्या तुलनेत,
मोनोरेल सोसायटीच्या तुळईच्या व्याख्येला अनुसरून, जर्मनी मधील ट्रान्सरॅपिड व जपान मधील लिनिमो अशा काही प्रणाली वगळता, इतर मॅगलेव प्रणालींचे मोनोरेलमध्ये वर्गीकरण होत नाही. मॅगलेव प्रणालीतील वाहने बहुतांश वेळ तुळईच्या संपर्कात न रहाता, तुळईपासून काही मिलिमीटर अंतरावर चुंबकीय शक्तीच्या आधारे तरंगतात.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.