![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ab/Second_Turkic_Khaghanate_territory.jpg/640px-Second_Turkic_Khaghanate_territory.jpg&w=640&q=50)
Хожуу Түрэгийн хаант улс
From Wikipedia, the free encyclopedia
Хожуу Түрэгийн хаант улс (682-744/745) бол Зүүн Түрэгийн хаант улсын сэргэн мандалт байсан юм. 679 оноос түрэгийн ашидэ ургийн язгууртнууд ээлж дараалан Тан улсын босч хоёр ч хаантай болж тэмцэлдсэн ч дотоодын зөрчлөөсөө болж дарагдаж байв. 682 онд Сэли хааны үеийн Тули ханы удмын Кутлук 17 (27) шадрын хамт бослого гаргаж Иньшань уланд хоргодож Тан улстай тэмцэж эхлэв. 683 онд түүнтэй ашидэ ургийн Тоньюкук нэгдэж хүний тоо 5 мянгад хүрч бэсрэг улс байгуулжээ. Кутлук, Тоньюкук хоёр 689 он хүртэл говийн өмнө нутаглаж байгаад 690 онд Монгол оронд нүүж ирээд улс гэрээ тохинуулжээ. Энэ үед Эртний Түрэг бичиг Согд бичгийг сольсон. Түрэгийн хожуу хаант улс Капаган Бэгчор (Мочжо) хааны үед газар нутгаа хамгийн их тэлжээ. Түрэгүүд энэ цагт өрнө зүгт одоогийн Тажикистанын нутагт байдаг Төмөр хаалга, дорно зүгт Хянган, умар зүгт Сэлэнгийн дунд биеэс өмнө зүгийн Цагаан хэрэм хүртэлх нутгийг эзлэн суух болжээ.
Түрэг улс 𐱅𐰇𐰼𐰰:𐰃𐰠 Türük el | |
---|---|
Нийслэл | Өтүкэн |
Албан ёсны хэл | Түрэг |
682-744 он | |
• Хожуу Түрэг улс байгуулагдав | 682 оны 7 сар |
• Хаант улсыг Уйгур улс устгасан | 745 оны 1 сар |