Радиоизотоп цөмийн цахилгаан үүсгүүр (РЦЦҮ) (англ. Radioisotope thermoelectric generator (RTG, RITEG) нь цөмийн түлшнээс үүсэх дулааныг олон жижиг хавчуургануудын хөдөлгөөнөөр цахилгаанд хувиргадаг цахилгаан үүсгүүр юм. Энэ цахилгаан үүсгүүр нь хүн хүрэх боломжгүй удаан өөрөө ажиллах шаардлагатай технологиуд болох удаан аялдаг сансрын хөлгүүдийн гол цахилгааны үүсгүүр болдог. Энэ үүсгүүрийг 1950-аад онд АНУ-д Монд лабораторид анх бүтээж 1961 онд сансрын хиймэл дагуулд анх ашиглажээ. Хагас идэвхт хугацаа хамгийн урт байдгаар нь Плутони-238-ийг РЦЦҮ-ийн түлшинд ашигладаг. Ийм цахилгаан үүсгүүр нь хэдэн арван жилээр тухайн сансрын хөлөг эсвэл их биеэ цахилгаан дулаанаар хангаж чаддаг. РЦЦҮ нь 1970-аад онуудад сансарт илгээсэн Вояжер-1 ба 2 хөлгүүд нь одоо болтол 40 гаруй жил сансарт хөлгүүдийг цахилгаан ба дулаанаар дэлхийгээс олон тэрбум километрийн зайнд -250 градусын хүйтэн сансарт тасралтгүй ханган ажиллаж байна.

Thumb
Кассинигийн РЦЦҮ-г шалгаж байгаа нь
Thumb
"Шинэ Хязгаар" сансрын хиймэл дагуулд угсарсан РЦЦҮ наад талд харагдаж байна.
Thumb
Сансрын хөлөгт ашигладаг РЦЦҮ, Кассини хөлөг
Thumb
Плутониум 238 түлшний хэсэг дотроосоо үүсэх цацрагийнхаа халуунд улайссан байгаа нь

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.