Буэнос-Айрес

Буэнос-Айрес (исп. Buenos Aires) нь Аргентины нийслэл бөгөөд хамгийн том хот нь юм. Энэ хот нь Рио де ла Платагийн өмнөд эрэг дээрх Буэнос-Айрес мужийн хажууд байрладаг. Их Буэнос-Айрес нь 13 сая хүнтэйгээрээ Латин Америкийн гурав дахь том хот юм.

Буэнос-Айрес Buenos Aires
Нийслэл ба өөртөө засах хот
Буэнос-Айрес өөртөө засах хот Ciudad Autónoma de Buenos Aires
Пуэрто-Мадеро дүүргийн үзэмж Ла Бока 7 сарын 9-ний өргөн чөлөө Торре Монументаль Ягаан өргөө болон 5 сарын талбай Буэнос-Айрес хотын сүм Колумбын театр Аргентины Үндэсний Конгрессын ордон
Далбаа Сүлд Лого
Хоч:  Baires,[1] Мөнгөн голын хатан хаан (La reina del Plata)[2][3] Өмнөд Америкийн Парис (La París de Sudamérica)[4]
Буэнос-Айрес Аргентин дахь байршил Аргентин дахь байршил Буэнос-Айрес Буэнос-Айрес (Өмнөд Америк) Өмнөд Америк дахь байршил
Солбицол: 34°36′13″S 58°22′53″W
Улс	Аргентин
Байгуулагдсан	2 сарын 2, 1536; 488 жилийн өмнө (1536-02-02) (Педро де Мендоса) 6 сарын 11, 1580; 444 жилийн өмнө (1580-06-11) (Хуан де Гарай)
Засаг захиргаа
• Төрөл	Өөртөө засах хот
• Биет	Хотын хууль тогтоох хурал
• Хотын дарга	Хорхе Макри (PRO)
• Үндэсний төлөөлөгчид	25
• Үндэсний сенаторууд	Мартин Лусто (UCR) Гвадалупе Тальяферри (PRO) Мариано Рекалде (FdT)
Газар нутаг
• Нийслэл ба өөртөө засах хот	203 км2 (78 бээр2)
• Газар	203 км2 (78.5 бээр2)
• Бөөгнөрөл	4,758 км2 (1,837 бээр2)
Өндөр	25 м (82 фут)
Хүн ам  (2022 оны тооллого)[5]
• Нийслэл ба өөртөө засах хот	3,120,612
• Байр	1-р байр
• Нягтрал	15,372/км2 (39,810/бээр2)
• Хотын нутаг	3,120,612
• Бөөгнөрөл	16,700,000[6]
Иргэдийн нэршил	Боомтын хүмүүс (porteño (эр), porteña (эм))
ДНБ
• Нийслэл ба өөртөө засах хот	3,632 тэрбум песо $ 78 тэрбум (2019)[7]
• Хотын бөөгнөрөл	$ 236 тэрбум[8]
Цагийн бүс	UTC−03:00 (Аргентины цаг)
Шуудангийн код	B1601XXX-B8512XXX[9]
Бүсийн дугаар	011
ISO 3166 код	AR-B[10]
ХХИ (2021)	0.882 маш өндөр (1-т)[11]
Вэб сайт	buenosaires.gob.ar

19-р зууны дотоодын тэмцлийн дараа Буэнос-Айрест холбооны статус олгогдож, 1880 онд Буэнос-Айрес мужаас салгажээ. Хотын зах хязгаарыг ч томруулж, Белграно, Флорес гэсэн хуучны тосгодыг хамруулах болсон байна.

Буэнос-Айрес гэдэг нь сайхан салхи эсвэл сайн агаар гэсэн утгатай бөгөөд анх Сардиниа дахь Каглиаригийн "Ностра Сигнора ди Бонариа" (Бидний хатагтай Бонариа гэсэн Итали хэллэг)-гийн сүмийн өмнөөс нэрлэжээ. 1994 оны Үндсэн хуулиар хот автономит болж, одоогийн албан ёсны Ciudad Autónoma de Buenos Aires нэрээ авчээ.

Буэнос-Айресын иргэдийг porteños буюу боомтын хүмүүс гэдэг.

Газарзүй

Уур амьсгал

Буэнос-Айрес
Уур амьсгалын диаграмм
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12     122   30 20     123   29 19     154   26 17     107   23 14     92   19 10     50   16 8     53   15 7     63   17 9     78   19 10     139   23 13     131   25 16     103   28 18 Температур °C,  Тунадас мм Эх сурвалж: World Weather Information Service, wetter.de; wetterkontor.de

Сарын дундаж температур болон хур тунадасны хэмжээ: Буэнос-Айрес 1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Маx. Температур (°C) 30.4 28.7 26.4 22.7 19.0 15.6 14.9 17.3 18.9 22.5 25.3 28.1 Ø 22.5 Мин. Температур (°C) 20.4 19.4 17.0 13.7 10.3 7.6 7.4 8.9 9.9 13.0 15.9 18.4 Ø 13.5 Тунадас (мм) 121.6 122.6 153.9 106.9 92.1 50.0 52.9 63.2 77.7 139.3 131.2 103.2 Σ 1,214.6 Нартай цаг (h/d) 9.0 8.5 7.4 6.2 5.6 4.4 4.6 5.6 6.3 7.0 8.4 8.6 Ø 6.8 Бороотой өдөр (d) 9 9 9 9 8 6 7 8 7 10 10 9 Σ 101 Усны температур (°C) 22 23 21 19 15 12 11 11 12 15 17 21 Ø 16.6 Агаарын чийгшил (%) 64 68 72 76 77 79 79 74 70 69 66 63 Ø 71.4 Т е м п е р а т у р 30.4 20.4 28.7 19.4 26.4 17.0 22.7 13.7 19.0 10.3 15.6 7.6 14.9 7.4 17.3 8.9 18.9 9.9 22.5 13.0 25.3 15.9 28.1 18.4 1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Хур тунадас Х у р т у н а д а с 121.6 122.6 153.9 106.9 92.1 50.0 52.9 63.2 77.7 139.3 131.2 103.2   1-р сар 2-р сар 3-р сар 4-р сар 5-р сар 6-р сар 7-р сар 8-р сар 9-р сар 10-р сар 11-р сар 12-р сар Эх сурвалж: World Weather Information Service, wetter.de; wetterkontor.de

Гадаад холбоос

• Засгийн газрын албан ёсны сайт (Испани)
• Албан ёсны аялал жуулчлалын сайт
• Буэнос-Айресийн газрын зураг
•  Commons: Buenos Aires – Викимедиа дуу дүрсний сан

1. "5 cosas que tienes que ver en Buenos aires". 2016-03-07. Архивласан огноо 2018-12-27. Татаж авсан: 2024-09-29.
2. Корсалини, Клаудио (2017-02-04). "En la 'Reina del Plata', sólo el 3% de las calles tiene nombre de mujer". Perfil (испани хэлээр). Архивласан огноо 2017-12-01. Татаж авсан: 2024-09-29.
3. Льюис, Колин М. (2002). Аргентин: Богино түүх. Оксфорд: Oneworld Publications. ISBN 1-85168-300-3.
4. Грин, Тоби (2001-02-04). "Өмнөд Америкийн Парис". The Independent. Архивласан огноо 2020-06-09. Татаж авсан: 2024-09-29.
5. "Nuevos datos provisorios del Censo 2022: Argentina tiene 46.044.703 habitantes". Infobae. 2023-01-31. Архивласан огноо 2020-03-19. Татаж авсан: 2024-09-29.
6. "Дэлхийн томоохон хотын бөөгнөрөл - Хүн амын статистик ба газрын зураг". www.citypopulation.de. Архивласан огноо 2024-01-19. Татаж авсан: 2024-09-29.
7. "PBG Ciudad Autónoma de Buenos Aires". Архивласан огноо 2023-12-27. Татаж авсан: 2024-09-29.
8. "TelluBase—Argentina Fact Sheet (Tellusant Public Service Series)" (PDF). Tellusant. Архивласан (PDF) огноо 2024-01-16. Татаж авсан: 2024-09-29.
9. "Буэнос-Айресын шуудангийн кодууд". postal.codesofcountry.com. Архивласан огноо 2024-03-02. Татаж авсан: 2024-09-29.
10. "Argentina Country Codes". codesofcountry.com. Татаж авсан: 2024-09-29.
11. "El mapa del desarrollo humano en Argentina" (PDF). United Nations Development Programme. 2023-06-25. Архивласан (PDF) огноо 2023-06-11. Татаж авсан: 2024-09-29.