From Wikipedia, the free encyclopedia
Словени, албан ёсоор Бүгд Найрамдах Словени Улс (Словени: Republika Slovenija) нь Төв Европын өмнөд хэсэгт, баруун талаараа Итали, зүүн болон өмнө талаараа Хорват, зүүн хойд талаараа Унгар, хойд талаараа Австри улсуудтай хиллэн орших улс юм. Баруун урд талд нь Адриатын тэнгис байдаг. Нийслэл нь Любляна.
Бүгд Найрамдах Словени Улс | |
---|---|
Төрийн дуулал: Zdravljica (Монгол: "Хундагны үг") | |
Нийслэл ба томоохон хот | Любляна 46°03′05″N 14°30′22″E |
Албан ёсны хэл | Словени хэл[lower-alpha 1] |
Хүлээн зөвшөөрөгдсөн орон нутгийн хэл |
|
Угсаатны бүлгүүд |
|
Шашин (2018)[3] |
|
Ард түмний нэршил |
|
Төр засаг | Нэгдмэл парламентын бүгд найрамдах улс |
• Ерөнхийлөгч | Наташа Пирц Мусар |
• Ерөнхий Сайд | Роберт Голоб |
• Үндэсний Ассамблейн дарга | Уршка Клакочар Зупанчич |
Хууль тогтоох байгууллага | Парламент |
• Дээд танхим | Үндэсний Зөвлөл |
• Доод танхим | Үндэсний Ассамблей |
Байгуулагдсан | |
• Словени, Хорват, Сербийн Улс | 10 сарын 29, 1918 |
• Серби, Хорват, Словеничуудын Хаант Улс | 12 сарын 1, 1918 |
• Словений Үндэсний Чөлөөлөх Хороо | 2 сарын 19, 1944 |
7 сарын 29, 1944 | |
• Югославаас тусгаар тогтнов | 6 сарын 25, 1991[4] |
• Брионийн гэрээг батлав | 7 сарын 7, 1991 |
• Одоогийн үндсэн хуулиа батлав | 12 сарын 23, 1991 |
• НҮБ-д элсэв | 5 сарын 22, 1992 |
5 сарын 1, 2004 | |
Газар нутаг | |
• Нийт | 20,271 км2 (150) |
• Усны эзлэх талбай (%) | 0.7[5] |
Хүн ам | |
• 2022 тооцоо | 2,116,972[6] (147) |
• 2002 тооллого | 1,964,036 |
• Нягтаршил | 103[6]/км2 (106) |
ДНБ (ХАЧТ) | 2023 тооцоо |
• Нийт | ▲ $111 тэрбум[7] (93) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲ $52,640[7] (34) |
ДНБ (нэрлэсэн) | 2023 тооцоо |
• Нийт | ▲ $68 тэрбум[7] (80) |
• Нэг хүнд ноогдох | ▲ $32,214[7] (36) |
ОТББИ (2020) | 23.5[8] бага |
ХХИ (2021) | ▲ 0.918[9] маш өндөр · 23 |
Мөнгөний нэгж | Евро (€) (EUR) |
Цагийн бүс | UTC+1 (ТЕЦ) |
• Зуны цаг (ЗЦ) | UTC+2 (ТЕЗЦ) |
Огнооны формат | өө. сс. жжжж (МЭ) |
Жолооны тал | баруун |
Утасны томьёо | +386 |
ISO 3166 код | SI |
Домэйн нэр | .si[lower-alpha 2] |
|
Словени нь түүхийнхээ туршид бусад улсын харьяанд байж иржээ. Ромын эзэнт гүрэн, Венецийн Бүгд Найрамдах Улс (нэг хэсэг нь), Каринтийн ванлиг (орчин үеийн Словени улсын нутгийн хойд хэсэг), Ариун Ромын Эзэнт Гүрэн, Хабсбургийн ханлиг, Австрийн эзэнт гүрэн (хожмын Австри-Унгар), Словени, Хорват, Сербийн Улс, Серби, Хорват, Словеничуудын Хант Улс (1929 онд Югославын Хант Улс болсон); дэлхийн 2 дайны хооронд Италийн Хант Улс (нэг хэсэг нь)-ын мэдэлд байж, 1941-1945 онд Герман, Итали, Унгар, Хорватад эзлэгдэж, 1945 оноос эхлэн 1991 онд түүхэндээ анх удаа тусгаар тогтнолоо зарлах хүртлээ Холбооны Бүгд Найрамдах Социалист Югослав Улсад батаж байлаа.
Тус улс нь Европын Холбоо, Еврог хэрэглэгч улсуудын бүс - Еврозон, Шенгений гэрээ, Европын Аюулгүй Байдал Хамтын Ажиллагааны Байгууллага, Европын Зөвлөл болон НАТО-гийн гишүүн болно.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.